Thông thường người ta chọn virus cúm gia cầm B và hai loại của virus cúm gia cầm A để sản xuấtvaccin cúm. Môi trường để nuôi cấy là trứng gà đã được thụ tinh.
Hai loại virus cúm gia cầm A sẽ cung cấp gen cho tổng hợp vaccin nhân tạo. Các gen cần thiết làgen mã hóa kháng nguyên H và kháng nguyên N. Đây là hai kháng nguyên quan trọng nhất giúp virus gâybệnh.
Ví dụ, để điều chế vaccin chống cúm H1N1 và H5N1 người ta lấy gen mã hóa kháng nguyên H1, N1 vàH5 để làm nguyên liệu điều chế vaccin. Hiện nay, có 2 dòng vaccin cúm cơ bản là dòng vaccin chốngcúm H1N1 và dòng chống H3N2.
Vaccin dạng virus cúm bị tiêu diệt được bào chế dưới dạng tiêm. Chúng thực chất là các mảnhkháng nguyên của virus, chúng không còn khả năng xâm nhập hoặc nhân bản nữa do tác động của nhiềuquá trình bất hoạt khác nhau. Tiêm virus này vào sẽ tạo ra tính sinh miễn dịch.
Dạng vaccin thứ hai là virus cúm sống bị giảm độc lực. Dạng này được điều chế dưới dạng xịt mũi.Chúng là virus nguyên dạng nhưng đã bị làm suy yếu tính xâm nhập, suy giảm khả năng nhân bản do bịxử lý bề mặt hoặc bị xử lý hạt nhân lõi chứa RNA. Một số người không nên dùng vaccin này vì chúnglà vaccin sống bị làm suy yếu chứ không phải vaccin chứa virus đã bị ch*t. Vaccin này có tác dụngphòng chống cúm H1N1 vì người ta điều chế từ virus này.
Dù là điều chế vaccin dưới dạng nào, virus sống giảm độc lực hay là virus bị tiêu diệt thì chúngđều có chung một đặc điểm là kích thích cơ thể sẽ tạo ra một lớp kháng thể có giá trị chống lạicúm.
Sức mạnh phòng hộ của nó không dài và không mang tính vĩnh cửu. Do vaccin chỉ có thể chứa mộthay hai loại kháng nguyên đặc hiệu cho một hay hai loài virus. Cho nên nó không có tác dụng phòngngừa với tất cả các loài khác nhau. Mà virus cúm thì có vô số loại, được lai tạo từ 18 chủng loại H(H1-H17) và 9 chủng loại N (N1-N9). Chỉ cần một H kết hợp với một N thì sẽ tạo ra virus mới.
Ví dụ, H1 kết hợp với N1 thì tạo ra H1N1, là vaccin cúm lợn. Nhưng H3 lại kết hợp với N2 thì lạira virus cúm H3N2, là virus cúm gà. Vaccin phòng bệnh của H1N1 không thể có tác dụng phòng bệnh choH3N2.
Tính đột biến và thay đổi cấu trúc kháng nguyên của virus là liên tục và theo chu kỳ năm. Vìthế, hôm nay vaccin này có tác dụng phòng bệnh nhưng năm sau, chúng lại không còn tác dụng.
Ngay cả với một loại vaccin, hiệu lực phòng bệnh của nó cũng rất ngắn, chỉ kéo dài từ 6 thángđến 1 năm, cho dù bạn có tiêm nhiều mũi hoặc xịt nhiều lần. Sự tồn tại kháng thể và trí nhớ miễndịch cho các virus cúm là không kéo dài.
Người ta lo sợ rằng chủng ngừa vaccin cúm hay là tiêm vaccin cúm vào người thì nhỡ đâu bị cúm.Nhưng thực ra, chuyện này hầu như không bao giờ xảy ra.
Vì với loại vaccin tiêm, virus đã bị tiêu diệt hoàn toàn, tức là chúng không còn khả năng xâmnhập vào tế bào nữa, chúng mất tính nhiễm trùng gây bệnh. Chúng cũng không còn khả năng nhân bảnnữa, chúng mất bộ lõi di truyền RNA. Vào cơ thể lúc này, chúng chỉ là các vật thể sinh học không cógiá trị bệnh học.
Với loại vaccin xịt, virus sống đã bị giảm đi độc lực rất nhiều. Đồng thời, do liều lượng đưavào theo đường xịt thường không lớn nên bạn hoàn toàn yên tâm là không thể mắc cúm được. Kể cả khibạn bị tác dụng phụ hay có biến chứng xảy ra thì biến chứng đó hoàn toàn không phải là biến chứngdo virus sống lại gây bệnh. Tất cả các loại vaccin chính hãng và được kiểm duyệt gắt gao đều phảiđảm bảo tính an toàn này.
Sau hai tuần kể từ khi tiêm, vaccin tạo ra hiệu ứng miễn dịch đầy đủ và chúng ta có thể miễnnhiễm với loại cúm đã được chủng ngừa.
Một tác dụng phụ luôn gặp đó là bạn bị sốt giống như cúm thật, nhiệt độ tăng cao, đau mỏi cơkhớp và chán chẳng muốn ăn bất cứ thứ gì. Đó là do phản ứng kháng nguyên kháng thể tạo ra để làmxuất hiện kháng thể mới. Sau 2-3 ngày, sốt giảm dần và chúng ta có thể trở lại bình thường.
Tác dụng phụ khác đó là sưng tấy và đau tại chỗ tiêm. Điều này là do phản ứng miễn dịch quá mạnhvà cục bộ tại chỗ tiêm. Bạn không cần phải làm gì, đó là dấu hiệu bình thường khi tiêm vaccin.Nhưng nếu quá đau và không chịu được thì bạn có thể áp lạnh hoặc chườm đá để dịu cơn đau.
Biến chứng nguy hại nhất có thể ảnh hưởng đến tính mạng đó là dị ứng với các thành phần đi kèmtrong vaccin. Thường thì các thành phần này đã được loại bỏ gần hết. Nhưng trong một số sản phẩmcủa một số công ty, xác suất chưa lọc sạch vẫn có và chúng ta có thể bị dị ứng với các thành phầnnày. Nếu mức độ dị ứng quá mạnh thì có thể gây ra Tu vong.
Trước các nguy cơ như vậy, người ta sẽ không dùng vaccin phòng cúm cho các trường hợp: trẻ emdưới 6 tuổi, người dị ứng nặng với trứng gà, người bị nhiễm trùng nặng hoặc sốt quá cao, bà mẹ đangmang thai hoặc đang có ý định mang bầu trong vòng 1 tháng tới, người mang cơ địa dị ứng như hen dịứng, viêm họng dị ứng, viêm da dị ứng, viêm kết mạc dị ứng.
Chủ đề liên quan:
Alobacsi.vn h1n1 H3N2 phản ứng miễn dịch tác dụng tử vong vaccin vaccin cúm viêm kết mạc dị ứng