Chiều cao của mỗi người phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó, việc cân bằng ngay từ thơ bé để chiều cao phát triển tối ưu là rất quan trọng.
Từ hơn 10 năm qua, chiều cao của đàn ông Việt tăng 2,1cm, còn nữ cao thêm 1cm. Từ năm 1975 - 2000, chiều cao người dân tăng chậm, trung bình thêm 1,1cm mỗi thập kỷ. Suốt thời gian dài trước đó, chỉ số chiều cao hầu như không thay đổi. Theo chuyên gia dinh dưỡng, tăng trưởng chiều cao của người Việt chậm hơn các nước. Ví dụ Nhật Bản có giai đoạn trong vòng 15 năm, chiều cao của thanh thiếu niên tăng thêm 2,8cm (đối với nam) và 2,5cm đối với nữ. Hiện, thanh niên Nhật Bản trung bình cao 171cm với nam và 158cm với nữ. Ở Hàn Quốc, chiều cao trung bình nam thanh niên là 174cm, nữ 161cm. Chiều cao của thanh niên Việt Nam còn khá thấp so với chuẩn tăng trưởng của Tổ chức Y tế Thế giới và thấp hơn chiều cao trung bình cùng nhóm tuổi của đa số các nước trong khu vực châu Á. Mục tiêu của Việt Nam năm 2025 là tăng chiều cao trung bình thanh niên 18 tuổi, đối với nam đạt 167cm, nữ 156cm. Ngoài ra, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi của trẻ em dưới 5 tuổi ở mức dưới 20%, khống chế tỷ lệ béo phì ở người trưởng thành dưới 12%.
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chiều cao ở trẻ em, trong đó, trên 50% là do vai trò của bảo đảm dinh dưỡng và rèn luyện thể lực, ngoài ra là các yếu tố khác như di truyền, tâm lý, sức khỏe... Vì thế, để cải thiện chiều cao thì cần phải có những giải pháp can thiệp mạnh mẽ, đặc biệt là về dinh dưỡng trong những năm đầu đời của trẻ, dinh dưỡng và vận động thể lực cho lứa tuổi tiền dậy thì và dậy thì.
Sữa và thực phẩm làm từ sữa: Sữa là thức uống giàu canxi giúp thúc đẩy quá trình phát triển, đồng thời giúp xương bé trở nên chắc khỏe. Bên cạnh đó, vitamin A có trong sữa giúp cơ thể trẻ hấp thu canxi tốt hơn. Bên cạnh đó, sữa cũng là nguồn cung protein rất tốt, giúp tăng trưởng các tế bào trong cơ thể. Do đó, bạn nên cho trẻ uống từ 2 - 3 ly sữa mỗi ngày.
Một số loại thực phẩm giúp trẻ phát triển chiều cao làm từ sữa như phô-mai, sữa chua uống, yaourt... là những nguồn giàu vitamin A, B, D và E cũng như protein và canxi sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao.
Thực phẩm giàu protein từ động vật: Thịt gà là món ăn luôn hấp dẫn trẻ nhỏ. Đây là loại thịt rất tốt cho trẻ, giàu protein giúp bé tăng trưởng, phát triển chiều cao nhanh chóng và xương dẻo dai hơn. Thịt bò cũng là loại thực phẩm tốt để phát triển chiều cao.Hàm lượng protein chứa trong thịt bò rất cao. Tuy nhiên, nếu bé tiêu thụ quá mức sẽ dẫn đến các vấn đề liên quan đến cholesterol. Một trong những thức ăn giúp phát triển chiều cao tốt nhất là cá. Cá hồi và cá ngừ là 2 loại cá rất giàu vitamin D và protein. Trẻ dùng nhiều cá ngừ sẽ giúp tăng chiều cao.
Trái cây và rau quả tươi: Việc hấp thụ nhiều rau quả tươi cũng rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Những loại trái cây như đu đủ, cà rốt, bông cải, rau bó xôi là những loại thực phẩm giàu chất xơ, kali, folate, đặc biệt là vitamin A sẽ giúp phát triển xương và mô cho trẻ. Ngoài ra, vitamin C trong những loại trái cây có múi cũng hỗ trợ tăng chiều cao cho trẻ. Các thực phẩm này không chỉ giúp bé cao hơn mà còn giúp bé khỏe mạnh hơn.
Ngũ cốc: không những là nguồn năng lượng dồi dào mà còn là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin, sắt, magiê và selen. Ngoài ra, ngũ cốc còn rất giàu calorie, có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Điển hình như gạo lứt, mì ống và lúa mì nguyên chất là thực phẩm giúp trẻ phát triển chiều cao.
Bột yến mạch: Đây là loại thực phẩm chứa nhiều chất đạm và có hàm lượng chất béo thấp, protein trong yến mạch có khả năng kích thích tăng chiều cao, cân nặng ở trẻ. Hơn nữa, bột yến mạch còn là một thực phẩm hữu ích cho bữa sáng của bé hoặc kết hợp với nhiều món khác để tăng cảm giác ngon miệng. Vì vậy, bạn nên khuyến khích bé dùng yến mạch vào mỗi buổi sáng.
Trứng: Trong trứng chứa chất đạm có giá trị sinh học cao, dễ hấp thụ, chứa nhiều axit amin hỗ trợ hoạt động của cơ bắp, enzyme, là chất dinh dưỡng có vai trò lớn trong việc nâng cao chiều cao của trẻ. Theo các chuyên gia, trong 100g trứng gà có chứa 10,8g protein. Trung bình 1 quả trứng lớn có 2,7g protein từ lòng đỏ và 3,6g protein từ lòng trắng. Ngoài ra, trong lòng đỏ trứng còn cung cấp nhiều chất béo, các vitamin và khoáng chất rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ như sắt, vitamin A, kẽm. Do đó, tùy theo độ tuổi của bé, bạn nên bổ sung trứng vào bữa ăn bằng cách luộc hoặc nấu cháo trứng, hạn chế rán vì nhiều dầu mỡ hoặc nấu trứng quá kỹ, đặc biệt không nên ăn trứng gà sống vì rất dễ nhiễm khuẩn. Đây là một thực phẩm tuyệt vời nhất để cung cấp protein cho cơ thể.
Đậu nành: là thực phẩm giàu protein nhất trong các thực phẩm giúp trẻ phát triển chiều cao có nguồn gốc từ thực vật, hỗ trợ rất nhiều việc phát triển xương ở trẻ.