Nhịp sống hiện đại gấp gáp khiến cho nhiều người không thể tận hưởng giấc ngủ trọn vẹn và được thức giấc tự nhiên, theo đó đồng hồ báo thức là một lựa chọn cần thiết để đảm bảo không bị trễ giờ làm, giờ học. Tự thức giấc và thức giấc nhờ chuông báo thức có những phản ứng tâm S*nh l* không giống nhau.
Trong quá trình con người từ trạng thái ngủ say chuyển sang trạng thái tỉnh táo sau khi ngủ dậy, hô hấp tăng từ 16 nhịp/phút lên 24 nhịp/phút, nhịp tim tăng nhanh 10 lần/phút, sóng não từ 8 lần/giây tăng lên 30 lần/giây.
Nếu đang ngủ bị tiếng chuông đồng hồ đột ngột làm tỉnh giấc sẽ khiến cơ thể có sự thay đổi bất ngờ, nhanh chóng, sinh ra hàng loạt các cảm giác tiêu cực như hoảng hốt, tâm trạng sa sút, cảm giác trống rỗng hay không thức dậy nổi. Nếu đang từ giấc ngủ sâu đột nhiên tỉnh dậy bởi tiếng chuông báo thức, thì khả năng nhớ ngắn hạn, khả năng nhận thức, thậm chí cả khả năng tính toán của con người sẽ bị ảnh hưởng rõ rệt.
Thường xuyên sử dụng đồng hồ báo thức gọi dậy có thể gây hại đến sức khỏe. Cơ thể khi thức giấc đột ngột bởi chuông báo thức sẽ sinh ra phản ứng có điều kiện nhằm bảo vệ cơ thể, phản ứng này làm tăng nồng độ epinephrine - một chất kích thích tim, tăng huyết áp. Nếu trạng thái này diễn ra liên tục trong nhiều ngày, nhiều tháng hay nhiều năm có thể dẫn tới huyết áp cao, yếu tim, mất ngủ, ức chế tinh thần.
Để tránh gây hại cho sức khỏe, những ngày không cần thiết dậy sớm hoặc không có sự kiện quan trọng, tốt nhất bạn hãy cố gắng tự tỉnh giấc. Có thể rất khó để duy trì giờ ngủ dậy như khi đặt đồng hồ báo thức, nhưng tự thức dậy bằng ánh sáng tự nhiên tốt hơn nhiều so với thức dậy bởi tiếng chuông báo thức. Bạn có thể thực hiện một số cách sau để tự thức dậy dưới tác động của ánh sáng:
- Chuyển giường đến gần cửa sổ hoặc vị trí nào mà ánh sáng mặt trời có thể chiếu vào chỗ ngủ của bạn một cách thích hợp.
- Mở rèm vào buổi tối trước khi đi ngủ để sáng hôm sau ánh sáng có thể xuyên qua cửa sổ đánh thức bạn.
- Hàng ngày thức dậy vào cùng một thời điểm để đồng hồ sinh học của bạn quen với lịch trình giấc ngủ.