Kết quả sẽtăng cao nếu những tổn thương của bệnh tiểu đường được phát hiện sớm,điều trị đúng và kịp thời theo 3 điểm mấu chốt sau:
Nhu cầu nănglượng của mỗi người là khác nhau, phụ thuộc vào cânnặng, mức độ lao động do đó chế độ ăn của mỗibệnh nhân ĐTĐ cũng khác nhau. Điều quan trọng là cầnăn uống đầy đủ thành phần trong mỗi bữa ăn và phânbố theo tỉ lệ: carbohydrates 50-60%, chất béo <30%,protein 10-20%, chất xơ trong chế độ ăn: tối thiểu 20g/1.000 calo. Cần bổ sung vitamin và khoáng chất, có thểkhông bổ sung nếu chế độ ăn cân đối. Hạn chế dùngbia, rượu (dưới 10%).
Có thể dùng chếđộ 3 bữa chia đều sáng - trưa - chiều. Ở bệnh nhânĐTĐ típ 2 không cần ăn nhiều bữa, tuy nhiên bệnh nhânĐTĐ đang tiêm insulin có thể chia làm 5 bữa (3 bữa chính,2 bữa phụ).
Trong chế độăn, cần hạn chế đường hấp thu chậm (các loại thựcphẩm có chứa tinh bột, ngũ cốc, củ hạt như cơm gạo,bún, bánh mì, khoai...) những thực phẩm này cần ăn vớilượng vừa phải và có thể thay thế cho nhau.
Tránh đườnghấp thu nhanh: nước ngọt, sữa đặc có đường, chèngọt, bánh mứt kẹo các loại... Cần ăn nhiều rau xanhvì rau chứa nhiều chất xơ giúp chậm hấp thu đường vàmỡ, thịt cần hạn chế nếu mắc bệnh thận hay suythận. Cần thường xuyên gặp gỡ các chuyên gia dinh dưỡngđể được điều chỉnh chế độ ăn hợp lí và kịpthời.
Nên tập thểdục mỗi ngày 30 phút, 5 ngày mỗi tuần. Trước khi tập,cần kiểm tra tim mạch, mạch vành, thận huyết áp, võngmạc, bàn chân (kiểm tra xem có bị giảm hay mất mạchkhông, có triệu chứng đau cách hồi, biến dạng bàn chânkhông).
Cần ăn, uống nước đầy đủ, đi giày dép phùhợp để chân không bị chấn thương đeo thẻ bệnh nhânĐTĐ, cần lưu ý bạn cùng tập dấu hiệu nhận biếttình huống hạ đường huyết để xử lí kịp thời.
Phải đo đườnghuyết trước khi tập, nếu đường huyết 14mmol/1(252mg/dl), có nhiễm ceton thì không nên tập. Khi đườnghuyết < 6mmol/1 (l08mg/dl), có thể ăn thêm 15gcarbohydrate. Luôn sẵn nguồn đường để xử trí hạđường huyết như nước ngọt, kẹo.
Nếu luyện tậptích cực cần giảm liều insulin trước khi tập hay bổsung nguồn carbohydrate. Bài tập được lên kế hoạch vàquy định thời gian.
Đối với bệnhnhân ĐTĐ típ 2 béo phì hay quá cân có thể cân nhắc dùngThu*c giảm cân như là Thu*c phụ trị.
- Bổ sung nguồncarbohydrate hay giảm liều insulin; Cân nhắc bữa phụ trướcgiờ đi ngủ; Nếu có tăng đường huyết sau luyện tậpcho thấy thiếu insulin lúc luyện tập, do đó cần theo dõiđường huyết chặt chẽ để chỉnh liều insulin.
Cần xem xétnhững bệnh đi kèm hay biến chứng của bệnh ĐTĐ. Nếucó bệnh thần kinh ngoại biên thì nên thực hiện nhữngbài tập ít gây chấn thương như bơi lội, đạp xe, chèothuyền, các bài tập dùng ghế và cánh tay; không nên tậpcác bài nặng, dạo bộ quá dài, chạy bộ. Nếu có bệnhthận nên thực hiện các hình thức tập luyện cường độthấp đến vừa phải như đi bộ; không nên thực hiệncác hình thức tập luyện cường độ cao như chạy bộ.
Nếu có bệnh võng mạc ĐTĐ nên luyện tập những độngtác ít ảnh hưởng đến võng mạc như bơi lội, dạo bộ,đạp xe tại chỗ; không nên thực hiện các hoạt độnggắng sức như chạy nhanh, cử tạ, chèo thuyền, quầnvợt.
Tránh lối sốngtĩnh tại. Không nên ngồi bất động xem ti vi quá 2 giờmỗi ngày. Tăng cường các hoạt động đơn giản hằngngày như đi bộ, làm việc nội trợ, làm vườn. Bệnhnhân không nên hút Thu*c lá vì nicotin trong Thu*c lá thúcđẩy biến chứng mạch máu lớn và mạch máu nhỏ.
Cân nhắc khiuống rượu. Bệnh nhân đường huyết không ổn địnhhay có những vấn đề y khoa khác như viêm tụy, rối loạnli-pít máu, viêm thần kinh không nên uống rượu.
Người bệnh đáitháo đường phải tuyệt đối tuân thủ sự chỉ dẫncủa thày Thu*c chuyên khoa Nội tiết: Bệnh viện Nộitiết TW, khoa Nội tiết Bệnh viện đa khoa tỉnh, Trung tâmy tế huyện, thành phố, thị xã...