Da là một cơ quan đặc biệt của con người. Nó bao phủ hầu hết bề mặt của cơ thể. Ở người cao tuổi (NCT), ngoài việc sức đề kháng bị suy giảm thì sợi tạo keo và sợi liên kết của da cũng bị xơ hóa, chức năng tuyến bã và tuyến mồ hôi cũng bị suy giảm đáng kể, do đó, da của NCT trở nên nhăn nheo, giảm tính đàn hồi, khô hơn, càng dễ mắc bệnh.
Da là một cơ quan đặc biệt của con người. Nó bao phủ hầu hết
bề mặt của cơ thể. Ở
người cao tuổi (NCT), ngoài việc sức đề kháng bị suy giảm
thì sợi tạo keo và sợi liên kết của da cũng bị xơ hóa, chức năng tuyến bã và
tuyến mồ hôi cũng bị suy giảm đáng kể, do đó, da của NCT trở nên nhăn nheo,
giảm tính đàn hồi, khô hơn, càng dễ mắc bệnh. Tuy nhiên, bệnh có thể phòng ngừa
được nếu NCT và các thành viên trong gia đình thực sự quan tâm.
Các dạng bệnh ngoài da thường gặp ở NCT
Bệnh dày sừng da (đồi mồi): là loại bệnh rất hay gặp ở NCT,
trên da xuất hiện một số nơi bị tăng sừng, trên bề mặt khô, nhám, kích thước
nhỏ hơn 10mm và có màu vàng, nâu sẫm. Vị trí hay gặp dày sừng da là những vùng
da hay tiếp xúc với ánh sáng mặt trời như lưng, bàn tay, cổ, mặt.
Viêm da cơ địa (dị ứng): bệnh thường tiến triển thành mạn
tính và có thể khỏi nhưng một thời gian lại xuất hiện. Ngứa thường xuất hiện ở
nách, kẽ vú, khuỷu tay, khoeo chân, bẹn, hai mạng sườn. Nếu gãi nhiều làm cho
da bị trầy xước, dầy lên và rất có nguy cơ nhiễm trùng mưng mủ và có thể lây
lan ra nhiều vùng da khác nhau.
Viêm da ứ trệ: hay gặp ở vùng thấp của cẳng chân (ví dụ cổ
chân) làm cho da bị thô ráp, đỏ sần, có mụn nước hoặc khi bị nhiễm trùng do gãi
nhiều thì có mụn mủ.
Mụn cơm: thường xuất hiện ở
vị trí lưng, cổ. Mụn cơm là một nốt sẩn gồ cao lên có hình bầu dục hoặc
hình tròn, kích thước khá lớn (từ 10 – 20mm), màu vàng xám, số lượng mụn cơm có
khi chỉ một mụn, nhưng có khi gặp nhiều mụn.
Zonna (còn gọi là bệnh zona thần kinh): là một bệnh do virut
Zoster gây ra nhưng nếu thể nặng thì gây đau nhiều, kéo dài nhiều ngày, thậm
chí nhiều tháng. Bệnh thường chỉ xảy ra một bên của cơ thể do gây tổn thương
các rễ thần kinh. Người bệnh sốt, đau, rát, ngứa ở vùng da bị zona, sau một vài
ngày, tại vùng da bệnh xuất hiện một mảng dát màu hồng đỏ, có các mụn nước mọc
lên từng chùm sát vào nhau hoặc thành mảng.
Loét da ở NCT do suy giãn tĩnh mạch chân: gặp nhiều ở nữ
giới, gây khó khăn cho máu trở về tim và máu ứ đọng lại gây loét da ở cẳng
chân. Bệnh có thể xảy ra một bên hoặc cả hai bên cẳng chân.
Nhiễm khuẩn do vi khuẩn liên cầu (Streptoccocus): Bệnh biểu
hiện ở một số vùng làm cho da đỏ tấy hoặc các mụn nước rải rác khắp toàn thân,
nhất là da vùng đầu bong tróc nhiều vảy và gây ngứa.
Vảy nến: là bệnh chưa biết rõ nguyên nhân, bệnh thường xảy
ra từng đợt, các đám da màu đỏ, kích thước khác nhau, ranh giới rất rõ, hơi gồ
cao trên mặt da, nền cứng, có khi vảy trắng màu trắng đục, bóng giống như màu
nến trắng. Vảy của bệnh có nhiều tầng, nhiều lớp và rất dễ bong ra và vảy tạo
ra rất nhanh, bong lớp này thì xuất hiện lớp khác. Bệnh vảy nến có thể là loại
vảy nến giọt hoặc vảy nến mủ và xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên da (da
đầu, mặt, nếp gấp, móng...). Tuy vậy, bệnh vảy nến mang tính chất lành tính.
Bạch biến: nguyên nhân do mất hắc tố melamin của da làm da
có màu trắng giống như màu của một tờ giấy. Lúc đầu chỉ thấy ở một vùng nhỏ trên da, sau đó xuất hiện
nhiều vị trí khác, lan rộng ra, liên kết lại tạo thành một vùng lớn. Bạch biến
nếu xảy ra ở đầu thì cũng làm cho tóc bạc trắng hoàn toàn ở vùng da đầu bị bạch
biến.
Ngoài ra, NCT còn mắc một số bệnh như loét da, bệnh tự miễn,
bệnh da đỏ toàn thân tróc vảy, lang ben, hắc lào hoặc ung thư da nhưng tỷ lệ
gặp ít hơn. Bệnh lang ben, hắc lào là những bệnh do nấm, hay xảy ra vào mùa hè
nắng nóng bởi vì da ra mồ hôi nhiều tạo điều kiện cho nấm phát triển.
ThS.BS. Mai Hương