Trong thông báo ngày 21.8, Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố đã gửi công hàm ngoại giao, phản đối việc lực lượng cảnh sát Trung Quốc "tịch thu bất hợp pháp" các thiết bị đánh bắt cá thả nổi trên biển, được gọi là payao gần bãi cạn tranh chấp Scarborough ở Biển Đông hồi tháng 5, theo AFP.
Bộ Ngoại giao Philippines đồng thời "kiên quyết phản đối" việc Trung Quốc phát tín hiệu vô tuyến, đưa ra “cảnh báo phi pháp” đối với máy bay Philippines vốn “đang thực hiện những cuộc tuần tra trên hợp pháp".
Đáp lại, Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định lực lượng cảnh sát đã tiến hành các hoạt động thực thi pháp luật và "hành động của họ là có thể hiểu được".
Bộ Ngoại giao Trung Quốc còn cáo buộc các máy bay quân sự Philippines xâm phạm không phận Trung Quốc tại một vùng biển tranh chấp và yêu cầu Manila "ngay lập tức chấm dứt hành động khiêu khích phi pháp".
Bãi cạn Scarborough là một trong những ngư trường dồi dào nhất trong khu vực và là điểm nóng trong căng thẳng giữa Manila với Bắc Kinh, theo AFP. Scarborough nằm cách hòn đảo chính của Philippines là Luzon khoảng 240 km về phía tây.
Trung Quốc kiểm soát Scarborough kể từ vụ đụng độ căng thẳng với Philippines hồi năm 2012. Khi đó, Tổng thống Philippines lúc bấy giờ Benigno Aquino đã ra lệnh điều một tàu chiến đến khu vực này. Tuy nhiên, sau đó Philippines đã nhượng bộ Trung Quốc, theo AFP.
Vào ngày 22.1.2013, chính phủ Tổng thống Aquino đệ kiện Trung Quốc lên Tòa án Trọng tài thường trực (PCA) theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS), phản đối Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền “đường lưỡi bò” nuốt trọn gần cả Biển Đông. PCA ra phán quyết năm 2016, bác bỏ yêu sách “đường lưỡi bò” của Trung Quốc. Tuy nhiên, Bắc Kinh luôn phớt lờ phán quyết này.
Mối quan hệ Philippines-Trung Quốc được cải thiện dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte. Ông Duterte đã có các chuyến thăm Trung Quốc để xúc tiến hợp tác thương mại và đầu tư.
Chính phủ ông Duterte còn tuyên bố hủy bỏ Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) với Mỹ. VFA được ký kết vào năm 1998 là thỏa thuận song phương cho phép Mỹ điều các đơn vị quân sự sang Philippines để tham gia tập trận chung hay hỗ trợ chống Kh*ng b*.
Tuy nhiên, trước những thách thức an ninh trên Biển Đông, chính phủ Philippines sau đó đã hoãn quyết định từ bỏ VFA hồi tháng 6.