cảm lạnh là một bệnh truyền nhiễm do virus của đường hô hấp trên gây ra. bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến cổ họng, xoang và mũi. triệu chứng cảm lạnh điển hình như hắt hơi, chảy nước mũi, đau họng, sốt,… thường xuất hiện ít hơn 2 ngày sau khi tiếp xúc với vi rút.
Cảm lạnh là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên làm ảnh hưởng đến mũi và họng. bệnh xảy ra chủ yếu là do vi rút. theo thống kê, có hơn 200 chủng vi rút có liên quan đến việc gây cảm lạnh thông thường, trong đó vi rút rhovirus là loại phổ biến nhất. chúng lây lan qua không khí khi tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm bệnh, sau đó chuyển vào mũi và miệng người không mắc bệnh. hoặc rhovirus có thể lây truyền bệnh gián tiếp bằng cách tiếp xúc với vật thể trong môi trường rồi chuyển sang cho người.
Theo các chuyên gia y tế, cảm lạnh có thể bắt gặp ở bất kỳ đối tượng nào, không phân biệt tuổi tác hay giới tính. người lớn có sức đề kháng cao cũng có thể bị bệnh hàng năm. tuy nhiên, trẻ em dưới 6 tuổi lại chính là đối tượng có nguy cơ bị cảm lạnh cao nhất.
Nhìn chung, cảm lạnh có thể là một căn bệnh không quá nguy hiểm. và hầu hết mọi người đều khỏi bệnh sau đó một tuần hoặc 10 ngày. tuy nhiên, các triệu chứng của cảm lạnh thường khiến người mắc phải cảm thấy khó chịu. vì vậy, để chấm dứt tình trạng đó, bệnh nhân nên điều trị cảm lạnh dứt điểm ngay từ đầu.
Các triệu chứng của cảm lạnh thường xuất hiện từ một đến ba ngày sau khi tiếp xúc với vi rút gây cảm lạnh. các dấu hiệu nhận biết ở mỗi người có thể biểu hiện không giống nhau nhưng chủ yếu bao gồm các triệu chứng sau:
Như đã đề cập ở trên, cảm lạnh thông thường là do vi rút gây ra. và loại vi rút gây bệnh phổ biến nhất là virut rhovirus (chiếm 80%). ngoài ra, còn có một số loại khác như:
Những loại vi rút này gây bệnh bằng cách xâm nhập vào cơ thể người qua mắt, miệng và mũi. chúng cũng có thể lây lan trong không khí khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. bên cạnh đó, vi rút cũng có thể lây lan khi tiếp xúc bằng tay với người bệnh hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, muỗng, đũa, chén, điện thoại,.. ngoài ra, bạn cũng có thể bị cảm lạnh nếu tiếp xúc trực tiếp với người bệnh bằng cách chạm vào mắt, miệng, mũi hoặc hôn.
Cảm lạnh tuy vô hại nhưng nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
Dựa vào triệu chứng và dấu hiệu, nhân viên y tế có thể chẩn đoán được bệnh cảm lạnh. tuy nhiên, nếu nghi ngờ bệnh do vi khuẩn gây ra hoặc nguyên nhân khác, họ sẽ yêu cầu bệnh nhân chụp x – quang ngực hoặc thực hiện một vài xét nghiệm liên quan. sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ xem xét và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Thông thường, không có cách chữa cảm lạnh nhưng có cách giúp làm giảm triệu chứng bệnh. Thu*c kháng sinh thường không có tác dụng trong việc chống vi rút gây bệnh. và nó cũng không được khuyến khích sử dụng trừ khi cảm lạnh có nhiễm vi khuẩn. do đó, để cải thiện tình trạng bệnh, bạn có thể sử dụng một số loại Thu*c điều trị cảm lạnh dưới đây:
Đối với trường hợp cảm lạnh gây đau đầu, sốt hoặc đau họng, người bệnh có thể dùng acetaminophen (tylenol và feverall của trẻ sơ sinh) hoặc một số loại Thu*c giảm đau nhẹ như ibuprofen (motrin infant, advil pedil và những loại khác). tuy nhiên, bệnh nhân chỉ nên dùng acetaminophen trong thời gian ngắn. vì là Thu*c không kê đơn, nên bệnh nhân cần phải tuân thủ theo đúng hướng dẫn in trên bao bì để tránh tác dụng phụ.
Tuyệt đối không dùng Thu*c aspirin để chữa cảm lạnh cho trẻ em và thanh thiếu niên. bởi Thu*c này có liên quan đến hội chứng reye, một tình trạng bệnh hiếm gặp nhưng có thể đe dọa đến tính mạng trẻ.
Bệnh nhân có thể dùng Thu*c xịt mũi thông mũi để làm giảm triệu chứng tắt nghẽn mũi. tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng tối đa trong vòng 5 ngày. sử dụng Thu*c kéo dài có thể làm giảm tác dụng điều trị của Thu*c về sau. đối với trẻ em dưới 6 tuổi, cha mẹ không nên sử dụng Thu*c nhỏ hoặc xịt để điều trị cảm lạnh.
Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm hoa kỳ (fda) và học viện nhi khoa hoa kỳ khuyến cáo không nên dùng Thu*c cảm lạnh không kê đơn và Thu*c ho để trị bệnh cho trẻ em dưới 4 tuổi. bởi không có bằng chứng nào chứng minh Thu*c an toàn đối với trẻ. chính vì vậy, sử dụng siro ho có thể được xem là giải pháp an toàn và hữu ích nhất. tuy nhiên, cha mẹ nên tuân thủ theo đúng hướng dẫn sử dụng của bác sĩ.
Thay đổi thói quen sống với chế độ ăn uống lành mạnh, phân bổ thời gian nghỉ ngơi và làm việc hợp lý là một trong những biện pháp được ưu tiên hàng đầu, giúp làm giảm triệu chứng bệnh. ví dụ như:
Ngoài các biện pháp kể trên, người bệnh có thể lựa chọn một số phương pháp điều trị cảm lạnh phổ biến sau đây:
Không có vắc-xin cho cảm lạnh thông thường nhưng người bệnh có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau đây để làm chậm sự lây lan của vi rút gây bệnh:
Ngoài ra, một trong những cách duy nhất để tự bảo vệ bản thân khỏi cảm lạnh là người bệnh không nên tiếp xúc gần với người bị bệnh. bên cạnh đó, để tránh cảm lạnh, bạn đừng quên xây dựng chế độ ăn và tập luyện khoa học.