Trong tất cả cách cách để kiểm tra vàng, những cách kiểm tra hiệu quả nhất thường rất tốn kém và phức tạp. Chúng ta có các cách thử đó là: phân tích thành phần hóa học thực hiện trong các phòng thí nghiệm thuộc các viện phân tích.
Cách tiếp theo là phân kim, dùng hỗn hợp 2 axít Clo hydric và axít nitric để biến vàng thành hỗn hợp lỏng sau đó cho kết tủa để loại bỏ tạp chất cách này được dân chế tác vàng hay dùng.
Cách tiếp theo đó là dùng máy đo quang phổ, dựa vào các vạch của quang phổ mà ta xác định được thành phần của vàng.
Các cách trên cho kết quả chính xác tuy nhiên chỉ áp dụng cho các cơ sở chuyên nghiệp. Các cách dưới đây dành cho người dùng phổ thông hơn nhưng cũng chỉ đúng tùy theo trường hợp.
Thử vàng bằng axit clo hydric (có trong các bình ắc quy) hoặc axít sulffuric - Do axít tác dụng hầu hết các kim loại, trong trường hợp miếng kim loại không phải vàng thì khi thấm axít bề mặt kim loại sẽ sùi bọt. Đối với vàng pha tạp chất, bề mặt miếng vàng sẽ nổi bong bóng li ti, nếu dùng kính lúp thì nhìn rất rõ. Còn vàng nguyên chất bề mặt miếng vàng sẽ không có hiện tượng nổi bong bóng hay sùi bọt, (cách này phát hiện đồng rất hiệu quả).
Thử vàng dựa theo tỷ trọng riêng của vàng, đơn cử một cục vàng có trọng lượng là A thì chắc chắn sẽ có một thể tích chiếm chỗ là B, nếu là B hoặc B - thì đó không phải vàng nguyên chất.
Cách tiếp theo thường được nói trong dân gian đó là nếu là vàng thì phải chịu được lửa. Dùng mỏ đốt nung vàng từ 1000 - 1400 độ vàng sẽ nóng chảy như giọt nước và sẽ co vào với nhau, một số kim loại khác sẽ bị cháy và bay hơi, sau khi để nguội vàng sẽ trở lại bình thường.
Cách tiếp đó là thử và kiểm tra vàng theo kinh nghiệm. Đây là cách này phổ thông nhất như cầm thử nặng nhẹ, nhìn bằng mắt, đặc biệt là gõ nghe tiếng kêu, thậm chí cắn, nhiều người có thể kết luận khá chính xác, do vàng có màu sắc, độ nặng, độ mềm và tiếng kêu khá riêng biệt.
Ngoài ra có thể có ai đó phát minh ra các cách thử vàng khác ví dụ: máy cán vàng hoặc máy thử độ cứng cầm tay.....