Thự hư về hạt salba giúp giảm béo

Hạt salba trông giống như hạt mè, hoặc hạt é ở Việt Nam. Nó có tên khoa học là Salvia Hispanica L, thuộc họ tinh dầu (Lamiaceae). Khoảng 3.500 năm Trước Công nguyên, salba là nguồn thực phẩm chủ yếu dưới đế chế Maya của người Aztec. Nó được người Aztec sử dụng để duy trì thể lực trong những cuộc săn bắn lâu ngày, trong các cuộc thám hiểm cũng như trong chiến trận.

Trong quan niệm của người Aztec, hạt salba có năng lượng thần bí và sức mạnh siêu nhiên nên nó luôn là một phần quan trọng trong các cuộc thi sắc đẹp đầy màu sắc, các nghi lễ biểu dương sự sống và tuổi thọ của người Aztec. Tuy nhiên, khi đế chế Maya sụp đổ, loại hạt này đã bị trôi vào quên lãng.

Siêu thực phẩm thời hiện đại

Đến năm 1991, hai anh em Adolfo và Alfredo Mealla người Argentina đã tái phát hiện ra hạt salba và dày công nghiên cứu. Năm 1994, hạt salba được giới thiệu tại Columbia và đến năm 1997, nó bắt đầu được trồng thử nghiệm ở Bolivia và Peru.

Hiện nay, những giá trị dinh dưỡng của hạt salba đã được khoa học hiện đại chứng minh. GS.TS. Vladimir Vuksan, một trong những chuyên gia nghiên cứu các liệu pháp mới thay thế cho bệnh đái tháo đường, béo phì và bệnh tim mạch nổi tiếng thế giới chuyên cùng các cộng sự tại Đại học Toronto (Canada) đã tìm hiểu về hạt giống này trong khoảng 15 năm. Dựa trên những nghiên cứu về lợi ích to lớn của loại hạt này, GS.TS. Vuksan đã thừa nhận salba là một loại "thực phẩm chức năng hoàn hảo".

Các kết quả nghiên cứu cho thấy hạt salba là nguồn thực phẩm tự nhiên lành mạnh cung cấp cho cơ thể một số chất dinh dưỡng quan trọng như protein, omega-3, chất chống oxy hóa, chất xơ và nhiều vitamin và khoáng chất với hàm lượng cao hơn bất cứ thực phẩm nào khác. Do đó, nó có thể là nguồn bổ sung chất dinh dưỡng tuyệt vời cho chế độ ăn của bất kỳ ai. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu khoa học cũng cho thấy salba là thực phẩm hữu ích trong điều trị bệnh tim, bệnh đái tháo đường và nhiều loại bệnh khác.

Hạt salba có tác dụng giảm cân?

Trong số các tác dụng của hạt salba, một số nhà khoa học đã nhìn vào yếu tố không chứa đường của hạt salba nên cho rằng nó rất phù hợp với người có nhu cầu giảm cân. Khi những ý kiến này lan truyền ra cộng đồng, rất nhiều người đã tin hạt salba đúng là có thể làm giảm cân và không ngừng tuyên truyền cho những người khác.

Kate Forgach, một phụ nữ 38 tuổi ở Mỹ đã chia sẻ câu chuyện giảm béo bằng hạt salba của mình trên một diễn đàn. Chị sở hữu thân hình khá nặng nề nhưng lại lười tập vận động và đặc biệt là không kiểm soát được thói quen ăn vặt. Bất kể đi làm, ở nhà, lúc nào chị cũng liên tục ăn hoa quả, bánh kẹo và luôn trong trạng thái thèm ăn.

Một lần tình cờ được giới thiệu loại hạt salba, chị thử dùng. Tuy nhiên, chị không đặt nhiều hy vọng vào nó. Chị cho hạt salba vào chiếc bát nhỏ và để ở nơi thuận tiện trong nhà. Bất cứ khi nào xem tivi, rảnh rỗi mà thèm ăn vặt, chị lại nhón vài hạt salba. Điều bất ngờ là chỉ cần ăn một chút hạt salba, chị đã thấy no và không có cảm giác muốn ăn các thứ khác…

Các nhà khoa học cho biết trong 100g hạt salba, hàm lượng chất xơ chiếm đến 37,5g, trong đó có đến 80% là chất xơ không hòa tan và 20% là chất xơ hòa tan. Nhờ đó, nó giúp cơ thể loại bỏ cholesterol ra khỏi thành động mạch và hỗ trợ làm sạch ruột thường xuyên. Cả hai điều này rất quan trọng cho những người thừa cân, béo phì.

Ngoài ra trong hạt salba cũng chứa hàm lượng cao tryptophan, một loại acid amin ức chế sự thèm ăn. Nếu ăn hạt salba lúc đói, cơ thể sẽ nhận được tất cả acid amin thiết yếu, calci, vitamin, omega-3 và omega-6 nhưng hầu như không chứa calo. Hạt salba còn giúp kiểm soát béo phì và lượng đường trong máu bằng cách làm chậm sự chuyển đổi của carbohydrates thành đường.

Từ các phân tích trên, các nhà sản xuất đưa ra hai cách giảm cân bằng hạt salba:

- Cách thứ nhất: ngâm nở hạt salba, sau đó cho hạt vào xay lẫn khi làm sinh tố hoặc nước uống trái cây vào buổi sáng. Bạn sẽ có một bữa sáng bổ dưỡng cho đến thời gian ăn trưa mà không cần bất kỳ thực phẩm nào khác. Ngoài ra có thể dùng hạt salba nấu chung với cơm, nước sốt…

- Cách thứ hai: xay nhuyễn hạt salba bằng máy xay cà phê rồi trộn vào các thực phẩm khác như sữa, cháo, súp, bột, làm bánh…

Cái gì cũng có hai mặt

Mặc dù là loại hạt giàu dưỡng chất, song công dụng giảm cân của hạt salba có thể đã bị các nhà sản xuất thổi phồng quá mức. Theo một nghiên cứu năm 2009 của ĐH Appalachian (Mỹ) hạt salba không có tác dụng trong quá trình giảm cân ở người lớn.

Ở Việt Nam, vài năm trở lại đây, một số công ty đã nhập khẩu và phân phối hạt salba trên thị trường. Mặc dù được quảng bá là thực phẩm giàu dưỡng chất với rất nhiều công dụng hỗ trợ trong điều trị bệnh đái tháo đường, bệnh tim… và cả tác dụng giảm cân, song loại hạt này vẫn chưa được biết đến rộng rãi. Ngay cả khi được chúng tôi hỏi về hạt salba, nhiều chuyên gia hàng đầu về dinh dưỡng tại một số bệnh viện lớn ở Hà Nội và Tp.HCM cũng đều trả lời không biết rõ hoặc có nghe nói nhưng chưa tìm hiểu về loại hạt này.

Vì vậy, với những lời quảng cáo có cánh về công dụng giảm cân của hạt salba đang được đăng tải trên một số trang điện tử ở Việt Nam, những ai đang có nhu cầu mua và sử dụng hạt salba nên tìm hiểu thật kĩ từ phía người dùng để được biết rõ về công dụng của loại hạt đến từ vùng Amazon xinh đẹp này.

Theo chuyên đề

Sức khỏe gia đình (NXB Y học)