Thu*c hoặc thực phẩm chức năng có loại dạng viên nang mềm được gọilà "dầu cá". Hiện nay có 2 loại: dầu cá chứa vitamin tan trong dầu là vitamin A (hoặc chứa vitaminA, D) và dầu cá chứa axít béo là omega-3 (có khi chứa thêm omega-6).
Có một số người bị khô mắt dothiếu vitamin A được chỉ định dùng Thu*c chứa vitamin này. Thấy những người bị khô mắt dùng Thu*cdạng viên dầu cá (thực chất chứa vitamin A), những người khác lại hiểu lầm rằng bị khô mắt là phảidùng chế phẩm chứa omega-3 và cứ thế mà dùng omega-3 để trị khô mắt.
Một độc giả nữ đã viết thư hỏi: "Em làm việc với máy tính nhiều nênmắt hay bị khô. Em nghe nói bổ sung omega-3 sẽ cải thiện được tình trạng khô mắt nên đã mua vềuống, tới nay được 2 tháng rồi. Cho em hỏi cách bổ sung omega-3 như vậy có đúng không? Dùng lâu dàicó tác dụng phụ gì không?". Xin có đôi điều trình bày như sau:
Mắt chúng ta luôn tiết ra nước mắt tạo thành lớp phim mỏng bảo vệmắt. Phim nước mắt có tác dụng làm ẩm bề mặt giác mạc, kết mạc, bôi trơn mi mắt, cungcấp dinh dưỡng và dưỡng khí cho tế bào biểu mô; đồng thời có vai trò miễn dịch giúpức chế sự phát triển của các mầm bệnh.
Khô mắt là tình trạng có sự tổn thương lớp phimnước mắt do sự giảm tiết nước mắt hoặc tăng sự bốc hơi nước mắt quá mức (có bệnh nhânnước mắt chảy ròng ròng nhưng vẫn bị khô mắt do bị bốc hơi quá nhiều), gây tổn hạibề mặt nhãn cầu khiến mắt rất khó chịu. Dấu hiệu của bệnh khô mắt thường gặp là khóchịu, cảm giác khô, rát bỏng, người bệnh như thấy có dị vật, hạt sạn trong mắt, nhìnkhi mờ khi tỏ, có khi sợ ánh sáng...
Bổ sung omega-3 để cải thiện tình trạng khô mắt như nhiều người đãdùng là không đúng Ảnh: Tấn ThạnhĐể trị khô mắt, người ta thường dùng Thu*c nhỏ mắt gọi là "nước mắtnhân tạo". Thu*c nhỏ mắt này ngoài nước muối S*nh l* NaCl 0,9% còn chứa thêm chất làm tăng độ nhầyđể giúp Thu*c giữ lâu trong mắt và một số chất bổ dưỡng khác.
Các chất tăng độ nhầy gọi chung làhydrogel giúp nước mắt nhân tạo lưu giữ lâu hơn trên bề mặt nhãn cầu, gồm có: hydroxypropylmethylcellulose (HPMC), carboxy methylcellulose (CMC), povidone, polyethylene glycol, hyaluronicacid...
Thông thường, bác sĩ có thể dùng "nước mắt nhân tạo" từ 30 phút đến 1 giờ/lần trong ngày đểtrị khô mắt, kèm theo lời khuyên nên sống và làm việc trong môi trường có nhiệt độ thấp để chốngnước mắt không bị bay hơi.
Omega-3 là chất béo, thực chất là một axít béo không no chứa một nối đôi tên là axít omega-3(tên thông dụng là axít oleic) có nhiều trong mỡ của một số loại cá ở vùng biển lạnh và sâu là cátuna, cá salmon.
Chất béo chứa một nối đôi như axít omega-3 được xem là tốt cho tim mạch do dùng nósẽ làm giảm cholesterol xấu trong máu xuống mà không ảnh hưởng đến cholesterol tốt (trong khi nhiềuchất béo khác lại giảm lượng cholesterol tốt trong máu xuống).
Còn đối với mắt, bổ sung omega-3 để cải thiện tình trạng khô mắt như nhiều người đã dùng làkhông đúng. Có trường hợp bị khô mắt do thiếu vitamin A thì bắt buộc bổ sung vitamin A, chứ hiệnnay hoàn toàn không có việc bổ sung axít omega-3 để trị rối loạn về mắt. Để có biện pháp điều trịkhô mắt thích hợp nhất, ta nên đến bác sĩ chuyên khoa mắt. Bác sĩ khám trực tiếp sẽ cho biết tìnhtrạng khô mắt như thế nào và cho dùng Thu*c đúng.
Omega-3 được dùng với dạng thực phẩm chức năng (nhiều người gọi chế phẩm là dầu cá). Nếu dùngđúng liều và chế phẩm bảo đảm chất lượng dùng trong vài tháng thì không lo về tác dụng phụ.
Cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút làm việc (bằng cách nhìn vào vậtkhác ở xa mà không phải nhìn màn hình hoặc nhắm mắt thư giãn). Lưu ý, chớp mắt thường xuyên hơn khiđang làm việc để mắt khỏi khô.
Giảm ánh sáng và sự chiếu sáng của màn hình bằng cách dùng màn chắnsáng hoặc đeo kính bảo vệ mắt. Điều chỉnh ánh sáng trong phòng để tránh phản chiếu lên màn hình. Bốtrí bàn làm việc có máy vi tính hợp lý, để vị trí màn hình cách mắt từ 50-60 cm.
Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Đức - Người lao động