viêm tai giữa thanh dịch hay còn gọi là viêm tai giữa tiết dịch. ở giai đoạn đầu, bệnh thường không biểu hiện bằng cách triệu chứng lâm sàng. chậm trễ trong việc phát hiện và điều trị có thể làm giảm thính lực và gây ra tình trạng nhiễm trùng ở hòm tai.
Viêm tai giữa thanh dịch hay còn gọi là viêm tai giữa tiết dịch – bệnh lý hình thành do dịch nhầy vô khuẩn ứ đọng mãn tính trong tai giữa.
Tai giữa là khoang không khí được bao quanh bởi màng nhĩ, thông với cổ họng qua ống Eustachian. Bình thường, ống Eustachian sẽ cân bằng áp lực không khí ở xung quanh tai và tai giữa, đồng thời đảm nhiệm việc bài trừ dịch thải.
Khi ống Eustachian bị bít tắc, dịch thải không thể thoát ra bên ngoài và có xu hướng tích tụ tại hòm nhĩ.
Viêm tai giữa thanh dịch thường không có biểu hiện lâm sàng trong giai đoạn đầu. khi dịch ứ đọng tăng lên, bệnh nhân có thể nhận thấy một số triệu chứng sau:
Nếu không được điều trị sớm, dịch tích tụ ở hòm nhĩ tăng lên có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng. nhiễm trùng khiến màng nhĩ đỏ và dày lên, thậm chí có thể gây ra tình trạng viêm tai giữa tụ mủ.
Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh viêm tai giữa thanh dịch là do ống eustachian bị bít tắc. các chuyên gia đã tìm ra các yếu tố gián tiếp gây ra tình trạng này, bao gồm:
Ống eustachian hay còn gọi là vòi nhĩ, là cơ quan cân bằng áp suất giữa tai giữa và bên ngoài tai. đồng thời dẫn lưu dịch thải ra bên ngoài, ngăn ngừa vi khuẩn từ họng ngược dòng lên tai giữa.
Vòi nhĩ bị rối loạn chức năng sẽ dẫn đến những hiện tượng như tắc vòi nhĩ, loãng rộng quá mức,… tắc vòi nhĩ được xem là điều kiện để dịch tai ứ đọng và gây ra tình trạng viêm tai giữa tiết dịch.
VA là cơ quan miễn dịch của cơ thể nằm ở cổ họng. Khi vi khuẩn xâm nhập, VA có thể bị sưng và viêm.
Ống eustachian nối giữa tai giữa và cổ họng, vì vậy vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ quan này và gây bít tắc.
Dị dạng bẩm sinh khiến ống Eustachian chưa được phát triển đầy đủ (tình trạng này thường gặp ở trẻ nhỏ).
Khi chưa được phát triển hoàn chỉnh, vòi nhĩ có thể không đảm bảo được toàn bộ những chức năng nói trên. Điều này có thể khiến cơ quan bị tắc hoặc tạo điều kiện để vi khuẩn xâm nhập.
Virus gây cảm lạnh có thể xâm nhập vào đường hô hấp và ống tai. Sự phát triển của virus có thể khiến ống Eustachian bị tổn thương và giảm khả năng thải trừ dịch.
Viêm tai giữa thanh dịch có thể gặp ở mọi đối tượng, đặc biệt là trẻ em. tuy nhiên một số đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bệnh lý này, bao gồm:
Viêm tai giữa thanh dịch có thể bị nhầm lẫn với những vấn đề về tai khác. do đó bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán nhằm xác định đúng tình trạng mà bạn gặp phải.
Đầu tiên, bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh lý. Sau đó bác sĩ sẽ dùng ống soi để quan sát bên trong tai và thổi không khí vào để kiểm tra phản ứng, chuyển động của màng nhĩ.
Khi có chất lỏng tích tụ trong ống tai giữa, màng nhĩ thường thụ động và không linh hoạt. Sau đó, bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm khác để loại trừ khả năng nhiễm trùng và giảm thính lực.
Trước khi tiến hành điều trị, bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng và tình trạng sức khỏe của từng trường hợp để chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. hầu hết viêm thanh dịch tai giữa đều đáp ứng tốt với điều trị nội khoa. chỉ một số ít trường hợp phải kết hợp cả điều trị nội khoa và ngoại khoa.
Mục đích của việc điều trị là cân bằng hoạt động của vòi nhĩ, cải thiện tình trạng ứ đọng dịch ở hòm tai.
Dùng Thu*c là biện pháp được ưu tiên trong điều trị nội khoa viêm tai giữa thanh dịch.
Việc dùng Thu*c giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn trong vòi nhĩ, giảm nguy cơ nhiễm trùng đồng thời có thể cải thiện những triệu chứng do bệnh gây ra, như đau nhức, sưng viêm, ù tai, khó chịu…
Một số loại Thu*c được sử dụng phổ biến khi điều trị viêm tai giữa tiết dịch, bao gồm:
Thu*c kháng sinh được chỉ định trong trường hợp tắc vòi nhĩ do vi khuẩn, virus gây ra.
Các loại Thu*c thường được kê toa khi điều trị viêm tai giữa tiết dịch bao gồm: nhóm beta – lactam, nhóm quinolone, nhóm macrolid,… tuy nhiên cần thận trọng khi sử dụng Thu*c kháng sinh cho trẻ (đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi).
Thu*c chống viêm corticoid hoặc Thu*c non-steroid được sử dụng trong điều trị ngắn hạn (7 – 10 ngày). Những loại Thu*c này làm giảm hiện tượng sưng, viêm ở ống tai giữa.
Nhóm Thu*c này có thể được dùng kết hợp với kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm.
Corticoid và Thu*c non-steroid có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn. Vì vậy cần sử dụng Thu*c khi thực sự cần thiết, đồng thời phải tuân theo chỉ định về liều lượng và tần suất.
Ngoài ra, bác sĩ có thể kê toa Thu*c kháng histamin, Thu*c làm loãng dịch nhầy, Thu*c thông mũi,… để điều trị viêm tai giữa tiết dịch.
Nếu tình trạng bệnh không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể cân nhắc và tiến hành can thiệp ngoại khoa.
Nếu viêm tai giữa thanh dịch kéo dài hơn 4 tháng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thính lực, cản trở khả năng phát triển ngôn ngữ, bác sĩ có thể yêu cầu đặt ống thông khí tại màng nhĩ.
Thủ thuật này tạo một lỗ nhỏ trên màng nhĩ, sau đó đưa ống thông qua lỗ này nhằm hút dịch thải ra bên ngoài và giảm áp suất trong tai giữa. Khi thực hiện bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân. Sau khi thực hiện, bạn có thể xuất viện sau 3 – 4 tiếng.
Ống thông khí thường tự rơi ra bên ngoài sau 8 – 18 tháng.
Trong trường hợp hòm tai ứ dịch, màng nhi căng phồng, bác sĩ sẽ cân nhắc để thực hiện chích rạch màng nhĩ. thủ thuật này được thực hiện nhằm dẫn lưu dịch thải và mủ trong tai giữa chảy ra.
Trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ lau sạch ống tai bằng dung dịch sát khuẩn. Sau đó tiến hành rạch một đường dài từ 2 – 3mm. Khi rạch màng nhĩ, mủ và dịch sẽ chảy ra, bác sĩ sẽ lau hoặc hút sạch dịch.
Khi điều trị ngoại khoa, bạn cần theo dõi những biểu hiện của cơ thể nhằm phát hiện những dấu hiệu bất thường.
Viêm tai giữa thanh dịch thường là hệ quả do nhiễm vi khuẩn, virus. vì vậy, bạn có thể thực hiện những biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ mắc phải bệnh lý này.
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không phải tư vấn chuyên môn. Chúng tôi không đưa ra lời khuyên thay thế cho chỉ định từ nhân viên y tế!