Triệu chứng nào cảnh báo bệnh mắt nguy hiểm

Nhìn kém, mắt hay quáng gà nhưng bà Vũ Thị Hoa 53 tuổi, ở quận Ba Đình, Hà Nội chỉ nghĩ đơn giản tuổi già mắt kém là lẽ tự nhiên, bà không thấy đau nhức nên không đi khám. Đến khi mắt từ từ mờ hẳn, không nhìn rõ được xung quanh bà mới đến BV Mắt Trung ương khám và phát hiện bị bệnh đục thủy tinh thể, nếu không điều trị, bà sẽ bị mù.

Cũng trong tình trạng tương tự, chị Nguyễn Thị Nguyệt 42 tuổi, ở quận 2, TPHCM quyết định sống chung với bệnh vì nghĩ mắt mình chỉ hơi nhạy cảm ánh sáng. Khi nhìn vào ai đó, chị chỉ nhìn thấy hình dáng người chứ không thấy rõ mặt. Đến BV Mắt khám bác sĩ chẩn đoán, bà bị thoái hóa hoàng điểm thể khô, nguy cơ mù lòa rất cao.

Theo GS.TS Đỗ Như Hơn, Nguyên giám đốc BV Mắt Trung ương, Phó chủ tịch Hội Nhãn khoa Việt Nam, những triệu chứng như nhìn mờ, chói mắt khi nhìn ánh sáng, nhìn sai màu, nhìn một thành hai hoặc nhìn hình biến dạng, méo mó, nhìn mờ trung tâm của hình ảnh... là đặc trưng của bệnh đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm và các bệnh lý võng mạc nguy hiểm đe dọa thị lực, nguy cơ mù lòa cao, thường phải can thiệp phẫu thuật hoặc áp dụng các biện pháp điều trị chuyên biệt - vừa tốn kém chi phí vừa phải đối mặt với nguy cơ biến chứng cao mà khả năng phục hồi rất hạn chế, đôi khi không thể điều trị.

Bởi vậy, giao sư Hơn khuyến cáo, đau rát hoặc các kích ứng trong mắt nhiều khi lại không phải là triệu chứng thường gặp của những bệnh mắt nguy hiểm mà chính những dấu hiệu không đau như nhìn mờ, suy giảm thị lực như trên mới là tín hiệu cảnh báo đáng sợ. Dù vậy, rất ít người biết điều này.

Thống kê của BV mắt Trung ương, tỷ lệ mù hai mắt trung bình tại Việt Nam đang là 6/1.000 người. Trong đó có hai phần ba trường hợp do đục thủy tinh thể, một phần ba do thoái hóa hoàng điểm và các bệnh lý khác. Riêng nhóm người trên 50 tuổi, có trên 2,2 triệu người bị tổn hại chức năng thị giác, 82% người bị bệnh mắt bỏ qua các biểu hiện bệnh vì chủ quan, dẫn đến mù lòa.

Giáo sư Hơn cho rằng, nguyên nhân của tình trạng này đa phần do người bệnh chủ quan với các triệu chứng bệnh mắt, cho rằng thị lực giảm chỉ là dấu hiệu của tuổi già, không đi khám, chữa trị. Họ không biết rằng, dưới tác động của các yếu tố gây hại như tuổi tác, ô nhiễm môi trường và ánh sáng xanh, tuổi thọ của mắt ngày càng rút ngắn và nguy cơ bệnh lý đến rất sớm, từ tuổi 30.

Việc chủ quan, thờ ơ với các triệu chứng bệnh mắt không gây đau dẫn tới nguy cơ mù lòa rất cao. Bởi các tổn thương do thoái hóa hoàng điểm, đục thủy tinh thể thực chất là sự tổn hại nghiêm trọng của của thủy tinh thể và võng mạc, 2 bộ phận quan trọng nhất đảm bảo chức năng nhìn, thị lực của mắt. Đặc biệt, sự tổn thương ở võng mạc, nhất là lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) là không thể phục hồi.

Chủ động chăm sóc mắt từ bên trong

Giáo sư Hơn nhấn mạnh, các bệnh về mắt nguy hiểm thường có diễn tiến chậm nhưng chuyển biến xấu đi nhanh chóng khiến người bệnh có thể bị mù vĩnh viễn nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, hơn 75% trường hợp mù có thể phòng ngừa nếu có biện pháp bảo vệ và chăm sóc, điều trị tốt các bệnh về mắt, đặc biệt là bảo vệ thủy tinh thể và võng mạc. Do đó, việc chủ động chăm sóc, phòng ngừa các bệnh mắt nguy hiểm có vai trò vô cùng quan trọng.