Ăn kiêng low carb: Eo thon, gan béo

“Xin lỗi mọi người, tớ phải ngừng ngay chế độ ăn low carb thôi, sáng nay đi khám, bác sỹ kết luận gan nhiễm mỡ độ 2, mỡ máu lên mức 5,8 rồi…”. Ngay khi vừa nhận kết quả khám bệnh, chị Hà Thu Loan, Hà Đông, Hà Nội đã viết dòng này lên diễn đàn làm đẹp mà chị thường xuyên tham gia. Chị cũng lập tức về báo với các chị em ở cùng công ty và tuyên bố phải điều chỉnh chế độ ăn. Chị Loan biết đến chế độ ăn kiêng low carb chính là là một người bạn cùng công ty mách, người bạn ấy lại biết được từ diễn đàn làm đẹp kia. Sau đó, cả công ty chị Loan truyền tai nhau, lập ra cả một nhóm ăn kiêng theo chế độ này, rồi thường xuyên chia sẻ trên diễn đàn. Báo chí còn lan truyền thông tin rằng những người mẫu Victoria’s Secret cũng nhờ phương pháp này mà có thân hình thon thả. Vì thế chị Loan và các bạn càng tin tưởng.

Điều đáng mừng là sau 2 tháng kiên trì ăn kiêng low carb, các chị em đều đã có thành tích trong giảm cân. Riêng chị Loan giảm đến 3kg trong tháng đầu, tháng tiếp theo giảm 2kg. Một số người không giảm cân nhanh như chị Loan nhưng cũng đã có dấu hiệu đáng mừng. Vì thế chị Loan cũng như các bạn cùng công ty đã duy trì chế độ ăn này để không bị tăng cân trở lại.

Nhưng gần đây chị Loan lại thường xuyên có cảm giác mệt mỏi kèm theo khó chịu ở vùng thượng vị. Bởi vậy chị phải đến viện khám và kết quả như trên, nên bác sỹ khuyên chị chỉnh lại chế độ ăn. Sau khi chị đưa ra thông tin này, phần lớn bạn bè đều phản đối: Có lẽ bệnh của chị có nguyên nhân khác, chứ không phải tại low carb, ăn giảm cân thì phải giảm các loại mỡ thừa chứ”.

Lỗi có tại low carb?

Low carb là một chế độ ăn kiêng đang được phát triển mạnh từ các nước Âu Mỹ tới châu Á. Và chúng đã được nhiều người khẳng định là giúp giảm cân thành công mà không khiến người ta chịu cảnh đói cồn cào. Thực chất low carb có nguồn gốc là phương pháp ăn kiêng Atkins nổi tiếng từ thập niên 1970 và đã được cải tiến hơn. Người đề xuất phương pháp này cho rằng thừa cân không phải do ăn nhiều năng lượng mà do chuyển hóa không cân bằng. Năng lượng của cơ thể chủ yếu được tạo ra từ chất đường và chất béo, đặc biệt từ chất bột đường. Nếu bạn ngừng ăn chất bột đường, thì cơ thể sẽ đốt cháy chất béo giúp bạn giảm cân, tiêu mỡ. Theo lý thuyết này, bạn có thể ăn bất cứ thứ gì có protein, chất béo nhưng không có tinh bột đường là được. Điều đó có nghĩa, bạn vẫn giảm cân mà không phải nhịn ăn, vẫn ăn no thoải mái.

Bác sỹ Cao Hồng Phúc, Khoa Y học Lao động, Học viện Quân y cho rằng: Theo lý thuyết, chế độ ăn kiêng low carb này rất có nguy cơ gây ra nhiễm mỡ như trường hợp của chị Loan. Bác sỹ Phúc lý giải: Thông thường, gan chuyển hóa đường (từ các thức ăn giàu tinh bột đường như gạo, mì, hoa quả…) để tạo năng lượng. Nếu áp dụng low carb tuyệt đối, tức là loại bỏ hẳn các thức ăn có tinh bột đường thì sẽ không có đủ đường để chuyển hóa, nên gan buộc phải thu thập mỡ dùng thay thế.

Khi đó, mỡ được dồn về gan quá nhiều, tích tụ lại trong tế bào gan và gây ra chứng bệnh gan nhiễm mỡ. Đồng thời, vì tuyệt thực với thực phẩm có tinh bột đường nên lượng đường trong máu quá thấp làm làm tăng phân giải mỡ thành năng lượng cung cấp cho cơ thể. Hệ quả là, lượng acid béo đi vào máu quá nhiều làm acid béo tự do trong máu tăng, dẫn đến tích trữ mỡ trong gan và máu.

Một lý do khác nữa là ăn low carb khiến người ta thiếu vitamin (vì chế độ ăn kiêng cả hoa quả, nhất là trong thời gian đầu). Các vitamin có tác dụng hòa tan chất béo nên góp phần bảo vệ tế bào gan. Thiếu vitamin sẽ khiến mỡ biến tính làm nặng thêm bệnh lý ở gan.

Giảm cân mà vẫn khỏe

Để tránh bệnh, bạn không cần phải tẩy chay hoàn toàn low carb nhưng nên áp dụng nguyên lý của phương pháp này một cách linh hoạt, thông minh và từ từ: Nên cắt giảm thức ăn nhiều carbonhydrate nhưng không nên hoàn toàn tuyệt thực với chúng. Nếu trước đây, bạn thường xuyên ăn các thức ăn có tinh bột, thì bạn nên giảm dần và chỉ nên tuyệt đối tinh bột vào bữa tối.

Nhiều người đang có kế hoạch dùng low carb cho vài năm, thậm chí cả đời, điều đó hoàn toàn không nên. Bạn chỉ nên áp dụng low carb tối đa 2-3 tháng và nên nhớ chỉ đoạn tuyệt với tinh bột khoảng 2 tuần đầu, còn vẫn phải có tinh bột cho khoảng thời gian sau. Tập luyện vẫn là phương pháp giảm cân an toàn hơn.

Nam Phong