Bệnh thần kinh ngoại vi là do tổn thương thần kinh. Nguyên nhân do chấn thương, nhiễm trùng, các vấn đề trao đổi chất và phơi nhiễm với chất độc. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là bệnh tiểu đường. Bệnh thần kinh ngoại biên thường gây tê và đau ở tay và chân. Người ta thường mô tả những đau đớn của bệnh thần kinh ngoại vi như ngứa ran hoặc nóng đốt.
- Mạch máu và bị chèn ép khiến máu khó lưu thông. Nguyên nhân là do ngồi, đứng, ngủ sai tư thế, lao động nặng, ngồi máy tính liên tục, chạy xe nhiều giờ, đứng ngồi xổm một chỗ với một tư thế quá lâu…
- Tê chân tay cũng thường xảy ra do ảnh hưởng của thời tiết. Những người có sức đề kháng suy giảm thì khi gặp trời lạnh, gió mạnh sẽ khiến cho khí huyết ngưng trệ gây rối loạn cảm giác.
- Cũng có thể tê chân tay là kết quả của tác dụng phụ khi dùng Thu*c chứa một trong các thành phần: Lithium, nitrofurantoin, cisplatin, hydralazine, amitriptyline, sulfonamides, amiodarone, dapsone, disulfiram, chlaramphenicol.
2.2. Tê chân tay bệnh lý:
- Chấn thương hoặc áp lực lên dây thần kinh: Chấn thương, chẳng hạn như T*i n*n xe cơ giới, ngã hoặc chấn thương thể thao, có thể cắt đứt hoặc hư hỏng dây ngoại vi.
- Do bệnh rối loạn chuyển hóa: Như đái tháo đường, tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch, béo phì. Khi mắc phải các chứng bệnh này thì một trong các triệu chứng xảy ra là mất dần cảm giác ở các chi, khi bệnh càng nặng tê càng nhiều và có thể teo cơ.
- Thiếu Vitamin và chất khoáng: Vitamin B1, B6, B12, acid folic, calci. Trường hợp này thường gặp ở người gầy yếu, thể lực suy kém, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em kém ăn.
- Nhiễm trùng: Một số virus hoặc vi khuẩn nhiễm trùng có thể gây ra ngoại vi, bao gồm bệnh Lyme, bệnh zona (varicella-zoster), Epstein-Barr, viêm gan C và HIV / AIDS.
- Các bệnh khác: Bệnh thận, bệnh gan và tuyến giáp kém (suy giáp) cũng có thể gây ngoại vi.
- U: Tăng trưởng có thể trực tiếp trên các dây thần kinh, hoặc các khối u có thể gây áp lực lên dây xung quanh.
- Các chất độc: Một số chất độc hại, chẳng hạn như kim loại nặng thạch tín, thủy ngân, và một số Thu*c - đặc biệt là những người dùng Thu*c điều trị ung thư (hóa trị).
- Nhiễm trùng, chẳng hạn như bệnh Lyme, bệnh zona (varicella-zoster), Epstein-Barr, viêm gan C và HIV / AIDS.
- Lặp đi lặp lại căng thẳng về thể chất, có thể từ các hoạt động nghề nghiệp.
- Ruột hoặc các vấn đề bàng quang nếu bị ảnh hưởng thần kinh tự chủ.
- Điện cơ (Electromyography): Thử nghiệm này đo các tín hiệu điện trong dây ngoại vi, và chuyển tín hiệu đến cơ bắp. Nghiên cứu dẫn truyền có thể được sử dụng để chẩn đoán hội chứng ống cổ tay và các rối loạn ngoại vi khác.
- Sinh thiết dây thần kinh: Một phần nhỏ của dây được lấy ra và kiểm tra bất thường. Nhưng ngay cả một dây sinh thiết có thể không phải luôn luôn lộ ra những gì gây tổn hại dây thần kinh.
- Chụp CT hoặc MRI để tìm đĩa đệm thoát vị, khối u hoặc các bất thường khác.
*Nếu là tê chân tay S*nh l*: Nên vận động nhẹ nhàng chân tay, xoa bóp thư giãn các chi, vung vẩy tay chân, làm việc cần phải thay đổi các tư thế , đi lại xung quanh. Nên chú ý các thành phần của các loại Thu*c mình đang dùng. Bên cạnh đó, chế độ ăn cần được bổ sung đầy đủ vi khoáng chất như: Đậu tương, đậu xanh, lạc vừng, rau diếp, lòng đỏ trứng…
+ Mua bàn massage để lăn 2 bàn tay và chân hoặc dùng hai quả bóng nhỏ lăn đều trong lòng bàn tay cho khí huyết lưu thông.
* Nếu tê phù do thiếu vitamin B1 thì cần phải tiêm B1 liều cao theo chỉ định của thầy Thu*c sẽ tác dụng rất tốt. Trên thị trường có một số biệt dược phối hợp vitamin B1, B6, B12 ở dạng tiêm thường được dùng trong các chứng đau do tổn thương dây hoặc tê tay chân. Nếu bị nhẹ, người bệnh nên uống bổ sung hàng ngày viên B complex, trong đó có thành phần của B1, B6, B12.
Thu*c giảm đau: Các Thu*c giảm đau nonsteroit, các triệu chứng có thể thuyên giảm. Thu*c có chứa Thu*c phi*n, như codeine, có thể dẫn đến táo bón, phụ thuộc hoặc an thần, vì vậy các loại Thu*c này thường được quy định chỉ khi phương pháp điều trị khác thất bại.
Thu*c chống động kinh: Thu*c như gabapentin (Neurontin), topiramate (Topamax), pregabalin (Lyrica), carbamazepine (Tegretol) và phenytoin (Dilantin) đã được phát triển để điều trị bệnh động kinh. Tuy nhiên, các bác sĩ thường cũng quy định chúng để giảm đau dây thần kinh. Các tác dụng phụ có thể bao gồm buồn ngủ và chóng mặt.
Miếng dán Lidocain: Có chứa Thu*c gây tê tại chỗ lidocaine. Áp nó vào các khu vực đau nhiều nhất. Điều trị này hầu như không có tác dụng phụ ngoại trừ đối với một số người, phát ban tại chỗ.
Thu*c chống trầm cảm: Thu*c chống trầm cảm, chẳng hạn như amitriptyline và nortriptyline (Pamelor). Tuy nhiên, nó đã được tìm thấy để giúp giảm đau bằng cách can thiệp vào các quá trình hóa học trong não và tủy sống. Các serotonin và chất ức chế tái hấp thu duloxetine norepinephrine (Cymbalta) cũng đã chứng minh hiệu quả cho bệnh thần kinh ngoại vi gây ra bởi bệnh tiểu đường. Các tác dụng phụ có thể bao gồm buồn nôn, buồn ngủ, chóng mặt, giảm sự ngon miệng và táo bón.
Transcutaneous điện kích thích thần kinh (TENS): Trong liệu pháp này, các điện cực được đặt dính trên da và một dòng điện nhẹ nhàng được phân phối thông qua các điện cực ở các tần số khác nhau.
Một số người bị bệnh thần kinh ngoại vi thử phương pháp điều trị thay thế để giảm các triệu chứng của họ. Mặc dù các kỹ thuật này đã không được nghiên cứu chặt chẽ như hầu hết các loại Thu*c, các liệu pháp sau đây đã chỉ ra một số hứa hẹn trong điều trị các bệnh thần kinh ngoại vi:
Châm cứu: Châm cứu có thể làm giảm triệu chứng trong khoảng ba phần tư những người có thần kinh ngoại biên. Tuy nhiên, có thể cần nhiều buổi châm cứu trước khi nhận thấy sự cải thiện.
Capsaicin: Một loại kem có chứa chất này tìm thấy trong ớt nóng có thể gây ra những cải thiện khiêm tốn trong các triệu chứng thần kinh ngoại biên. Giống như các loại thực phẩm nhiều gia vị, có thể mất một số thời gian và tiếp xúc dần dần để sử dụng do cảm giác nóng kem này tạo ra. Nên sử dụng kem này kết hợp với phương pháp điều trị khác.
Alpha-lipoic acid: Được sử dụng như là một điều trị cho bệnh thần kinh ngoại vi ở châu Âu trong nhiều năm, chất chống oxy hóa này có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại vi. Thảo luận về việc sử dụng các-lipoic acid alpha với bác sĩ trước khi sử dụng nó, bởi vì alpha-lipoic acid có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Các tác dụng phụ có thể bao gồm đau bụng và phát ban da.
Phản hồi sinh học. Trong một phiên phản hồi sinh học, liệu pháp này áp dụng các cảm biến điện đến các bộ phận khác nhau của cơ thể để theo dõi phản ứng của S*nh l* cơ thể đến các triệu chứng thần kinh ngoại biên. Các thiết bị phản hồi sinh học sau đó hướng cơ thể phản ứng bằng cách sử dụng tín hiệu như là một tiếng bíp hoặc đèn nhấp nháy. Điều phản hồi này có thể giúp liên kết cơ thể phản ứng với chức năng vật lý nhất định.
Một khi bắt đầu nhận ra phản ứng của cơ thể, có thể học cách để làm giảm các phản ứng thông qua các kỹ thuật như thư giãn hoặc hướng dẫn hình ảnh.
- Gạo được bảo quản tốt, không để mối mọt hoặc có nhiều sạn thóc.
- Nấu cơm, để nước sôi mới đổ gạo vào để tránh vitamin B1 ở lớp vỏ gạo bị phá huỷ.
- Bữa ăn cần ăn thêm thức ăn có nhiều vitamin như thịt, cá, trứng, sữa, rau, đậu tương, đậu xanh, lạc vừng, rau diếp, lòng đỏ trứng…
Hãy chăm sóc đôi chân, đặc biệt là nếu bị tiểu đường: Kiểm tra chân hàng ngày. Giày chặt và tất có thể làm trầm trọng thêm nỗi đau và ngứa và có thể dẫn đến lở loét không lành. Mang mềm, tất bông lỏng và giày độn.
Tập thể dục: Thường xuyên tập thể dục có thể làm giảm đau thần kinh và có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Bỏ hút Thu*c: Hút Thu*c lá có thể ảnh hưởng đến lưu thông, tăng nguy cơ của các vấn đề và có thể cắt cụt chân.
Ăn các bữa ăn lành mạnh. Nếu có nguy cơ cao về bệnh thần kinh hoặc có bệnh trạng mãn tính, ăn uống lành mạnh là đặc biệt quan trọng để đảm bảo nhận được vitamin và khoáng chất. Sử dụng các loại thịt béo thấp và sản phẩm sữa, bao gồm nhiều trái cây, rau và ngũ cốc trong chế độ ăn. Hạn chế bia, rượui.
Tránh áp lực kéo dài: Không giữ đầu gối hay dựa vào khuỷu tay trong thời gian dài. Làm như vậy có thể gây tổn thương thần kinh mới.
- Bóp và xát chân: Ngồi trên giường hoặc ghế, duỗi thẳng chân, hai bàn tay cùng nắm cổ chân, ngón tay cái phía trước, các ngón khác phía sau rồi bóp từ gót chân lên đùi 3 lần, sau đó hai tay ôm lấy cổ chân rồi xát mạnh từ cổ chân lên đùi 5 lần. Làm sang chân kia trình tự cũng tương tự như vậy.
- Day hoặc xoa hai đầu gối: Chân duỗi thẳng hoặc để co, hai lòng bàn tay úp vào hai xương bánh chè rồi day hoặc xoa đầu gối 20 lần.
- Quay bàn chân: Chân duỗi thẳng, lần lượt mỗi chân tự quay bàn chân theo hai chiều, mỗi chiều 10 vòng.
- Xát gan bàn chân: Bàn chân này để lên đùi chân kia, tay cùng bên kéo căng gan bàn chân, lòng bàn tay kia xát nhẹ gan bàn chân 30 - 50 lần rồi đổi bên.
- Luyện tay - vận động hai vai: Hai tay để ở lòng không động đậy, ngồi thẳng rồi vận động hai vai theo hướng tròn từ sau ra trước và ngược lại mỗi bên 10 vòng.
- Hai tay đỡ trời: Hai tay để ngang bụng, ngón tay đan vào nhau, bàn tay úp xuống đất, từ từ nâng lên ngang mũi, ngửa bàn tay lên trời và đưa thẳng tay lên ngẩng đầu nhìn theo hít vào. Sau đó vòng tay ngang ra hai bên và đưa xuống ngang hông, thở ra, làm 5 lần như thế.
- Bóp và xát tay: Dùng tay nọ bóp tay kia từ cổ tay lên vai 3 lần rồi xát mạnh từ phía trong cổ tay (phía ngón tay út) lên nách, từ vai xuống phía ngoài cổ tay (phía ngón cái) 5 lần, rồi đổi bên.
Chủ đề liên quan:
8 bệnh nhân 8 bệnh nhân khỏi bệnh bệnh nhân Bệnh nhân khỏi bệnh bệnh thần kinh bệnh thần kinh ngoại biên ca mắc ca mắc mới Các biện pháp các cơ chống dịch dịch covid dự kiến khỏi bệnh mắc mới nâng cấp ngoại biên sở y tế thần kinh thần kinh ngoại biên