Thực tế, đột quỵ là một chứng bệnh rất nguy hiểm. Sau ung thư và tim mạch thì đột quỵ là căn bệnh có nguy cơ gây Tu vong cao thứ 3. Nếu may mắn sống sót, người bệnh sẽ gặp rất nhiều di chứng nặng nề dẫn đến tàn phế suốt đời.
Để bạn đọc hiểu rõ hơn chứng bệnh này, BS-CK1 Nguyễn Thị Thu Thảo, (BS chuyên mục Khám bệnh Online - AloBacsi) khái quát như sau: “Đột quỵ, hay tai biến mạch máu não (TBMMN) là tình trạng một phần não bị hư hại đột ngột do mất máu nuôi. Hậu quả là các cơ quan trong cơ thể do phần não này điều khiển sẽ ngưng hoạt động, dẫn tới yếu liệt, tê mất cảm giác nửa người, không nói được, hôn mê, thậm chí là Tu vong
TBMMN có hai loại: nhồi máu não (do tắc mạch) hoặc chảy máu não (do vỡ mạch). Các nguyên nhân gây vỡ mạch làm chảy máu não (chiếm 15%) thường là do tăng huyết áp, chấn thương, vỡ phình động mạch não. Còn nguyên nhân gây tắc mạch làm nhồi máu não khiến não thiếu máu nuôi và hoại tử (chiếm 85%) thì thường do mảng xơ mỡ bám vào thành mạch máu dày lên dần, làm hẹp lòng mạch, hoặc một cục máu đông làm tắc mạch máu (thường do bệnh hẹp - hở van tim làm máu ứ lại, bệnh rối loạn nhịp…)”.
Về biểu hiện báo trước, BS Thảo cho biết: "Hầu hết không có triệu chứng báo trước, ngoại trừ cơn thiếu máu não thoáng qua (trường hợp mạch máu cũng bị tắc nhưng mạch máu tự thông được, nên hồi phục hoàn toàn trong vòng 24 giờ)”.
Sau khi bệnh nhân trải qua cơn thiếu máu não thoáng qua có thể có những biểu hiện như sau (các triệu chứng xuất hiện đột ngột tùy thuộc vị trí, mức độ mạch máu bị tắc và mức độ thiếu máu não):
Vì không có biểu hiện báo trước rõ ràng nên để ngăn ngừa chứng bệnh nguy hiểm này, mọi người cần chú ý đến yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh. Theo BS Thảo, những đối tượng dễ bị đột quỵ nhất là người lớn tuổi (55 trở lên) có tiền căn bệnh tăng huyết áp (HA), tiền sử gia đình bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc bị cơn thiếu máu não thoáng qua, đái tháo đường, xơ mỡ động mạch, bệnh tim, béo phì, ít vận động, tiền căn hút Thu*c lá, nghiện bia - rượu , stress… Tuy nhiên, người trẻ có bệnh lý huyết áp, tim mạch cũng cần lưu ý.
Theo BS-CK1 Nguyễn Minh Thu, (BS Khám bệnh Online - AloBacsi), thì biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa đột quỵ là kiểm soát các yếu tố nguy cơ của mình và thực hiện lối sống khoẻ mạnh.
Ngay khi người bệnh đã bị cơn thiếu máu não thoáng qua thì nguy cơ đột quỵ sẽ rất cao. Do đó, những người đã bị cơn thiếu máu não thoáng qua cần phòng ngừa đột quỵ bằng các cách sau:
Tuy đã phòng ngừa hết sức nhưng không ai chắc chắn rằng mình hoặc người thân của mình sẽ không bị đột quỵ. Do đó, kiến thức xử lý khi có người thâm bị đột quỵ tại nhà là hết sức cần thiết.
Ngay khi có người thân bị đột quỵ, BS Nguyễn Minh Thu cho rằng: “Cần gọi người trợ giúp để dìu, nâng đỡ bệnh nhân tránh té gây chấn thương và gọi xe cấp cứu để đưa bệnh nhân vào BV lớn có uy tín về cấp cứu tai biến mạch máu não. Đối với người bị TBMMN, thời gian là vàng, mạch máu đông hoặc vỡ phải được xử lý thật nhanh để đề phòng các biến chứng như liệt toàn thân, bại não… Do đó, cần phải đưa bệnh nhân vào BV càng nhanh càng tốt để được chẩn đoán và điều trị thích hợp”.
Trong khi chờ đợi xe cấp cứu đến, BS Minh Thu hướng dẫn người nhà bệnh nhân thực hiện các bước xử lý sau: