Trong những ngày gần đây, lợi dụng tình hình dịch COVID-19 gây khó khăn cho cuộc sống của nhiều người lao động, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều thông tin xấu, giả mạo nhằm thu mua sổ BHXH của người lao động.
Đặc biệt như ở địa bàn tỉnh Bình Dương. Qua điều tra xác nhận Lê Quốc Việt và vợ là Ngô Thị Thúy Kiều (cùng sinh năm 1990, quê Bình Định) đã lập trang Facebook giả mạo BHXH tỉnh Bình Dương để thu mua sổ BHXH của người lao động mất việc do dịch bệnh COVID-19.
Ngoài trang Facebook mạo danh BHXH tỉnh Bình Dương là "Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Dương", hai đối tượng này còn lập hàng loạt tài khoản khác để giao dịch như: “Thu mua bảo hiểm xã hội giá cao”, “Thu mua bảo hiểm xã hội”, "Tư vấn bảo hiểm xã hội"… Qua các trang Facebook nói trên, Việt và Kiều đã mạo danh cơ quan BHXH để thu mua sổ BHXH của công nhân.
Qua đó, cơ quan điều tra bước đầu đã thu giữ hàng chục cuốn sổ BHXH của công nhân đã được thu mua. Trước tình trạng trên, BHXH Việt Nam cho biết sẽ kiên quyết ngăn chặn tình trạng thu gom, mua bán sổ BHXH nhằm trục lợi. BHXH yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố thực hiện đúng quy định của chính sách pháp luật về BHXH:
Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH 1 lần của người lao động, phải kiểm soát các thông tin tại Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB), đối chiếu dữ liệu trên Hệ thống với thông tin trên sổ BHXH và Đơn đề nghị, đảm bảo các thông tin của người hưởng phải thống nhất; kiểm tra tính pháp lý của Giấy ủy quyền hoặc Hợp đồng ủy quyền.
Khi xem xét giải quyết phải kiểm tra, đối chiếu đảm bảo đủ điều kiện giải quyết hưởng BHXH 1 lần theo quy định tại Điều 60 Luật BHXH, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22.6.2015 của Quốc hội và Điều 4 Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29.12.2017 của Bộ Y tế.
Khi trả kết quả giải quyết hưởng BHXH 1 lần phải kiểm tra, đối chiếu kỹ giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả; đảm bảo trả hồ sơ, trả tiền đúng cho người lao động hoặc người được ủy quyền hợp pháp.
Tiến hành thẩm tra, thống kê những trường hợp 1 người được ủy quyền nhận BHXH 1 lần cho từ 2 người trở lên, kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua bán sổ BHXH.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, sổ BHXH được cấp và giao cho từng người lao động giữ để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH và là cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp. Việc mua bán, chuyển nhượng hoặc cầm cố, thế chấp sổ BHXH là các hành vi vi phạm pháp luật.
BHXH Việt Nam khuyến cáo người lao động không thực hiện mua bán sổ BHXH, ký hợp đồng ủy quyền giải quyết hưởng chế độ BHXH 1 lần, hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người khác nếu không có lý do chính đáng; phối hợp với cơ quan công an điều tra hành vi mạo danh tài khoản Facebook mang tên cơ quan BHXH của các đối tượng xấu để xử lý theo quy định của pháp luật BHXH hiện hành.
Để quản lý chặt chẽ việc quản lý sổ BHXH khi giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho người lao động cũng như ngăn chặn tình trạng trên, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ LĐ-TB-XH thống nhất cho phép cơ quan BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của người lao động ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH 1 lần, trừ trường hợp người lao động bị ốm đau, T*i n*n lao động không thể đến cơ quan BHXH (có Giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền) để tránh lạm dụng và việc mua bán L*a đ*o đang diễn ra hàng ngày.