Bệnh nấm Mucor: chẩn đoán và điều trị

Các nhiễm trùng do nấm được coi là có vị trí quan trọng và ngày càng gia tăng do việc sử dụng rộng rãi các kháng sinh phổ rộng và số lượng bệnh nhân suy giảm miêm dịch tăng lên. Một số tác nhân gậy bệnh (cryptoccus, Candida, Pneumocystis, fusarium) không bao giờ gây bệnh nặng ở những người bình thường. Các nấm gây bệnh lưu hành khác (histoplasma, coccidioides Paracoccidioides) là nguyên nhân gây bệnh thường gặp ở những người bình thường, nhưng nó có xu hướng gây bệnh nặng ở những người rối loạn miễn dịch.

Thuật ngữ mucomycosis (zygomycosis, phycomycosis) được dùng cho nhiễm trùng cơ hội gây ra bởi các tác nhân thuộc họ rhizopus, mucor, absidia và cunnighamella. Các điều kiện có trước bao gồm nhiễm toan do đái tháo đường, suy thận mạn tính, điều trị steroid hoặc Thu*c gây độc tế bào. Chúng xuất hiện trong các tổ chức như là sợi nấm không có vách gắn vào. Hầu hết phải sinh thiết để xác định chẩn đoán. Thường thấy bệnh này xâm nhiễm ở xoang, hốc mắt và phổi. Hiện nay bệnh lan rộng thường hay gặp hơn ở các bệnh nhân được điều trị hóa chất tích cực. Chẩn đoán nên được đặt ra ở các bệnh nhân đái tháo đường có nhiễm toan với tổn thương hoại tử đen ở mũi hoặc ở xoang hoặc các bất thường của hệ thần kinh sọ não mới xuất hiện. Không điều trị thì hiện tượng xâm lấn có thể xẩy ra ở màng não. Nên bắt đầu điều trị sớm bằng amphotericin B liều cao kéo dài (1 - 1,5 mg/kg/ngày, đường tĩnh mạch). Điều trị kiểm soát bệnh đái tháo đường và các bệnh tiềm tàng khác, chủ yếu là điều trị ngoại khoa như mở rộng liên tiếp để lấy các tổ chức hoại tử, tổ chức không được tưới máu. Ngay cả khi các biện pháp này được đưa vào đúng lúc thì tiên lượng vẫn xấu với 30 - 50% bị Tu vong đôì với các bệnh khu trú và một tỷ lệ cao hơn nữa ở các trường hợp lan toả.