Lara Kretzer kể rằng đây là giờ phút khó khăn cô phải đối mặt khi phải lựa chọn bệnh nhân để cứu chữa.
Kretzer từng biết một bệnh nhân đáng nhẽ có thể sống sót, lại qua đời vì nhân viên y tế phải ưu tiên điều trị cho người khác nặng hơn. Nhưng sau cùng, chẳng ai qua khỏi cả. Điều đó dẫn đến quyết định đau lòng khác. Lần này, Kretzer sẽ tập trung vào người có cơ hội sống cao nhất. Cô chọn ra hai bệnh nhân và quay lại làm việc. Cô không biết chuyện gì sẽ xảy ra với 13 người kia.
"Những lựa chọn kiểu này khiến các bác sĩ cảm thấy mắc tội", theo Rita Prieb, nhà tâm lý học của Bệnh viện Porto Alegre. Là người tư vấn cho các nhân viên y tế, Prieb nhận thấy nhiều người có cảm giác bất lực và đau khổ vì không thể làm theo lương tâm.
Vào tháng 2, bác sĩ Diego Vieira ở bang Ceará phải lựa chọn giữa một nam bệnh nhân khoảng 20 tuổi và một phụ nữ hơn 90 tuổi. Phòng khám nơi Vieira làm việc nằm ở vùng quê đã cạn kiệt nguồn lực. Trong khi cả hai bệnh nhân đều cần chuyển viện và đặt nội khí quản, nhưng bệnh viện ở thủ phủ Fortaleza chỉ có thể tiếp nhận một người. Chàng trai trẻ có cơ hội sống sót cao hơn và được chọn.
"vấn đề là phải giải thích như thế nào với gia đình người bệnh. họ dọa kiện tôi vì bỏ mặc mẹ họ đến ch*t", anh kể lại. vieira phải chứng kiến cảnh chàng trai kia, khóc vì mất mẹ - người bị lây bệnh do anh ta đi tiệc tùng ở bên ngoài. vị bác sĩ chẳng lạ với cảnh bệnh nhân nằm ở hành lang, trên sàn bệnh viện, ngồi uể oải trên những chiếc ghế nhựa. đối với anh, phải nhìn ai đó ch*t vì covid-19 mà không được chăm sóc đầy đủ là một điều khủng khiếp.
"Chỉ những người tận mắt chứng kiến mới biết. Bệnh nhân bị ngạt khí, nhìn tôi cầu cứu với vẻ tuyệt vọng. Nhưng nếu không có oxy, làm sao tôi giúp họ được? Và hãy tưởng tượng sau 24 giờ trực trong viện, bạn ra về và nhìn thấy mọi người trên đường phố. Họ uống rượu, trò chuyện, tụ tập thành các nhóm lớn như thể không có chuyện gì xảy ra", bác sĩ Vieira tâm sự.
Nhân viên y tế vận chuyển ca nhiễm nCoV rời xe cứu thương tại bệnh viện công HRAN ở Brasilia hôm 11/3. Ảnh:AP.
Brazil có số ca Tu vong do mắc covid-19 cao thứ hai thế giới chỉ sau mỹ, với hơn 300.000 trường hợp, tính đến 25/3. hệ thống y tế nước này đang trong tình trạng quá tải. người bệnh không có cơ hội chuyển viện. các bệnh viện thiếu nguồn cung oxy và Thu*c để đặt nội khí quản cho bệnh nhân. các phòng điều trị tích cực (icu) đông nghẹt tới mức không thể tiếp nhận thêm các ca khẩn cấp khác.
Nguồn nhân lực ngành y cũng thiếu hụt khiến các bệnh viện khó có thể tăng công suất, đồng thời gây thêm gánh nặng cho nhân viên y tế vốn đã rất bận rộn. "Chúng tôi đã tăng số lượng đơn vị chăm sóc đặc biệt và giường bệnh, nhưng không tìm được thêm bác sĩ", Romeu Zema, Thống đốc bang Minas Gerais, cho biết vào tháng 3.
César Eduardo Fernandes, chủ tịch Hiệp hội Y khoa Brazil, cho biết quốc gia đã đánh giá thấp sự phức tạp của việc tăng công suất bệnh viện. Ông nói: "Chỉ bỏ tiền lắp thêm giường bệnh, cơi nới cơ sở hạ tầng và mua máy thở là không đủ. Tuyển bác sĩ chưa có kinh nghiệm cũng không ổn vì áp lực tại đơn vị chăm sóc tích cực sẽ nuốt chửng họ. Các nhân viên y tế ở ICU được rèn luyện tinh thần thép. Họ chứng kiến cái ch*t thường xuyên nhưng vẫn kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần khi đối mặt với Covid-19".
Khủng hoảng tâm lý do đại dịch xảy ra với các nhân viên tuyến đầu ở khắp nơi trên thế giới. nhưng ở brazil, dịch bệnh kéo dài, nguồn cung thiếu hụt, cách xử lý kém của chính phủ, sự bất cẩn và thái độ coi thường covid-19 của người dân, chiến dịch tiêm chủng chậm chạp, tất cả khiến bác sĩ và y tá cảm thấy bị mắc kẹt.
Một nghiên cứu mới của Viện Nghiên cứu Fiocruz phát hiện gần 9 trên 10 nhân viên y tế bị điều kiện làm việc trong thời dịch ảnh hưởng tới tinh thần. Một khảo sát tại bang Ceará cho thấy hơn một nửa số người được hỏi có triệu chứng của bệnh tâm lý bao gồm lo lắng, trầm cảm, mất ngủ, ý muốn Tu tu và rối loạn căng thẳng sau sang chấn.
Không phải bác sĩ nào cũng trụ vững với nghề. bác sĩ duana da frota araújo, 29 tuổi, mới chỉ làm việc được 4 tháng khi dịch bệnh càn quét thành phố fortaleza. cô chứng kiến bệnh nhân vật lộn với covid-19 nhưng không thể giúp đỡ họ.
Áp lực đó khiến Araújo phải nghỉ phép. Nữ bác sĩ cố trở lại làm việc, nhưng nỗi ám ảnh và căng thẳng buộc cô phải từ bỏ lần nữa. "Tôi muốn quay lại. Tôi muốn cứu người trong suốt phần đời còn lại, nhưng cơn khủng hoảng tinh thần đẩy tôi vào vùng nguy hiểm", Araújo cho hay.
Đó có lẽ cũng là cảm nhận của một bác sĩ giấu tên tại thành phố Manaus. Hồi tháng 1, khi bệnh viện không còn oxy, tất cả bác sĩ, y tá, kỹ thuật viên, nhà vật lý trị liệu hối hả túc trực bên những bệnh nhân đang được đặt nội khí quản.
Họ bỏ ống thở, đeo mặt nạ túi van cho bệnh nhân và tự tay bóp túi khí trong nhiều giờ để bệnh nhân thở được. "Việc này rất mệt mỏi. Tay tôi tê cứng, nhưng nếu tôi dừng lại bệnh nhân sẽ ch*t. Tôi cứ bơm khí như thế trong hai tiếng từ 5 giờ sáng", vị bác sĩ nhớ lại.