Bệnh tiểu đường (hay đái tháo đường) là danh từ dùng để chỉ một nhóm các bệnh lý ảnh hưởng đến cách cơ thể sử dụng đường trong máu, thường đặc trưng bởi tăng đường máu.
Tổng quan bệnh tiểu đường
bệnh tiểu đường (hay
đái tháo đường
) là danh từ dùng để chỉ một nhóm các bệnh lý ảnh hưởng đến cách cơ thể sử dụng
đường trong máu
, thường đặc trưng bởi tăng đường máu. Đường rất cần thiết cho sức khỏe vì nó là nguồn năng lượng quan trọng cho sự hoạt động của các tế bào cơ và các mô, đồng thời cũng là nguồn năng lượng chính cho sự hoạt động của não bộ
Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, dù là thể bệnh nào, đều có nghĩa rằng bạn có quá nhiều đường trong máu, mặc dù nguyên nhân bệnh có thể khác nhau. Quá nhiều đường trong máu có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Đái tháo đường
mạn tính bao gồm tiểu đường loại 1 (type 1) và tiểu đường loại 2 (type 2). Tiền tiểu đường, là tình trạng đường máu tăng cao hơn mức bình thường nhưng không đủ cao để chẩn đoán là tiểu đường, có khả năng trở về bình thường được, tương tự, tiểu đường thai kỳ, xảy ra trong khi mang thai nhưng có thể hồi phục sau khi sinh.
Triệu chứng bệnh tiểu đường
Triệu chứng của bệnh tiểu đường thay đổi tùy thuộc vào mức độ tăng đường máu. Ở một số người, đặc biệt là những người được chẩn đoán tiền tiểu đường hoặc tiểu đường loại 2, thường không biểu hiện triệu chứng trong thời gian đầu. Ngược lại ở bệnh tiểu đường loại 1, các triệu chứng thường có xu hướng diễn tiến một cách nhanh chóng và ngày càng nghiêm trọng hơn. Một số dấu hiệu và triệu chứng của tiểu đường loại 1 và loại 2 bao gồm:
Mặc dù bệnh tiểu đường loại 1 có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó thường xuất hiện trong thời kỳ trẻ nhỏ hoặc thiếu niên. bệnh tiểu đường loại 2 là thể bệnh hay gặp phổ biến hơn, có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và thường có thể ngăn ngừa được.
.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào gợi ý bệnh tiểu đường, hãy liên hệ với bác sĩ của bạn. Bệnh chẩn đoán càng sớm thì sẽ giúp việc điều trị sớm hơn.
bệnh tiểu đường.
Sau khi được chẩn đoán bệnh, bạn sẽ cần
theo dõi bệnh chặt chẽ
cho đến khi lượng đường trong máu của bạn ổn định.
Nguyên nhân bệnh tiểu đường
Để hiểu được bệnh tiểu đường, trước tiên bạn phải hiểu quá trình chuyển hóa đường bình thường trong cơ thể.
Insulin
là một hormone được sản xuất từ tuyến tụy, là tuyến nằm phía sau và bên dưới dạ dày.
Vai trò của
glucose
Đường glucose là nguồn năng lượng chính cho các tế bào mô cơ và các mô khác của cơ thể.
bệnh tiểu đường loại 1
Trong bệnh tiểu đường loại 1, hệ thống miễn dịch, vốn bình thường chống lại các vi khuẩn hoặc virus có hại, nay tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy. Điều này khiến nồng độ insulin có ít hoặc không có, dẫn đến đường thay vì được vận chuyển vào tế bào sẽ tích tụ lại trong máu.Nguyên nhân của tiểu đường loại 1 được cho là do sự kết hợp của các yếu tố về gene di truyền và yếu tố môi trường, mặc dù nguyên nhân chính xác liên quan đến những yếu tố này vẫn chưa được biết rõ.
Trong tiền tiểu đường, vốn có thể dẫn đến tiểu đường loại 2, và trong bệnh tiểu đường loại 2, các tế bào trở nên đề kháng với tác dụng của insulin, và tuyến tụy lúc này không thể tạo ra đủ insulin để vượt qua ngưỡng kháng cự này. Do đó thay vì đường đi vào các tế bào để cung cấp năng lượng, đường sẽ tích tụ lại trong máu.Lý do chính xác tại sao điều này lại xảy ra vẫn chưa được biết chắc chắn, mặc dù cũng như tiểu đường loại 1, yếu tố di truyền và môi trường được cho là đóng vai trò trong sự phát triển của tiểu đường loại 2. Thừa cân có liên quan chặt chẽ với sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 2, nhưng không phải ai mắc tiểu đường loại 2 cũng thừa cân.
Khi mang thai, bánh nhau sẽ sản xuất các hormone để duy trì sự phát triển của thai kỳ. Những hormone này làm cho các tế bào dễ kháng insulin hơn.Vào tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3 của thai kỳ, nhau thai sẽ phát triển lớn hơn, nên cũng sẽ sản xuất nhiều hormone này hơn, do đó càng làm khó khăn hơn cho hoạt động của insulin.
Thông thường, tuyến tụy sẽ phản ứng bằng cách sản xuất thêm insulin đủ để vượt qua ngưỡng đề kháng này.Nhưng đôi khi tuyến tụy không thể sản xuất kịp.Khi điều này xảy ra, sẽ có quá ít đường đi vào các tế bào và quá nhiều đường sẽ ở lại trong máu.
Yếu tố nguy cơ bệnh tiểu đường
Yếu tố nguy cơ bệnh tiểu đường phụ thuộc vào các loại tiểu đường.
Mặc dù nguyên nhân chính xác của tiểu đường loại 1 là không rõ, nhưng yếu tố di truyền dường như có liên quan. Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 1 sẽ tăng nếu có cha mẹ hoặc anh chị em ruột mắc bệnh tiểu đường loại 1. Yếu tố môi trường, như phơi nhiễm với một căn bệnh do virus, cũng có thể góp phần trong tiểu đường loại 1. Các yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:
Đôi khi các thành viên trong gia đình của những người bị bệnh tiểu đường loại 1 được kiểm tra sự hiện diện của tự kháng thể trong bệnh tiểu đường. Nếu có các tự kháng thể này, sẽ tăng nguy cơ mắc tiểu đường loại 1, nhưng không phải tất cả những người có các tự kháng thể tiểu đường đều phát triển bệnh tiểu đường loại 1.
- bệnh tiểu đường
loại 1, như tiêu thụ ít vitamin D, cho trẻ bú sữa bò hoặc sữa công thức quá sớm, hoặc ăn các loại bột ngũ cốc sớm trước 4 tháng tuổi. Tuy nhiên, không có yếu tố nào nói trên đã được chứng minh là gây ra bệnh tiểu đường loại 1.
bệnh tiểu đường loại 1 cao hơn.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa hoàn toàn hiểu lý do tại sao một số người mắc tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2 trong khi những người khác thì không.Tuy nhiên rõ ràng là có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
Mô mỡ càng nhiều sẽ càng làm các tế bào trở nên đề kháng với insulin.
- bệnh tiểu đường
loại 2.
bệnh tiểu đường loại 2.
bệnh tiểu đường loại 2 hiện nay cũng gia tăng đáng kể ở trẻ em và thanh thiếu niên.
bệnh tiểu đường loại 2.
bệnh tiểu đường. Hội chứng buồng trứng đa nang là một tình trạng phổ biến đặc trưng bởi chu kỳ kinh nguyệt không đều, rậm lông hoặc tóc và béo phì.
bệnh tiểu đường loại 2.
bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn. Nồng độ HDL thấp được định nghĩa là dưới 35 mg/dL.
bệnh tiểu đường.
Bất kỳ người phụ nữ nào khi mang thai cũng có thể mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, nhưng ở một số phụ nữ thì nguy cơ lại cao hơn so với những người khác. Những yếu tố nguy cơ của tiểu đường thai kỳ bao gồm:
Phụ nữ trên 25 tuổi có nguy cơ cao hơn.
- bệnh tiểu đường
loại 2 sau này, hoặc nếu có một thành viên trong gia đình như cha mẹ hoặc anh chị em ruột mắc
bệnh tiểu đườngloại 2. Bạn cũng có nguy cơ cao hơn nếu bạn từng mắc tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước, hoặc nếu bạn sinh con quá to, hoặc đã từng xảy thai không rõ nguyên nhân.
bệnh tiểu đường thai kỳ cao hơn.
Biến chứng bệnh tiểu đường
Biến chứng lâu dài của bệnh tiểu đường thường phát triển dần dần.Nếu thời gian mắc bệnh tiểu đường càng lâu và kiểm soát lượng đường trong máu càng kém thì nguy cơ mắc phải các biến chứng càng cao. Các biến chứng gặp phải của bệnh tiểu đường có thể rất nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Biến chứng có thể gặp bao gồm:
bệnh tiểu đường làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, bao gồm bệnh động mạch vành biểu hiện bằng những cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và hẹp động mạch do xơ vữa (xơ vữa động mạch). Nếu mắc phải bệnh tiểu đường, sẽ dễ bị bệnh tim và đột quỵ hơn.
-
- bệnh tiểu đường
.
bệnh tiểu đường có thể làm tổn thương các mạch máu của võng mạc (bệnh võng mạc tiểu đường), có khả năng dẫn đến mù lòa. bệnh tiểu đường cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt nghiêm trọng khác như đục thủy tinh thể và tăng nhãn áp.
bệnh tiểu đường có thể khiến bạn dễ mắc các bệnh về da, bao gồm nhiễm khuẩn da do vi khuẩn và nấm. Viêm lợi cũng có thể gặp, đặc biệt là khi vệ sinh răng miệng kém.
bệnh tiểu đường có thể góp phần gây ra bệnh mất trí nhớ do giảm lưu lượng máu đến não, gây ra đột quỵ. Khả năng khác là có quá nhiều insulin trong máu dẫn đến tình trạng viêm làm não bị phá hủy.
bệnh tiểu đường loại 2 cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư, hoặc có thể là do yếu tố của bệnh tiểu đường hoặc do điều trị. Đây là một lĩnh vực đang được nghiên cứu, nhưng cho đến nay, chưa có một khuyến cáo nào về thay đổi trong điều trị.
Hầu hết phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ đều sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên, lượng đường trong máu nếu không được điều trị hoặc không được kiểm soát tốt có thể gây ra một số vấn đề cho bạn và con của bạn.
có thể xảy do bệnh tiểu đường thai kỳ gồm:
Lượng đường trong máu mẹ cao có thể đi qua nhau thai, làm cho tuyến tụy của thai tăng sản xuất insulin. Điều này có thể khiến con của bạn phát triển quá lớn (macrosomia). Thai lớn có nhiều khả năng phải sinh mổ.
-
-
-
- bệnh tiểu đường
loại 2 sau này.
Con của bà mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao phát triển bệnh béo phì và tiểu đường loại 2 sau này.
bệnh tiểu đường thai kỳ
:
Tình trạng này được đặc trưng bởi huyết áp cao, protein dư thừa trong nước tiểu, và phù ở chân và bàn chân. Tiền sản giật có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng cho cả mẹ và bé.
- bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường loại 2 khi về già.
Tiền tiểu đường có thể phát triển thành bệnh tiểu đường loại 2.
Chuẩn bị cuộc hẹn khám bệnh tiểu đường
Nếu bạn có triệu chứng của bệnh tiểu đường, hãy đến khám bác sĩ. Nếu con bạn có các triệu chứng bệnh tiểu đường, hãy đưa trẻ đến khám bác sĩ nhi khoa. Nếu lượng đường trong máu quá cao, bạn có thể sẽ được gửi đến phòng cấp cứu. Nếu lượng đường trong máu không quá cao để đặt bạn hoặc con của bạn trong tình trạng nguy hiểm cấp thời, bạn có thể được giới thiệu đến một bác sĩ chuyên khoa về bệnh tiểu đường, và thường là bác sĩ chuyên khoa nội tiết.
Dưới đây là một số thông tin để giúp bạn chuẩn bị cho cuộc hẹn và biết những gì mong đợi.
. Khi bạn đăng ký cuộc hẹn khám bác sĩ, hãy lên danh sách bạn cần chuẩn bị gì trước khi đến khám, ví dụ bạn có thể phải hạn chế ăn uống để làm xét nghiệm đường máu lúc đói.
-
-
-
- bệnh tiểu đường
, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
bệnh tiểu đường mà bạn chưa hiểu rõ.
Việc chuẩn bị trước một danh sách các câu hỏi có thể giúp bạn tận dụng tối đa thời gian của bạn trong cuộc hẹn gặp bác sĩ. Đối với bệnh tiểu đường, một số câu hỏi hay gặp:
hay tình trạng bệnh lý khác?
bệnh tiểu đường của tôi?
bệnh tiểu đường của tôi?
bệnh tiểu đường không?
bệnh tiểu đường không?
Đừng ngần ngại hỏi bất kỳ câu hỏi nào khác mà bạn có.
Bác sĩ có thể sẽ hỏi bạn một số câu hỏi, như:
Xét nghiệm và Chẩn đoán bệnh tiểu đường
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường loại 1 thường xuất hiện đột ngột và đó thường là lý do để xét nghiệm kiểm tra lượng đường máu. Đối với các thể khác của bệnh tiểu đường và tiền tiểu đường, triệu chứng thường tiến triển từ từ hoặc có thể không rõ ràng, nên Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) đã đề nghị một số hướng dẫn về sàng lọc bệnh tiểu đường. ADA khuyến cáo rằng những người sau đây nên được kiểm tra bệnh tiểu đường:
, chẳng hạn như tăng huyết áp, ít vận động, tiền sử mắc hội chứng buồng trứng đa nang, sinh con nặng hơn 4 kg, tiền sử mắc tiểu đường thai kỳ, nồng độ cholesterol cao, có tiền sử bệnh tim, hoặc có người thân mắc bệnh tiểu đường.
-
bệnh tiểu đườngloại 1 và loại 2
Xét nghiệm này sẽ cho biết lượng đường máu trung bình của bạn trong 2-3 tháng qua. Xét nghiệm này đo tỷ lệ phần trăm đường trong máu được gắn với hemoglobin, là protein vận chuyển oxy trong tế bào hồng cầu. Nếu lượng đường trong máu cao thì chỉ số HbA1c cũng sẽ cao. Kết quả xét nghiệm nếu mức HbA1c ≥ 6,5 % ở hai lần xét nghiệm riêng biệt chỉ ra rằng bạn mắc bệnh tiểu đường.
Nếu kết quả xét nghiệm HbA1c không phù hợp, hoặc xét nghiệm này không có sẵn, hoặc nếu bạn mắc một số tình trạng có thể làm cho xét nghiệm HbA1c không chính xác như đang mang thai hoặc mắc một biến thể không phổ biến của hemoglobin, bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm sau đây để chẩn đoán bệnh tiểu đường:
Một mẫu máu sẽ được lấy tại một thời điểm bất kì để kiểm tra đường máu. Bất kể lần cuối bạn ăn là khi nào, nếukết quả xét nghiệm đường máu bất kì ≥ 200 mg/dL hoặc ≥ 11,1 mmol/L thì cho thấy bạn mắc bệnh tiểu đường.
- bệnh tiểu đường
.
Nếu nghi ngờ mắc tiểu đường loại 1, bạn sẽ được đề nghị làm xét nghiệm cetone niệu để tìm sự hiện diện của cetone trong nước tiểu. Cetone là một sản phẩm chuyển hóa được sinh ra trong quá trình mô cơ và mô mỡ được sử dụng để sản xuất năng lượng do cơ thể không có đủ insulin để sử dụng đường glucose có sẵn. Đôi khi xét nghiệm nồng độ peptide C để đánh giá khả năng của tuyến tụy tiết ra insulin cũng có thể được chỉ định. Nồng độ peptide C thường thấp ở những người bị
bệnh tiểu đườngloại 1, nhưng có thể bình thường hoặc cao ở những người bị
bệnh tiểu đường loại 2.
bệnh tiểu đường thai kỳ
Các chuyên gia y tế vẫn chưa đồng thuận cho một hướng dẫn xét nghiệm sàng lọc riêng cho
bệnh tiểu đường thai kỳ. Câu hỏi đặt ra là bạn có cần tầm soát
bệnh tiểu đường thai kỳ khi bạn dưới 25 tuổi và không có yếu tố nguy cơ không? Một số chuyên gia cho rằng nên sàng lọc đối với tất cả phụ nữ mang thai, bất kể lứa tuổi nào, là cách tốt nhất để xác định tất cả các trường hợp tiểu đường thai kỳ.
Bác sĩ có thể sẽ đánh giá các yếu tố nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ sớm trong thai kỳ của bạn.
bệnh tiểu đường thai kỳ
, ví dụ: chỉ số khối cơ thể (BMI) trước khi mang thai là ≥ 30, bạn có bệnh tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước hoặc bạn có một người mẹ, cha, anh chị em hoặc con bị bệnh tiểu đường, bác sĩ có thể sẽ kiểm tra bệnh tiểu đường trong lần khám thai đầu tiên của bạn.
- bệnh tiểu đường thai kỳ,
bạn sẽ có thể được xét nghiệm sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ trong khoảng thời gian tam cá nguyệt thứ 2 của thai kỳ, thường từ 24 đến 28 tuần của thai kỳ.
Bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm sàng lọc sau đây:
. Bạn sẽ được cho uống dung dịch siro glucose, sau 1 giờ sẽ tiến hành xét nghiệm đo lượng đường trong máu của bạn. Nếu lượng đường trong máu dưới 130-140 mg/dL hoặc dưới 7,2-7,8 mmol/L, thường được coi là bình thường. Tuy nhiên chỉ số này có thể thay đổi tùy theo từng bệnh viện hoặc phòng xét nghiệm cụ thể. Nếu lượng đường trong máu cao hơn bình thường, có nghĩa là bạn có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường thai kỳ. Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm tiếp theo để xác định xem bạn có mắc bệnh tiểu đường thai kỳ không.
- bệnh tiểu đường thai kỳ.
Các xét nghiệm chính để sàng lọc tiền tiểu đường là:
Xét nghiệm máu này sẽ phản ánh lượng đường trong máu trung bình của bạn trong 2-3 tháng vừa qua. Xét nghiệm này đo tỷ lệ phần trăm đường trong máu được gắn với hemoglobin, là protein vận chuyển oxy trong tế bào hồng cầu. Nếu lượng đường trong máu cao thì chỉ số HbA1c cũng sẽ cao. Mức HbA1c giữa 5.7 và 6.4 phần trăm cho thấy bạn bị tiền tiểu đường. Giá trị bình thường là dưới 5,7%.
Nếu kết quả xét nghiệm HbA1c không phù hợp, hoặc xét nghiệm này không có sẵn, hoặc nếu bạn mắc một số tình trạng có thể làm cho xét nghiệm HbA1c không chính xác như đang mang thai hoặc mắc một biến thể không phổ biến của hemoglobin, bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm sau đây để chẩn đoán bệnh tiểu đường:
Mẫu máu sẽ được lấy sau khi nhịn ăn qua đêm. Mức đường trong máu từ 100 đến 125 mg/dL (5,6-6,9 mmol/L) được coi là tiền tiểu đường, đôi khi được gọi là đường máu lúc đói kém. Bình thường là dưới 100 mg/dL.
-
Phương pháp điều trị bệnh tiểu đường
Tùy thuộc vào thể tiểu đường, mà việc theo dõi lượng đường máu, kê đơn insulin và Thu*c dùng đường uống có thể khác nhau. Nhưng cho dù loại nào đi nữa, thì việc có một chế độ ăn uống tốt, duy trì một cân nặng hợp lý và theo dõi đường máu tốt là chìa khóa để quản lý tốt bệnh tiểu đường.
bệnh tiểu đường
Một phần quan trọng của việc quản lý tất cả các thể bệnh tiểu đường là duy trì một cân nặng hợp lý thông qua một chế độ ăn uống lành mạnh và kế hoạch tập thể dục đều đặn:
. Trái với quan niệm phổ biến, không có chế độ ăn cụ thể cho bệnh tiểu đường. Bạn sẽ cần phải có chế độ ăn uống theo hướng có nhiều trái cây, rau và ngũ cốc –là loại thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng, chất xơ cũng như ít chất béo và calo - và cắt giảm các thức ăn là sản phẩm động vật, carbohydrate tinh chế và đồ ngọt (bao gồm các loại nước giải khát có đường). Và thực sự đó là kế hoạch ăn uống tốt nhất cho cả gia đình không chỉ dành riêng cho bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường. Đôi khi thực phẩm có đường có thể chấp nhận được, miễn là nó có trong kế hoạch bữa ăn của bạn.
Tuy nhiên, việc hiểu biết nên ăn những gì và ăn bao nhiêu có thể là một thách thức. Nên xin tư vấn từchuyên gia dinh dưỡng để có thể giúp bạn lên kế hoạch bữa ăn phù hợp với mục tiêu sức khỏe, sở thích ăn uống và lối sống của bạn. Chuyên gia dinh dưỡng sẽ tính toán lượng carbohydrate tiêu thụ, đặc biệt là nếu bạn mắc bệnh tiểu đường loại 1.
Tất cả mọi người cần tập thể dục thường xuyên, và không ngoại lệ đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Tập thể dục làm giảm lượng đường trong máu bằng cách vận chuyển đường vào các tế bào của cơ thể, nơi đường được sử dụng để cung cấp năng lượng cho hoạt động tế bào. Tập thể dục cũng làm tăng độ nhạy cảm với insulin, có nghĩa là cơ thể bạn cần ít insulin hơn để vận chuyển đường vào các tế bào. Trước hết hãy hỏi tư vấn i từ bác sĩ của bạn về việc tập thể dục. Sau đó bác sĩ và bạn sẽ chọn loại hoạt động mà bạn thích, như đi bộ, bơi lội hoặc đi xe đạp. Điều quan trọng nhất là làm cho hoạt động thể lực này trở thành một phần của thói quen hàng ngày của bạn. Tập tối thiểu 30 phút một lần và tập hầu hết các ngày trong tuần. Nếu bạn đã không tập thể dục trong một thời gian dài, hãy bắt đầu bằng bài tập nhẹ nhàng, chậm rãi và sau đó tăng dần lên.
bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2
Điều trị
bệnh tiểu đường loại1 bao gồm tiêm insulin hoặc sử dụng một máy bơm insulin tự động, hãy kiểm tra lượng đường máu thường xuyên và tính toán lượng carbohydrate tiêu thụ. Điều trị
bệnh tiểu đường loại 2 chủ yếu gồm theo dõi lượng đường trong máu, cùng với việc dùng các Thu*c tiểu đường hoặc insulin hoặc kết hợp cả hai.
. Tùy thuộc vào kế hoạch điều trị, mà bạn có thể phải kiểm tra và ghi lại lượng đường máu của bạn từ vài lần một tuần đến ba hoặc nhiều lần trong một ngày. Giám sát cẩn thận là cách duy nhất để đảm bảo rằng lượng đường máu của bạn vẫn nằm trong phạm vi giới hạn yêu cầu. Những người được điều trị bằng insulin cũng có thể chọn theo dõi đường máu của họ bằng một màn hình theo dõi glucose liên tục. Mặc dù kỹ thuật này vẫn chưa thay thế được các máy đo đường máu, nhưng nó có thể cung cấp những thông tin quan trọng về xu hướng nồng độ đường trong máu.
Ngay cả khi bạn tuân thủ theo chế độ ăn nghiêm ngặt, lượng đường trong máu cũng có thể thay đổi không lường trước được. Với sự giúp đỡ từ nhóm điều trị
bệnh tiểu đường, bạn sẽ biết cách nhận biết được lượng đường trong máu thay đổi như thế nào khi đáp ứng lại với thức ăn, hoạt động thể chất, Thu*c, bệnh tật, rượu, căng thẳng và đối với phụ nữ còn bao gồm cả những biến động về nồng độ hormone.
Ngoài việc theo dõi lượng đường máu hàng ngày, bác sĩ có thể khuyên bạn nên xét nghiệm kiểm tra HbA1c thường xuyên để xem lượng đường máu trung bình trong 2-3 tháng qua. So với kết quả các xét nghiệm đường máu lặp đi lặp lại hàng ngày thì xét nghiệm HbA1c tốt hơn cho việc đánh giá hiệu quả của kế hoạch điều trị
bệnh tiểu đường của bạn. Mức HbA1c cao có thể báo hiệu sự cần thiết của việc thay đổi trong chế độ điều trị insulin và xem lại kế hoạch bữa ăn. Tùy thuộc vào độ tuổi cũng như những yếu tố khác mà mục tiêu nồng độ HbA1c cần kiểm soát sẽ khác nhau. Tuy nhiên, đối với hầu hết những người bị
bệnh tiểu đường, Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ khuyến cáo chỉ số HbA1c nên dưới 7%. Hãy hỏi bác sĩ của bạn về giới hạn chỉ số HbA1c mà bạn cần đạt.
Hầu hết những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 đều bắt buột điều trị bằng insulin. Một số người bị bệnh tiểu đường loại 2 cũng cần điều trị bằng insulin. Thường insulin được tiêm bằng cách dùng một kim tiêm nhỏ hoặc dùng bút insulin - một thiết bị trông giống như một cây bút mực, ngoại trừ các ống mực sẽ chứa đầy insulin.
Một máy bơm insulin tự động cũng có thể là một lựa chọn. Máy bơm là một thiết bị có kích thước cỡ một điện thoại di động được đeo bên ngoài của cơ thể. Một dây kết nối từ nơi dự trữ insulin sẽ nối vào một ống dẫn được cấy ở dưới da bụng của bạn. Hiện nay loại máy bơm mới hoạt động không cần dây dẫn cũng có mặt trên thị trường. Bạn chỉ cần cài đặt máy bơm insulin để phân chia lượng insulin cụ thể trong mỗi lần bơm. Bạn cũng có thể điều chỉnh lượng insulin cung cấp nhiều hơn hoặc ít hơn tùy theo bữa ăn, mức độ hoạt động và lượng đường máu của bạn.
Một phương pháp điều trị mới nổi là vòng phân phối insulin khép kín, còn được gọi là tuyến tụy nhân tạo. Thiết bị này sẽ nối màn hình theo dõi glucose liên tục với máy bơm insulin, qua đó máy sẽ tự động cung cấp đúng số lượng insulin khi màn hình theo dõi chỉ ra lượng insulin cần cung cấp. Thử nghiệm cho thấy một số kết quả đáng khích lệ, nhưng cần nghiên cứu thêm.
Insulin gồm có nhiều loại: insulin tác dụng nhanh, insulin tác dụng kéo dài và insulin tác dụng trung gian. Tùy thuộc vào nhu cầu của bạn, bác sĩ có thể kê đơn kết hợp các loại insulin này để sử dụng trong suốt cả ngày và đêm.
. Đôi khi một số Thu*c dùng đường uống hoặc tiêm cũng được kê đơn, gồm Thu*c kích thích tuyến tụy sản xuất và tiết ra nhiều insulin hơn, Thu*c ức chế sự sản xuất và phóng thích glucose từ gan mà điều này có nghĩa là bạn sẽ cần ít insulin hơn để vận chuyển đường vào các tế bào. Một số khác thì ngăn chặn hoạt động phân hủy cacbohydrate của các enzyme trong dạ dày và ruột non hoặc có tác dụng làm cho các mô tế bào nhạy cảm hơn với insulin.
- bệnh tiểu đường loại 1, thì ghép tụy cũng có thể là một lựa chọn. Cấy ghép đảo tụy còn đang được nghiên cứu. Nếu ghép tụy thành công, bạn sẽ không cần phải điều trị bằng insulin nữa. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp ghép tụy đều luôn luôn thành công, và quá trình thực hiện cũng đặt ra những rủi ro nghiêm trọng. Nếu bạn thực hiện cấy ghép, nghĩa là bạn sẽ phải dùng các Thu*c ức chế miễn dịch suốt đời để ngăn chặn sự đào thải cơ quan cấy ghép. Những Thu*c này có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng, như nguy cơ cao bị nhiễm trùng, tổn thương cơ quan khác và ung thư. Bởi vì các tác dụng phụ này có thể nguy hiểm hơn so với bệnh tiểu đường, nên cấy ghép thường chỉ được chỉ định riêng cho những người mắc bệnh tiểu đường không thể kiểm soát được hoặc có những biến chứng nghiêm trọng.
- bệnh tiểu đường loại 2, nhưng nó có thể mang lại lợi ích cho những bệnh nhân tiểu đường loại 2 có chỉ số khối cơ thể cao hơn 35. Những người đã trải qua phẫu thuật nối dạ dày ruột đã cho thấy có sự cải thiện đáng kể về nồng độ đường trong máu của họ. Tuy nhiên, những nguy cơ về lâu dài của phẫu thuật này cũng như những lợi ích nó mang lại cho người bị tiểu đường vẫn chưa được biết rõ.
Kiểm soát lượng đường trong máu của bạn là điều cần thiết để giữ cho em bé được khỏe mạnh và tránh các biến chứng trong quá trình sinh đẻ. Ngoài việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục, kế hoạch điều trị cho bạn có thể bao gồm theo dõi lượng đường máu và trong một số trường hợp, có thể sử dụng insulin.
Bác sĩ cũng sẽ theo dõi đường máu của bạn trong suốt quá trình chuyển dạ và sinh con. Nếu đường máu của bạn tăng, con bạn có thể tiết ra nhiều insulin vốn có thể dẫn đến tình trạng hạ đường huyết ngay sau khi sinh ở trẻ.
Nếu bạn mắc tiền tiểu đường, việc thực hiện một lối sống lành mạnh có thể giúp đường máu của bạn trở lại giới hạn bình thường hoặc ít nhất là giữ cho nó không tăng tới mức thường được thấy trong bệnh tiểu đường loại 2. Duy trì một cân nặng hợp lý thông qua tập thể dục đều đặn và ăn uống lành mạnh có thể giúp đạt được điều này. Tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần và giảm 5% - 10% trọng lượng cơ thể có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn bệnh tiểu đường loại 2 xảy ra.
Đôi khi những Thu*c như metformin (Glucophage, Glumetza…) cũng là một lựa chọn nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường như khi tình trạng tiền tiểu đường của bạn đang xấu đi hoặc nếu có bệnh lý tim mạch, bệnh gan nhiễm mỡ hoặc hội chứng buồng trứng đa nang.
Trong những trường hợp khác, Thu*c kiểm soát cholesterol, đặc biệt là statin, và Thu*c điều trị tăng huyết áp là cần thiết. Bác sĩ của bạn có thể kê đơn aspirin liều thấp để giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch nếu bạn là đối tượng có nguy cơ cao về bệnh lý tim mạch. Tuy nhiên thực hiện một lối sống khỏe mạnh vẫn là quan trọng hơn cả.
Dấu hiệu của những vấn đề gặp phải trong bệnh tiểu đường
Bởi vì có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến đường máu của bạn, nên đôi khi một số vấn đề có thể xảy ra. Những tình trạng này cần được điều trị ngay lập tức, nếu không sẽ có thể dẫn đến co giật và mất ý thức (hôn mê).
. Lượng đường trong máu của bạn có thể tăng lên vì nhiều lý do, như ăn quá nhiều, đang bị bệnh khác hoặc dùng không đủ liều Thu*c hạ đường máu. Kiểm tra đường máu của bạn thường xuyên, và theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng của đường máu cao như đi tiểu thường xuyên, khát nước, khô miệng, nhìn mờ, mệt mỏi và buồn nôn. Nếu bạn có tăng đường máu, bạn cần phải điều chỉnh chế độ ăn, Thu*c điều trị hoặc cả hai.
- bệnh tiểu đường
loại 1.
bệnh tiểu đườngloại 2, và thường xảy ra sau khi người bị tiểu đường mắc một bệnh nào đó. Gọi cho bác sĩ của bạn hoặc tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn có dấu hiệu hoặc triệu chứng của tình trạng này.
Thay đổi lối sống và chăm sóc tại nhà
Đái tháo đường là một bệnh nghiêm trọng.Tuân thủ kế hoạch điều trị bệnh tiểu đường đòi hỏi bạn phải cam kết thực hiện nó như là một đồng hồ hoạt động quay vòng (như là một phần của của sống của bạn). Kiểm soát chặt chẽ bệnh tiểu đường giúp làm giảm nguy cơ mắc những biến chứng nặng nề, thậm chí là đe dọa tính mạng.
Cho dù bạn mắc phải tiểu đường loại nào đi nữa, thì đều cần phải:
của bạn.
Tìm hiểu tất cả những gì có thể liên quan về
bệnh tiểu đường. Thiết lập mối quan hệ với chuyên gia giáo dục về
bệnh tiểu đường, và tìm kiếm sự giúp đỡ từ nhóm tham gia điều trị
bệnh tiểu đường của bạn khi bạn cần.
bệnh tiểu đường kiểm soát đường máu tốt hơn. Nên tập thể dục ba mươi phút trong hầu hết các ngày đối với loại hoạt động mức độ trung bình như đi bộ nhanh. Một nghiên cứu gần đây cho thấy sự kết hợp giữa các bài tập aerobic, như đi bộ hoặc nhảy, trong hầu hết các ngày, với tập luyện sức đề kháng, như tập cử tạ hoặc yoga hai lần một tuần, giúp kiểm soát đường máu hiệu quả hơn so với chỉ tập một trong hai loại trên.
Ngoài những điều nói trên, nếu bạn đang mắc bệnh tiểu đường loại 1 hoặc loại 2 thì:
Mang nhãn hoặc đeo một chiếc vòng tay ghi chú rằng bạn mắc bệnh tiểu đường. Mang theo bên mình bơm tiêm chứa glucagon phòng trường hợp khẩn cấp khi bạn bị hạ đường máu, và phải bảo đảm bạn bè và những người thân của bạn biết cách để sử dụng nó.
- bệnh tiểu đường
thường xuyên không có nghĩa thay thế được cho việc khám sức khỏe định kỳ hàng năm hoặc khám mắt thường xuyên. Khi khám sức khỏe tổng quát, bác sĩ sẽ tìm kiếm tất cả những biến chứng có liên quan đến tiểu đường, đồng thời sẽ khám sàng lọc những vấn đề sức khỏe khác. Bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ kiểm tra các dấu hiệu của tổn thương võng mạc, đục thủy tinh thể và tăng nhãn áp.
bệnh tiểu đường loại 1 hoặc loại 2. Trong hướng dẫn mới nhất của CDC khuyên rằng nên tiêm phòng văcxin càng sớm càng tốt sau khi được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường loại 1 hoặc loại 2. Nếu bạn trên 60 tuổi, mắc bệnh tiểu đường và trước đó không tiêm phòng vắc-xin, hãy xin tư vấn từ bác sĩ của bạn để biết điều gì phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
bệnh tiểu đường có thể khiến bạn dễ bị viêm nướu. Đánh răng và vệ sinh răng bằng chỉ nha khoa ít nhất hai lần một ngày. Nếu bạn mắc bệnh tiểu đườngloại 1 hoặc loại 2, nên đi khám răng ít nhất một lần một năm. Đến khám bác sĩ nha khoa ngay nếu nướu của bị chảy máu hoặc đỏ hoặc sưng.
bệnh tiểu đường, gồm nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tổn thương thần kinh và bệnh thận. Những người hút Thu*c mắc bệnh tiểu đường thường dễ Tu vong vì bệnh tim mạch hơn so với những người không hút Thu*c mắc bệnh tiểu đường (theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ). Nói chuyện với bác sĩ của bạn về những cách có thể để bỏ hút Thu*c hoặc ngừng sử dụng các chế phẩm khác của Thu*c lá.
bệnh tiểu đường thông thường của bạn. Các hormone do cơ thể của bạn sản xuất ra khi bị stress kéo dài có thể ngăn chặn insulin hoạt động phù hợp, do đó càng làm cho tình trạng bệnh của bạn tồi tệ hơn. Để kiểm soát, hãy thiết lập giới hạn. Thực hiện ưu tiên những nhiệm vụ của bạn. Học cách thư giãn và ngủ nhiều.
Trên tất cả, hãy sống tích cực. Những thói quen tốt mà bạn đang áp dụng ngày nay có thể giúp bạn tận hưởng một cuộc sống chủ động và lành mạnh cùng sống chung với
bệnh tiểu đường.
Điều trị thay thế
Nhiều chất đã được chứng minh trong một số nghiên cứu cho thấy giúp cải thiện sự nhạy cảm với insulin, nhưng những nghiên cứu khác vẫn chưa tìm thấy bất kỳ lợi ích nào trong kiểm soát lượng đường máu hoặc trong việc giảm HbA1c. Vì những kết quả nghiên cứu mâu thuẫn này mà không có phương pháp điều trị thay thế nào được khuyến cáo để kiểm soát bệnh tiểu đường. Một số chất đã cho thấy có triển vọng trong việc giúp kiểm soát lượng đường máu bao gồm:
Nếu bạn quyết định muốn thử một phương pháp điều trị khác, thì không nên ngưng dùng Thu*c mà bác sĩ đã kê đơn, và hãy thảo luận với bác sĩ của bạn về những phương pháp điều trị thay thế này để bảo đảm nó sẽ không gây ra những tác dụng phụ hoặc tương tác với Thu*c điều trị hiện tại của bạn.
Hơn nữa, không có phương pháp điều trị nào có thể chữa hoàn toàn bệnh tiểu đường, dù là phương pháp điều trị thay thế hay phương pháp điều trị chuẩn. Vì vậy những người mắc bệnh tiểu đường được điều trị bằng insulin tuyệt đối không được ngừng sử dụng insulin trừ khi theo yêu cầu của bác sĩ.
Đối phó và hỗ trợ bệnh tiểu đường
Sống chung với bệnh tiểu đường có thể rất khó khăn và dễ nản chí. Đôi khi, ngay cả khi bạn đã làm đúng tất cả mọi thứ, lượng đường trong máu của bạn cũng có thể tăng lên. Nhưng nếu bạn kiên trì với kế hoạch kiểm soát bệnh đái tháo, bạn có thể sẽ thấy một sự khác biệt tích cực về HbA1c khi đi khám bác sĩ.
Bởi vì kiểm soát bệnh tiểu đường tốt có thể tốn nhiều thời gian, và đôi khi là quá sức, nên một số người tìm sự giúp đỡ bằng cách nói chuyện với một ai đó. Bác sĩ của bạn có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia sức khỏe tâm thần để nói chuyện với họ, hoặc bạn có thể muốn thử đến một nhóm hỗ trợ. Chia sẻ kinh nghiệm về nỗi thất vọng cũng như chiến thắng của bạn với những người có thể hiểu được những gì bạn đang trải qua có thể rất hữu ích. Và bạn cũng có thể tìm thấy những lời khuyên tuyệt vời từ họ về kiểm soát bệnh tiểu đường. Bác sĩ của bạn có thể biết những nhóm hỗ trợ địa phương và có thể giới thiệu cho bạn.
Phòng chống bệnh tiểu đường
bệnh tiểu đường loại 1 không thể phòng chống được. Tuy nhiên, sự lựa chọn một lối sống lành mạnh mà có thể giúp điều trị tiền tiểu đường, tiểu đường loại 2 và tiểu đường thai kỳ có thể giúp ngăn ngừa bệnh.
. Chọn thực phẩm ít chất béo và calo. Ăn nhiều các loại trái cây, rau và ngũ cốc. Cố gắng đa dạng hóa thực đơn để tránh nhàm chán.
-
- bệnh tiểu đường
. Để giữ cho cân nặng của bạn trong giới hạn khỏe mạnh, hãy tập trung vào những thay đổi lâu dài về chế độ ăn uống và thói quen tập thể dục của bạn. Động viên bản thân bằng cách ghi nhớ những lợi ích của việc giảm cân, như có một trái tim khỏe mạnh hơn, nhiều năng lượng hơn và tự tin về ngoại hình hơn.
Đôi khi dùng Thu*c là một lựa chọn là tốt. Thu*c tiểu đường dùng đường uống như
metformin
(Glucophage, Glumetza...) có thể làm giảm nguy cơ bệnh tiểu đường loại 2, nhưng việc có một lối sống lành mạnh vẫn quan trọng hơn cả.