Trong Kinh Phật Chuẩn Đoán, Đức Phật giải thích rằng vị lương y nên tiến hành bằng bốn biện pháp khi giúp đỡ một bệnh nhân.
Vị lương y phải:
4.Hoàn toàn chữa khỏi căn bệnh không cho tát phát.
Ngoài bốn tiêu chuẩn này, một vị lương y giỏi luôn luôn thực hành với một tâm hồn rộng lượng khi điều trị bệnh nhân, coi họ như những người bạn thân yêu nhất của mình.
Đức Phật cũng xác định năm thực hành quan trọng đối với người chăm sóc (y tá), người trong gia đình, bạn bè và mọi người khác phải lưu ý khi chăm sóc cho bệnh nhân. Ngài khuyến khích người chăm sóc phải:
1.Bảo đảm rằng bệnh nhân được trông nom bởi lương y tốt và giỏi.
2.Thức dậy sớm và đi ngủ muộn hơn bệnh nhân và luôn luôn cảnh giác với nhu cầu của bệnh nhân.
3.Nói chuyện với bệnh nhân bằng giọng nói êm ái và từ bi khi họ cảm thấy chán nản hoặc khó chịu.
4.Nuôi dưỡng bệnh nhân bằng thực phẩm thích hợp với số lượng và khoảng thời gian chính xác, tùy theo bản chất của căn bệnh và theo sự hướng dẫn của lương y.
5.Nói chuyện trong sự khéo léo và nhẹ nhàng về Phật pháp với bệnh nhân; hướng dẫn họ chăm sóc sức khỏe cho thích hợp với thân và tâm.
Sau hết, Đức Phật đưa ra lời khuyên nhủ cho bệnh nhân để giúp họ chữa trị nhanh chóng và triệt để. Ngài dặn các bệnh nhân rằng:
1.Phải thận trọng và chọn lọc các thực phẩm.
2.Tiêu thụ thực phẩm vào những khoảng thời gian thích nghi.
3.Giữ liên lạc với các lương y và y tá, luôn luôn hành động thân thiện và ân cần đối với họ.
4.Giữ lấy niềm triển vọng lạc quan hoặc hứa hẹn.
Đức Phật tin tưởng rằng nỗ lực hòa hợp giữa lương y, người chăm sóc và bệnh nhân sẽ tạo ra kết quả tốt đẹp nhất trong việc điều trị. Đức Phật không phải là một vị y sĩ trung bình; Ngài là một vị lương y hiếm có với sự sắc bén và sáng suốt. Những việc làm, những lời dạy vi diệu của Đức Thế Tôn về y học chúng ta cần học tập, thực hành.
Cuốn sách “Lời Phật dạy về y học” do tác giả Đặng Văn Dân sưu tầm và biên soạn hiện đang có ở thư viện tầng 1 chùa Quán Sứ (số 73 phố Quán Sứ - Quận Hoàn Kiếm - Thành phố Hà Nội). Kính mời quý độc giả, các nhà nghiên cứu và mọi người có nhu cầu ghé thăm thư viện vào tất cả các ngày trong tuần theo lịch cụ thể như sau: