Hôm 10/5, tổ chức y tế thế giới (who) đưa chủng b.1.617 được tìm thấy tại ấn độ vào danh sách những biến thể đáng lo ngại. theo who, các nghiên cứu sơ bộ cho thấy nó có thể dễ lây lan hơn các biến thể khác. tuy nhiên, tổ chức này không đưa bằng chứng cho thấy b.1.617 làm giảm tác dụng của vaccine.
Ấn độ đang trong quá trình thúc đẩy năng lực giải trình tự để theo dõi những thay đổi trong cấu tạo gene của ncov. tuy nhiên, nỗ lực của ấn độ, nơi đang đối phó với làn sóng covid-19 tồi tệ nhất thế giới, chỉ là một phần nhỏ so với quy mô giải trình gene đang được thực hiện ở anh. trong một ngày, nước này xử lý chưa đến 1% các mẫu virus, so với mức dự kiến ban đầu là 5%. mục tiêu này trở nên thiếu thực tế khi các ca covid-19 tăng vọt. dẫn đầu thế giới là anh, với thành tích giải trình tự 10% mẫu virus vào một số thời điểm.
10 phòng thí nghiệm ở ấn độ đang đảm đương công việc này, có khả năng xử lý 1.000 mẫu virus mỗi ngày. shahid jameel, nhà virus học đứng đầu ủy ban cố vấn về công tác giải trình tự gene tại ấn độ, cho biết: "các phòng thí nghiệm đã làm rất tốt phần việc của mình để vượt qua khó khăn".
Tuy nhiên, dịch bệnh leo thang cản trở nỗ lực của các phòng thí nghiệm. hôm 11/5, ấn độ ghi nhận thêm 3.876 trường hợp Tu vong, nâng số người ch*t vì covid-19 lên hơn 250.000 người. số ca nhiễm mới trong ngày là gần 330.000, đẩy tổng số ca mắc lên hơn 23 triệu.
Gia đình một nạn nhân covid-19 trong đám tang tại một lò hỏa táng ở new delhi, ấn độ, hôm 11/5. ảnh: afp.
Nhiều nhân viên bị ốm, phải cách ly hoặc phải chăm sóc cho người nhà mắc bệnh. Việc phong tỏa khiến họ khó đi làm hơn. Các loại Thu*c thử cần thiết cho việc giải trình tự đang thiếu hụt, trong khi vấn đề thu thập mẫu bệnh phẩm từ các bang là một thách thức về mặt hậu cần.
Ravi vasanthapuram, nhà virus học tại viện khoa học thần kinh và sức khỏe tâm thần quốc gia, cơ quan tham gia mạng lưới giải trình tự gene, cho biết, hiện chỉ có 40% nhân viên tại phòng thí nghiệm của ông đi làm. những người còn lại tạm thời nghỉ việc do mắc covid-19 hoặc bị cách ly.
"Đối với Ấn Độ, giải trình tự gene vẫn là một công việc mới mẻ. Công suất chỉ mới đạt mức tối đa vào tháng 4. Có rất nhiều khó khăn về nhân lực và Thu*c thử, hiện đang được giải quyết", tiến sĩ Vasanthapuram cho biết.
Saumitra das, giám đốc viện quốc gia về gene y sinh, có trụ sở gần kolkata, miền đông ấn độ, đang đàm phán để bố trí thêm nhiều phòng thí nghiệm, giúp nâng cao năng lực giải trình tự gene. ông nói chủng b.1.617 được phát hiện trong nước đang chiếm ưu thế hơn các biến thể khác, bao gồm cả biến thể từ anh.
Khi covid-19 ở ấn độ lắng xuống, một số người bỏ khẩu trang và không thực hiện giãn cách. nhiều sự kiện lớn như lễ hội tôn giáo, các cuộc vận động bầu cử được tổ chức. "các sự kiện siêu lây nhiễm là các tàn lửa nhỏ, cùng nhau bùng lên thành đám cháy lớn. trong bối cảnh đó, nếu một biến thể xuất hiện, nó sẽ gia tăng lây nhiễm trong cộng đồng", tiến sĩ vasanthapuram nói. theo tiến sĩ jameel, các sự kiện này cũng góp phần làm biến thể tiến hóa.
B.1.617 lần đầu tiên được phát hiện ở bang maharashtra, miền tây ấn độ vào tháng 10/2020. theo who, biến thể này đã xuất hiện ở hơn 30 quốc gia, bao gồm mỹ, anh, pháp và nhật bản.
Các lọ vaccine covid-19 trong phòng thí nghiệm tại viện huyết thanh ấn độ hồi tháng 1. ảnh: afp.
Nghiên cứu gần đây về b.1.617 cho thấy một số nhân viên y tế tại một bệnh viện ở new delhi bị nhiễm biến thể này, dù đã tiêm chủng đầy đủ. tuy nhiên, không ai trong số họ bị bệnh nặng. theo một bài báo khác, chưa được xuất bản chính thức, biến thể này có thể né tránh các loại Thu*c thường được sử dụng cho bệnh nhân covid-19. nó có thể xâm nhập vào một số nhóm tế bào dễ dàng hơn, chủ yếu ở phổi và ruột. biến thể cũng lẩn trốn kháng thể sinh ra từ miễn dịch tự nhiên hoặc vaccine, dù khả năng này chỉ ở mức trung bình.
Các mô hình dự báo làn sóng dịch hiện nay sẽ đạt đỉnh vào khoảng giữa tháng 5. ấn độ đang cố gắng đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng. một số bang áp lệnh phong tỏa và đa phần người dân tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng dịch. tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng thiệt hại sẽ còn tăng trong nhiều tháng tới.
Christopher murray, giám đốc viện đo lường và đánh giá sức khỏe ở seattle, nhận định: "đại dịch bùng lên ở ấn độ khiến tất cả ngạc nhiên. vaccine sẽ không thể ngăn chặn số người ch*t cao khủng khiếp trong tháng 5".
Đối với các nhà khoa học ấn độ đang giải trình tự gene, nhiệm vụ cấp thiết là ngăn chặn biến thể khác, có thể gây ra nhiều làn sóng dịch sau này. công việc này cũng rất quan trọng đối với việc cải tiến vaccine.