Chi trực tiếp từ tiền của hộ gia đình cho dịch vụ y tế còn 37%

Ảnh minh họa: Đăng Khoa.

Đây là thông tin từ Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Luật Bảo hiểm y tế (2014 - 2019) và xin ý kiến Dự thảo Luật bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi do Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam tổ chức.

Theo Bộ Y tế, Luật BHYT ra đời năm 2008 và được sửa đổi, bổ sung năm 2014 đã đánh dấu một bước quan trọng trong hệ thống pháp luật về BHYT, là cơ sở pháp lý thể chế hóa quan điểm, định hướng của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện chính sách tài chính y tế công thông qua BHYT toàn dân, thực hiện mục tiêu chăm sóc sức khỏe cho người dân theo định hướng công bằng, hiệu quả và phát triển.

Thực hiện Luật BHYT 5 năm qua, số người tham gia BHYT ở nước ta đã tăng nhanh chóng. Hiện tỷ lệ bao phủ đã đạt 90% dân số. Tính riêng từ năm 2015 đến năm 2019, toàn quốc tăng thêm 15 triệu người tham gia BHYT.

Cùng với đó, chất lượng khám, chữa bệnh (KCB) BHYT ngày càng được cải thiện, nhiều loại Thu*c mới, kỹ thuật, dịch vụ y tế hiện đại khi đưa vào Việt Nam đều nhanh chóng được quỹ BHYT chi trả, tạo điều kiện cho người bệnh tiếp cận thuận lợi, bảo đảm nguyên tắc chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia. Chính sách BHYT đã góp phần giảm chi trực tiếp từ tiền túi hộ gia đình cho dịch vụ y tế. Thống kê đến năm 2018, tỷ lệ này đã giảm xuống còn 37%, góp phần tạo nên sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe, nhất là với nhóm người nghèo, cận nghèo và trẻ em dưới 6 tuổi.

Bên cạnh đó, theo báo cáo của Bộ Y tế, 5 năm qua, việc thực hiện chính sách BHYT có sự vào cuộc, phối hợp của cả hệ thống chính trị ở Trung ương và địa phương. Cải cách thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực BHYT được đẩy mạnh. Người dân ngày càng thuận lợi do số cơ sở y tế ký hợp đồng KCB BHYT tăng hằng năm, song hành với nâng cao chất lượng. Người tham gia cũng được tạo điều kiện trong KCB BHYT ban đầu tại bất kỳ cơ sở y tế tuyến xã trong phạm vi tỉnh và tuyến huyện trong phạm vi toàn quốc. BHXH Việt Nam, BHXH các địa phương đã chủ động và tích cực cải cách hành chính trong lĩnh vực BHYT như ứng dụng CNTT trong khai báo, lập danh sách, tổ chức đại lý, thanh toán trực tiếp chi phí, phản hồi, cung cấp thông tin… đáp ứng sự hài lòng của người bệnh.

Chính sách BHYT đã góp phần củng cố và phát triển hệ thống y tế (nhất là y tế cơ sở), nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu. Ngoài ra, BHYT còn giúp khôi phục và phát triển hệ thống y tế trường học, góp phần ổn định hệ thống an sinh xã hội…

Có thể thấy những kết quả, thành tựu trong thực hiện Luật BHYT trong năm năm qua rất lớn. Tuy nhiên, thực tiễn quá trình thực hiện Luật BHYT vẫn còn một số tồn tại, bất cập trong quy định và trong tổ chức thực hiện Luật. Các văn bản hướng dẫn còn thiếu cụ thể, thiếu đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác, gây ra những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý nhà nước cũng như tổ chức thực thi pháp luật. Công tác tổ chức thực hiện vẫn còn hạn chế do năng lực, cơ sở vật chất, đội ngũ nhân viên chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn phát sinh. Một số vấn đề trọng tâm trong chính sách BHYT cũng cần được nghiên cứu, đánh giá và có các giải pháp phù hợp với thực tiễn.

Năm 2018, Bộ Y tế ban hành Kế hoạch xây dựng dự án Luật BHYT sửa đổi để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật BHYT sửa đổi phù hợp với tình hình mới. Tiếp đó, cơ quan này cũng thành lập Ban soạn thảo để xây dựng dự án Luật BHYT sửa đổi. Dự thảo Luật BHYT sửa đổi đang được Bộ Y tế xây dựng có 12 chương, 61 điều.

Mục tiêu sửa đổi của Dự án Luật nhằm khắc phục các tồn tại, bất hợp lý sau 10 năm thực hiện Luật BHYT; đổi mới chính sách, pháp luật về BHYT trên cơ sở có kế thừa chọn lọc những quy định hiện hành về chính sách BHYT, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, học tập bài học kinh nghiệm về BHYT trên thế giới; đồng bộ với những quy định tại các luật có liên quan…

PHƯƠNG CHI