Theo lương y đình thuấn, củ gừng là gia vị quen thuộc không thể thiếu trong nhiều món ăn thức uống có chất đạm cao, “mát bụng” như: mực biển hấp gừng, thịt vịt mắm gừng, cá kho gừng, rau cải nấu gừng, rượu gừng... ngoài làm gia vị, từ rất lâu, y học cổ truyền phương đông đã dùng gừng để phòng và chữa cảm lạnh, bệnh đường hô hấp, tiêu hóa, bệnh đường tiết niệu, thần kinh vận động...
Củ gừng chứa axit glutamic, glycine, serin, axit aspartic, zingiberol, aldehyde, chất cay zingeron, shogaola, tinh bột... Chúng có tác dụng đặc biệt trong dưỡng sinh và phòng bệnh chữa bệnh. Sau đây là một số cách dùng gừng trị bệnh đường tiết niệu, thần kinh vận động và nhiều bệnh khác.
Bí tiểu: gừng tươi 1 lát, ngải cứu 3-6 g. Gừng đặt dưới rốn 4-5 cm, dùng điếu ngải cứu đốt cháy như điếu Thu*c rồi hơ nóng trên gừng. Làm nhiều lần sẽ đi tiểu được.
Phù thũng do viêm thận: gừng tươi 50 g, hành củ 7 củ, cá quả 1 con khoảng 500 g, bí xanh 500 g, đường phèn 250 g, rễ cỏ tranh 500 g, táo tàu 300 g, chè uống nước 200g, đường phèn 250 g. Các vị Thu*c cho vào nồi, đổ nước 1 lít rưỡi nấu sôi một lúc, gạn lấy nước bỏ bã, đun nhỏ lửa đến khi cạn còn 1 lít, để đó. Cá quả làm sạch cho vào nồi đất, đổ nước Thu*c vào, đun nhỏ lửa cho đến khi cá chín nhừ, cho hành củ và đường phèn vào, chia làm 3 lần ăn hết cá và nước trong ngày.
Tiểu són: gừng tươi 6g, lá ngải cứu 20g, hồi hương 20g, nhân bạch quả (rang vàng thơm) 12 g. Tất cả giã nhuyễn đắp vào bụng dưới, dùng điếu ngải cứu 2-3 lần. Ngày đắp Thu*c 1 lần.
Đau đầu: gừng tươi hạt cải củ lượng bằng nhau, một chút xạ hương. Gừng và hạt cải củ giã vắt lấy nước, cho ít xạ hương vào, nhỏ vào mũi sẽ khỏi đau đầu.
Đau nửa đầu (thiên đầu thống): gừng tươi 60g luộc chín giã nát đắp vào huyệt dũng tuyền ở lòng bàn chân. Đau đầu bên trái thì đắp chân bên phải và ngược lại. Băng chặt.
Tê thấp phong hàn: gừng tươi, ma hoàng, lá ngải cứu già, các vị đều 60 g. Tất cả cho vào nồi nước đun sôi, vớt bỏ bã Thu*c. Dùng khăn nhúng nước Thu*c chà xát nóng toàn thân và xông nơi tê thấp.
Tay chân tê thấp: gừng tươi 30 g, hành 1 nắm, xuyên khung 30 g. Tất cả cho vào ấm sắc rồi đem xông tay chân đau tê.
Đau khớp gối (khớp gối sưng to, đau, đi lại khó): nước gừng tươi nửa bát, bồ kết bỏ hạt 1 quả, mang tiêu 30 g, ngũ vị tử 30 g, rượu 1.000 ml. Các vị Thu*c nghiền nhỏ, cho nước gừng vào trộn đều rồi lại cho rượu vào trộn tiếp, bôi chỗ đau.
Khớp vai viêm đau: gừng tươi 10g, hành củ 60g, xơ mướp 20g. Tất cả giã nhỏ, cho một ít rượu vào trộn đều đắp chỗ đau, băng lại. Cách ngày thay 1 lần.
Đau lưng: gừng tươi 60 g, hương phụ 150 g, muối 6 g. Gừng giã nát lấy nước ngâm hương phụ 1 đêm rồi sao vàng tán nhỏ, cho muối vào trộn đều, xát vào răng vài lần sẽ đỡ đau lưng.
Đau bắp chân bàn chân, chân sưng nặng nề: gừng tươi 3 lát, thương truật 6 g, hoàng bá 6 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Liệt dương, sợ lạnh, tiểu dầm: gừng tươi 150g, thục phụ phiến 30g, thịt chó 1.000g làm sạch, gừng tỏi hành đủ dùng. Thục phụ phiến cho vào nồi đun sôi nhỏ lửa khoảng 2 giờ. Gừng tỏi hành rửa sạch thái nhỏ. Tất cả cho vào nồi nước thục phụ phiến nấu chín nhừ. Chia ăn nhiều lần, ăn cả cái và nước.
Di tinh, liệt dương: gừng tươi 5 lát, cá chạch 400g, táo tàu 6 quả (bỏ hạt). Cá chạch làm sạch bỏ ruột cho vào nồi nước sôi, cho gừng, táo tàu vào ninh nhừ. Ăn cả cái và nước, chia 2 lần. Ăn 10 ngày là một đợt.
Đái tháo đường: gừng khô 50 g, mật cá diếc 3 cái. Gừng sao tán nhỏ, cho mật cá vào trộn vê thành viên to như hat đỗ. Ngày uống 1 lần 5 - 6 viên, uống với nước cơm. Hoặc: gừng tươi 5 g, muối ăn 4 g, chè xanh 6g. Gừng, chè cho vào ấm đổ 600ml nước đun còn 500ml, cho ít muối vào khuấy đều, gạn bỏ bã, uống vài lần trong ngày.
Phù thũng sưng chân, đầy bụng đại tiện khó: nước gừng, mật ong, mỗi thứ 50 g, gạo tẻ 100 g. Gạo vo sạch, đổ nước nấu cháo chín rồi cho mật ong, nước gừng, nước cau (quả cau giã ép lấy nước) trộn đều, lại đun tiếp nhỏ lửa cho cháo chín nhừ. Ngày ăn 1 lần thay bữa ăn cơm.
Cổ gáy đau do tư thế ngủ, do cảm gió gây cứng đơ khó cử động: gừng tươi 12 g, cát căn 20 g, bồ công anh 20 g. Tất cả giã nát nhuyễn cho ít rượu trộn đều sền sệt đắp chỗ đau.
Say tàu xe: gừng tươi thái mỏng đặt vào khẩu trang đeo. Hoặc cầm tay hít hơi gừng.
PV (theo Sức khỏe đời sống)