Suýt mất mạng vì bị giun mỏ đâm thủng ruột non

Nam bệnh nhân được chuyển từ tuyến dưới lên cấp cứu tại Bệnh viện E. Mặc dù các bác sĩ tuyến dưới đã cho bệnh nhân thực hiện nội soi dạ dày, đại tràng nhưng không phát hiện tổn thương gây nên tình trạng mất máu của bệnh nhân. Điều trị khoảng 14 ngày, tình trạng bệnh ngày càng nặng, khiến cơ thể bệnh nhân gần như suy kiệt hoàn toàn nên đã chuyển Bệnh viện E để tìm nguyên nhân.

Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã cho bệnh nhân truyền máu, truyền dịch nâng cao thể trạng, được chụp cắt lớp vi tính đa dãy nhằm khảo sát mạch máu ruột non để phát hiện bất thường. Sau khi tiến hành hội chẩn, các bác sỹ khoa Nội tiêu hóa quyết định theo dõi xuất huyết tiêu hóa do nguyên nhân từ ruột non và chỉ định nội soi ruột non bóng đôi tìm nguyên nhân.

Kết quả cho thấy có nhiều giun lúc nhúc bám trên niêm mạc ruột hút máu với nhiều điểm tổn thương trên niêm mạc ruột chảy máu, gây nên thiếu máu trầm trọng cho bệnh nhân.

Nọi soi phát hiện giun mỏ lúc nhúc trong ruột non của bệnh nhân

Các bác sỹ đã tiến hành gắp giun và sinh thiết tổn thương cho bệnh nhân. Điều ngạc nhiên là ở một đoạn ruột non có tới gần 20 con giun trưởng thành bám lúc nhúc.Viện Sốt rét ký sinh trùng và Côn trùng trung ương khẳng định đây là giun mỏ.

ThS.BS Đặng Trung Thành – Phó trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện E – người tham gia trực tiếp nội soi gắp giun mỏ cho bệnh nhân cho biết: Mức độ nguy hiểm của loại giun này có đôi răng hình bán nguyệt sắc bén ngoạm vào niêm mạc ruột để hút máu. Giun mỏ hút khoảng 0,03 – 0,05ml/ngày. Trong khi hút máu, giun tiết ra chất chống đông máu làm cho các vết tổn thương do giun ngoạm vẫn tiếp tục chảy máu, kể cả khi con giun này đã chuyển sang ký sinh ở chỗ khác.

Không những vậy, giun mỏ hút máu liên tục kể cả khi máu đầy tràn ra theo hậu môn của chúng, gây nên tình trạng mất máu nhiều ở bệnh nhân. Hơn nữa, trong quá trình ký sinh và hút máu loại giun mỏ còn tiết ra độ tố ức chế cơ quan tạo máu sản sinh hồng cầu, làm trầm trọng thêm tình tràng mất máu của bệnh nhân.

Theo Phó trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, bệnh không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu mà chủ yếu là triệu chứng thiếu máu nên việc phát hiện, chẩn đoán được người bệnh mắc giun mỏ rất khó, dễ nhầm lẫn với một số bệnh thiếu máu do viêm loét dạ dày, tá tràng...

Bệnh nhân sau khi đang điều trị tại Bệnh viện E

Chu kỳ vòng đời của giun mỏ là 10-15 năm nếu không được điều trị. Ấu trùng sống trong phân hoặc đất như mũi đất, thân cây, ngọn cỏ, ấu trùng có thể leo cao tới 2m và có khả năng xâm nhập vào cơ thể người qua da và niêm mạc. niêm mạc (kẽ ngón chân, cẳng chân...) theo tĩnh mạch về tim, phổi. Ở phổi, ấu trùng phát triển rồi lên họng hầu và được nuốt lại xuống ruột, ký sinh ở tá tràng và phát triển thành giun móc, giun mỏ trưởng thành. Ấu trùng giun móc, giun mỏ cũng có thể vào cơ thể qua đường ăn uống do thức ăn, nước có nhiễm ấu trùng.

Bệnh nhân cho biết, công việc chính của anh là trồng cây quế và cây ăn quả nên thường xuyên tiếp xúc với đất, nhưng lại không mang đồ bảo hộ, thậm chí có thói quen xấu là nằm lăn ra nền đất ruộng để ngủ, ăn các loại rau rừng, măng chưa nấu chín, uống nước suối (chưa đun sôi), dù đi vệ sinh ra… suối. Bệnh nhân không biết mắc giun mỏ lúc nào, chỉ biết cuối tháng 1/2020 có hiện tượng sụt cân, bụng thường xuyên xuất hiện những cơn đau dữ dội vùng thượng vị nên đã đi khám và điều trị ở bệnh viện tuyến dưới nhưng không đỡ.

Để phòng tránh nhiễm giun sán nói chung, đặc biệt nhiễm giun mỏ nói riêng, ThS. BS Đặng Trung Thành khuyến cáo, cần đảm bảo vệ sinh, an toàn lao động, giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn, không ăn rau sống khi chưa rửa thật sạch, ăn chín uống sôi. Nâng cao hiểu biết của người dân về tác hại của bệnh do giun mỏ ảnh hưởng đến sức khỏe, điều trị triệt để cho những người nhiễm giun mỏ.

Người tiếp xúc trực tiếp với đất hàng năm phải khám sức khoẻ và xét nghiệm giun mỏ ít nhất 1 lần/năm, tránh ấu trùng nhiễm vào người bằng cách có phương tiện bảo vệ: đi ủng, đeo găng tay cao su khi lao động và tiếp xúc với đất. Không dùng phân tươi bón ruộng, không phóng uế bừa bãi, xử lý phân hợp vệ sinh. Làm sạch ngoại cảnh, diệt ấu trùng bằng cách rắc vôi bột ở những nơi ô nhiễm nặng. Tẩy giun định kỳ theo chương trình “Tẩy giun cộng đồng 6116” với 2 ngày tẩy giun trong năm là ngày 6/1 và ngày 1/6

Trần Hằng