Cây thuốc quanh ta hôm nay

Những bài Thuốc từ cây chân chim

Cây chân chim còn có các tên gọi khác cây lá đắng, sâm Nam, ngũ gia bì chân chim, là một loài cây gỗ rừng xanh, thuộc họ Nhân sâm

Từ lâu trong dân gian, cây chân chim để điều trị các bệnh mạn tính ở người cao tuổi, bồi dưỡng sức khỏe, trị đau nhức xương khớp cho phụ nữ tuổi tiền mãn kinh. Hiện nay nạn phá rừng, chặt cây lấy gỗ làm củi, làm nương rẫy cũng đã xóa đi hàng trăm ha cây Thuốc quý này.

Theo Viện Dược liệu Việt Nam, cây chân chim có tác dụng bổ, chống viêm, lợi tiểu; chữa phong thấp, đau lưng, nhức xương, tê bại, trí nhớ kém, viêm, ngứa âm hộ, liệt dương, tiêu hóa kém, còi xương trẻ em, phù thũng, bí tiểu tiện, lở ngứa... Trong Đông y, cây chân chim là một vị Thuốc quý có tác dụng làm mạnh gân cốt, chống suy nhược thần kinh, tăng sức đề kháng, tăng cường trí nhớ, trừ phong, chữa đau nhức xương khớp, đau bụng, kháng viêm, giảm đau, hạ sốt...

Bộ phận thường dùng làm Thuốc là vỏ thân và rễ. Rễ đào về rửa sạch đất cát, thái mỏng, thân bóc lấy vỏ, phơi hay sấy khô. Khi dùng làm ẩm dược liệu rồi ủ cho đến khi có mùi thơm (khoảng 7 ngày) cắt thành miếng nhỏ, để sống hoặc tẩm rượu hay nước gừng sao qua. Ở một số nơi, nhân dân sử dụng lá chân chim như một loại gia vị cho vào canh. Canh lá chân chim ăn mát, giải nhiệt, kích thích tiêu hóa, nhuận gan.

Theo Đông y, vỏ cây chân chim làm Thuốc được dùng chữa suy nhược, thấp khớp, lưng gối đau mỏi, đàn ông dương sự kém, đàn bà âm suy, trẻ em chậm biết đi. Dược liệu có vị đắng, chát, mùi thơm nhẹ, tính mát, được dùng trong những trường hợp sau:

Chữa cước khí chân sưng đau: Vỏ cây chân chim, lõi cây thông, hạt cau, hương phụ, hạt tía tô, chỉ xác, ké đầu ngựa, mỗi vị 8-16g. Tất cả thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml uống 2 lần trong ngày.

Chữa tê thấp: Vỏ cây chân chim 2kg, vỏ cây gạo 1kg, dây đau xương 1kg, thân cây bọt ếch 1kg. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, nấu với nước, lấy 200ml cao lỏng. Hòa 200ml rượu và 100ml sirô vào cao để được nửa lít thành phẩm. Ngày uống  2 lần, mỗi lần 20-25ml.

Chữa thiếu máu xanh xao, ăn uống kém: cao vỏ chân chim 0,05g, cao kim anh 0,05g, oxalat sắt 0,05, sunfat đồng 0,005g, sunfat magiê 0,002, cho 1 viên. Ngày uống 2 lần mỗi lần 2-3 viên.

Chữa suy nhược cơ thể, lao lực, sau khi ốm dậy: Cao vỏ chân chim 0,05g, cao ban long 0,02g, mật ong 0,02g, photphat canxi 0,07g cho 1 viên. Ngày uống 2-3 lần. Người lớn mỗi lần 3-4 viên, trẻ em tùy theo tuổi 2-3 viên.

Chữa suy nhược thần kinh, viêm đa khớp dạng thấp, đau dây thần kinh, đau lưng, đau vai gáy ( viên Hy đan): Bột mịn vỏ chân chim 0,035g, cao vỏ chân chim 0,005g, cao đặc hy thiêm 0,03g, bột mịn mã tiền chế 0,013g cho 1 viên. Liều tối đa an toàn là 30 viên/ lần, 80 viên/ ngày.

Thuốc dùng ngoài: Vỏ hoặc lá chân chim 30g phối hợp với lá dâu tằm 30g, lá mía tía 20g, củ nghệ đen 20g. Tất cả để tươi, rửa sạch, giã nát, tẩm rượu 30 độ cho xâm xấp, xào nóng, đắp băng và cố định bằng nẹp tre, chữa gãy xương.

DS. Nguyễn Thị Hồng

Mạng Y Tế
Nguồn: Sức khỏe đời sống (https://suckhoedoisong.vn/nhung-bai-thuoc-tu-cay-chan-chim-n149468.html)

Tin cùng nội dung

  • Mùa đông, nằm gần cửa sổ có luồng gió lạnh thổi vào, sau khi ngủ tỉnh dậy thấy mặt bị méo xệch sang một bên thì đó là do liệt thần kinh số VII ngoại biên do lạnh.
  • Các bài Thuốc trừ phong dùng để chữa các chứng bệnh do nội phong và ngoại phong gây ra.
  • Thuốc tả hạ là những bài Thuốc có tác dụng làm thông đại tiện: bài trừ tích trệ ở trường vị, trừ thực nhiệt, trục thủy âm do tích trệ ở tỳ vị, thực nhiệt kẽ ở bên trong, ứ nước, hàn tích và táo bón gây ra bệnh.
  • Các bài Thuốc hòa giải có tác dụng sơ tiết, điều hòa khí cơ, tạng phủ dùng để chữa chứng cảm mạo thuộc kinh thiếu dương, chứng can tỳ bất hòa, bất hòa và bệnh sốt rét.
  • Viêm đường niệu thuộc phạm vi chứng lâm trong Đông y. Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của bệnh rất phức tạp, chủ yếu do thận hư và bàng quang thấp nhiệt, gặp phải các tác nhân làm suy giảm chính khí quá mức như phòng lao quá độ, T*nh d*c không điều hòa, giận dữ, ăn uống thái quá, thiếu khoa học... làm cho bàng quang không khí hóa được, bên trong vừa hư, vừa bị tích tụ sinh ra nội thấp kiêm hiệp nhiệt.
  • Thuốc hành khí và giáng khí được dùng để chữa các chứng bệnh khí trệ, khí uất, khí nghịch do khí trệ ở tỳ vị, can khí uất kết, vị khí nghịch, phế khí nghịch, co cứng các cơ gây ra.
  • Uxơ tuyến tiền liệt là bệnh thường gặp ở nam giới trung niên trở đi, càng cao tuổi tỷ lệ mắc càng cao. Nguyên nhân là do tuyến tiền liệt to dần lên, chèn ép dòng chảy, tùy mức độ nặng nhẹ của bệnh làm cho người bệnh đi tiểu khó, tiểu nhỏ giọt, bí tiểu, đi tiểu đêm nhiều lần làm người bệnh rất khổ sở.
  • Thuốc cố áp có tác dụng cầm mồ hôi, chữa di tinh, di niệu và cầm ỉa chảy, do các nguyên nhân khí hư, tỳ hư, thận hư gây ra. Các bài Thuốc cố sáp được tạo thành do các Thuốc cố sáp: cầm mồ hôi, cố tinh sáp niệu, cầm ỉa chảy với các Thuốc bổ khí, dương âm thanh nhiệt.
  • I. Các bài Thuốc tân ôn giải biểu Các bài Thuốc tân ôn giải biểu có tác dụng phát tán phong hàn chữa các chứng bệnh gây do ngoại cảm phong hàn: sợ lạnh, phát sốt, đầu, gáy cứng, đau chân tay, mình đau mỏi, miệng không khát, có mồ hôi hay không có mồ hôi rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phủ khẩn hay phù hoãn.
  • Các bài Thuốc chữa mụn nhọt viêm tấy gồm các vị Thuốc thanh, nhiệt giải độc, hoạt huyết, ôn thông khí huyết có tác dụng giải độc tiêu viêm, tán kết, trừ mủ.
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY