Khoa học hôm nay

Phát hiện mộ tập thể 5.000 năm tuổi ở Tây Ban Nha, tiết lộ những bí mật rùng mình

Việc khai quật ngôi mộ tập thể 5.000 năm tuổi đã tiết lộ những điều bất ngờ về cái chết của họ.

Hơn 5.000 năm trước, hàng trăm người bao gồm đàn ông, phụ nữ và trẻ em đã được chôn trong một ngôi mộ tập thể ở Tây Ban Nha. Mới đây, các nhà khảo cổ học đã tách những bộ xương này ra để phân tích, tiết lộ bằng chứng mới về chiến tranh thời cổ đại.

Năm 1991, 300 bộ xương người lần đầu tiên được khai quật tại hầm đá San Juan ante Portam Latinam (SJAPL), nằm ở thị trấn Laguardia phía bắc Tây Ban Nha. Bằng phương pháp đo carbon phóng xạ cho thấy những bộ xương này có niên đại từ năm 3380 đến 3000 trước Công nguyên, và được phát hiện trong một ngôi mộ tập thể. Các nhà khảo cổ cũng phát hiện ra hàng chục đầu mũi tên và lưỡi dao bằng đá lửa, cùng với rìu đá và đồ trang trí cá nhân trong ngôi mộ này.

Ảnh minh hoạ.

Các nhà nghiên cứu ban đầu kết luận rằng đây có thể là bằng chứng về một vụ thảm sát thời đồ đá mới. Nhưng một phân tích mới về các bộ xương SJAPL đã tiết lộ rằng những người này rất có thể đã bị giết trong các cuộc đột kích hoặc trận chiến riêng biệt trong khoảng thời gian vài tháng hoặc nhiều năm.

Chia sẻ trên tạp chí Scientific Reports, tác giả đầu tiên Teresa Fernández-Crespo, một nhà khảo cổ học tại Đại học Valladolid ở Tây Ban Nha, và nhóm của bà đã mô tả những vết thương đã lành và chưa lành trên các bộ xương SJAPL. Họ tìm thấy tổng cộng 107 vết thương ở sọ, hầu hết đều nằm trên đỉnh hộp sọ và có khả năng tương ứng với chấn thương do lực tác động mạnh, chẳng hạn như những cú đánh từ chùy đá hoặc dùi cui gỗ. Các nhà nghiên cứu nhận thấy số nam giới bị chấn thương sọ não gần gấp năm lần so với nữ giới.

Các vết thương trên những bộ phận còn lại của bộ xương cũng đã được kiểm tra. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện 22 trường hợp chấn thương - chủ yếu là gãy xương xoắn ốc hoặc hình chữ V - ảnh hưởng đến các chi, cũng như 25 trường hợp bị thương ở các bộ phận khác của cơ thể. Giống như các vết thương ở hộp sọ, những vết thương này dường như xuất hiện nhiều hơn ở nam giới, cao gần gấp 4 lần so với phụ nữ. Chấn thương ở đầu bằng mũi tên cũng có mối liên hệ chặt chẽ với bộ xương của nam giới, cho thấy nam giới thường xuyên phải hứng chịu bạo lực nhiều hơn phụ nữ.

Nhìn chung, trong ngôi mộ tập thể này có đến 97,6% nam thanh niên và người trưởng thành có vết thương chưa lành và 81,7% vết thương đã lành. Theo các tác giả nghiên cứu, điều này cho thấy rằng ngôi mộ tập thể đại diện cho "một hoặc nhiều 'lớp chiến tranh' do các trận chiến hoặc các cuộc đột kích mà sự tham gia của nam giới chiếm ưu thế.

Fernández-Crespo nói với Live Science trong email: “Chúng tôi nghĩ rằng ngôi mộ tập thể này là kết quả của cuộc xung đột giữa các nhóm trong khu vực” tại SJAPL. Bà nói: “Cạnh tranh tài nguyên và sự phức tạp của xã hội có thể là nguồn gốc gây căng thẳng, có khả năng biến thành những cuộc thảm sát” giữa các cộng đồng. Mỗi cộng đồng thời kỳ đồ đá mới này gồm vài trăm người - chủ yếu là nông dân, những người trồng lúa mì, lúa mạch và chăn nuôi cừu, gia súc và lợn."

Ryan Harrod , nhà khảo cổ sinh học tại Đại học Alaska Anchorage, người không tham gia vào nghiên cứu, nói với Live Science qua email: “Nghiên cứu này trình bày một trường hợp thuyết phục về xung đột giữa các khu vực trong đó các chiến binh nam chết trong trận chiến”. Harrod nói: “Thực tế trong các bộ xương có 338 người đã lành, điều này có thể cho thấy rằng các cuộc đụng độ trong khu vực không phải là những trận chiến lớn hay chiến tranh hoành tráng.”

Sự kết hợp của các bằng chứng từ SJAPL, bao gồm chấn thương do mũi tên và các dấu hiệu về sức khỏe kém của bộ xương, cùng với áp lực dân số cao và sự hiện diện của các nhóm văn hóa khác nhau, có thể đã tạo ra một cuộc khủng hoảng cách đây 5.000 năm, dẫn đến kết quả mà các nhà nghiên cứu đưa ra.

- Video: Khám phá sự hùng vĩ của kim tự tháp Giza. Nguồn: Drone Snap.


Theo Văn hoá & Phát triển

Link bài gốc Lấy link

https://hoinhap.vanhoavaphattrien.vn/phat-hien-mo-tap-the-5000-nam-tuoi-o-tay-ban-nha-tiet-lo-nhung-bi-mat-rung-minh-a21827.html

Theo Văn hoá & Phát triển

Mạng Y Tế
Nguồn: Doanh nghiệp VN (https://doanhnghiepvn.vn/kham-pha/phat-hien-mo-tap-the-5-000-nam-tuoi-o-tay-ban-nha-tiet-lo-nhung-bi-mat-rung-minh/20240125095515783)

Tin cùng nội dung

  • Chứng mệt mỏi trong ung thư là luôn có cảm giác mệt suốt ngày và không dễ cải thiện sau khi nghỉ ngơi. Cần tham khảo tư vấn chuyên gia để có phương pháp chăm sóc tốt nhất
  • Tại sao phụ nữ luôn lép vế hơn ở chốn công sở dù đã nỗ lực rất nhiều. Có thể bởi phái đẹp vẫn mắc phải những sai lầm phổ biến sau đây.
  • Các động tác xoa bóp đúng cách và phù hợp với tình trạng từng thai phụ sẽ giúp họ nhanh chóng giảm những cơn đau và sự mệt mỏi.
  • Cài đai an toàn bảo vệ bạn và em bé khỏi thương tích hoặc Tu vong trong trường hợp bị T*i n*n xe hơi. Bạn nên cài đai an toàn dù ngồi ở bất cứ vị trí nào trong xe.
  • Suyễn là tình trạng viêm mạn tính đường hô hấp. Đường hô hấp của những trẻ bị suyễn rất nhạy cảm với các chất mà trẻ bị dị ứng (dị nguyên) và các chất kích thích khác có trong không khí.
  • Dị ứng ở trẻ là tình trạng liên quan đến hệ thống miễn dịch, dù dị ứng nặng hay nhẹ, có nhiều cách để có thể ngăn ngừa hoặc kiểm soát các dạng dị ứng
  • Viêm thanh khí phế quản là một tình trạng nhiễm trùng làm phần bên trong cổ họng trẻ sưng phồng, gây khó thở cho trẻ. Cần đưa trẻ đi bác sĩ nếu có triệu chứng viêm thanh khí phế quản.
  • Thiếu máu là một tình trạng đôi khi có thể xảy ra ở trẻ nhỏ. Tình trạng này có thể làm cho con bạn quấy chướng, mệt mỏi và suy yếu.
  • Ung thư tuyến giáp ở trẻ em là bướu nội tiết ác tính dạng đặc thường gặp thứ 3 và phổ biến nhất ở trẻ em.
  • Rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention-deficit/hyperactivity disorder: ADHD) là một rối loạn mạn tính ảnh hưởng đến hàng triệu trẻ và thường tồn tại đến tận tuổi trưởng thành. ADHD bao gồm một phức hợp các vấn đề chẳng hạn như khó khăn trong việc duy trì sự tập trung, tăng động (hiếu động thái quá) và có hành vi bốc đồng.
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY