Căng thẳng Mỹ - Trung dâng cao

Trong chuyến thăm châu Âu vào cuối tháng 8, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khi đề cập đến tình trạng gia tăng căng thẳng với Mỹ đã cảnh báo thế giới cần phải lập tức hành động nếu muốn tránh quay lại thời kỳ Chiến tranh lạnh. Một tuần sau, hôm qua Ngoại trưởng Pompeo thừa nhận trong cuộc phỏng vấn với Fox News rằng nếu dùng “Chiến tranh lạnh” để chỉ quan hệ Mỹ - Trung hiện nay “cũng có phần xác đáng”. Tuy nhiên, điểm khác biệt so với trong quá khứ là hiện Mỹ đang đối diện một quốc gia 1,4 tỉ người và các thách thức về kinh tế.

Ông Pompeo đề cập các động thái đã được chính quyền Tổng thống Donald Trump triển khai nhằm giới hạn hoạt động kinh doanh của các công ty Trung Quốc, và Mỹ sẽ không dừng ở đó. “Một nỗ lực lớn hơn nữa đang diễn ra, các tuyên bố mới sẽ được công bố trong những ngày và tuần sắp tới. Chúng ta sẽ chứng kiến Mỹ đối phó (Trung Quốc) hết sức nghiêm túc, tất cả nhằm bảo vệ lợi ích của kinh tế Mỹ”, ông Pompeo nhấn mạnh. Cũng trong cuộc phỏng vấn này, Ngoại trưởng Pompeo nói hy vọng đến cuối năm nay sẽ đóng cửa toàn bộ viện Khổng Tử đang hoạt động trên lãnh thổ Mỹ. Theo ông, hệ thống các viện Khổng Tử của Trung Quốc đã và đang tìm cách tuyển mộ “gián điệp và người cung cấp tin” tại các trường đại học của Mỹ.

Hồi tháng trước, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định xem viện Khổng Tử là tổ chức tuyên truyền của Trung Quốc. Trợ lý ngoại trưởng Mỹ David Stilwell, phụ trách sự vụ Đông Á - Thái Bình Dương, khi đó cho hay vẫn chưa có quyết định đóng cửa các viện Khổng Tử, nhưng các trường đại học nên “theo dõi kỹ lưỡng” hoạt động của những tổ chức này.

Cũng trong hôm qua, Đài CCTV dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh chỉ trích Đại học Bắc Texas (Mỹ) ra quyết định chấm dứt quan hệ với Hội đồng Học bổng Trung Quốc, yêu cầu thu hồi thị thực của các sinh viên được tổ chức này cấp học bổng và buộc họ phải rời Mỹ trong vòng một tháng. “Nếu Mỹ tiếp tục hành xử ngoan cố, cuối cùng nước này sẽ bị tổn hại lợi ích”, bà Hoa cảnh báo.