Trước khi ghép, bệnh nhân thường được xạ trị hoặc hoá trị để diệt hết tế bào miễn dịch, tế bào máu và tuỷ xương của mình. Các tế bào miễn dịch từ người hiến giúp tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, chống lại vi sinh vật hạn chế nghiễm trùng cho người nhận, nhưng bên cạnh đó, các tế bào miễn dịch này như đã nói lại tấn công cả tế bào người nhận. Có khoảng 40-60% bệnh nhân được ghép có nguy cơ bị GvHD. GvHD có khả năng gây Tu vong cao và làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân sau ghi ghép.
Trong công trình nghiên cứu tiền lâm sàng, ts lê đức dũng và đồng nghiệp đã phát hiện ra rằng tế bào đại thực bào (macrophages) trong đường ruột có thể sống sót một thời gian dài sau khi chuột được xạ trị và ghép tế bào gốc tạo máu dị sinh. những đại thực bào này giúp vật chủ giảm thiểu khả năng phát triển gvhd bằng cách hạn chế sự hoạt động của các tế bào t từ người hiến, giảm tổn thương mô và viêm. nếu các tế bào đại thực bào này bị loại trừ thì các chú chuột được ghép tế bào gốc tạo máu bị gvhd nặng hơn và không thể sống sót. bên cạnh đó công trình nghiên cứu cũng chỉ ra rằng protein pd-l1 trên đại thực bào đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế sự phát triển của gvhd.
Nghiên cứu trên người, nhóm nghiên cứu cũng thấy rằng, các bệnh nhân bị gvhd sau ghép thường có ít pd-l1 trên đại thực bào hơn những bệnh nhận không bị gvhd. hiện nay nhóm nghiên cứu của ts lê đức dũng đang tiếp tục tập trung nghiên cứu các yếu tố có thể ảnh hưởng lên sự sinh trưởng và hoạt động của các đại thực bào này để từ đó có thể đề xuất các mục tiêu cũng như các phương pháp điều trị nhắm vào đại thực bào để có thể làm giảm gvhd sau khi ghép tế bào gốc tạo máu dị sinh.
Minh Phương