BS. Hưng chia sẻ, trẻ hóc dị vật rất đa dạng, từ các loại hạt (hạt dưa, hạt bí, hạt đậu phộng, hạt hướng dương), thực phẩm mềm (rau câu, hạt trân châu...), các loại xương như xương cá, xương heo cho đến đồ chơi, vật dụng, đèn led, đầu bút, đinh ốc… Hóc dị vật là một T*i n*n có thể nguy hiểm đến tính mạng và phải được xử trí cấp cứu. Trong năm qua, tại khoa Hô hấp 1 đã tiếp nhận một bé 2 tuổi bị di chứng não do thiếu oxy kéo dài vì hóc cục đồ chơi treo trên xe tập đi được đưa vào bệnh viện khá trễ. Một trường hợp khác, bệnh nhân Tu vong do hóc cọng kẽm quấn quanh đầu cây xúc xích, viêm phổi kéo dài, nhiễm trùng huyết.
Mới đây nhất, ngày 27/10/2018, bé N.N. A. (7 tuổi), ngụ tại quận 9 - TP.HCM được đưa đến bệnh viện trong tình trạng ho có đờm, đã điều trị hơn 1 tháng nhưng không khỏi. Qua quá trình thăm khám, chụp CT, các bác sĩ phát hiện có ở dưới thùy phổi phải. Sau khi nội soi phế quản để gắp dị vật, các Bác sĩ đã gắp được là ngòi bút chì dạng lắp ghép. Theo mẹ của bé, bé có thói quen hay cắn bút khi ngồi học.
BS. Lại Lê Hưng - người trực tiếp điều trị cho bé A cho biết, bé may mắn được phát hiện kịp thời, nếu không sẽ bị viêm phổi kéo dài vì carbon trong đầu bút chì có thể gây kích thích tạo đờm nhớt, mủ nhiều hơn, gây viêm phổi nặng, hoại tử, áp xe phổi, nhiễm trùng huyết.
▪ Không nên cho trẻ dưới 4 tuổi ăn những thức ăn cứng hoặc tròn như: kẹo cứng, đậu phộng, nho, sơri, các loại hạt….. Trong đó, đậu phộng hay gặp nhất và kẹo cứng có thể gây Tu vong.
▪ Trẻ nhỏ nên được ngồi thẳng khi ăn, và tất cả các bữa ăn của trẻ phải được giám sát bởi người lớn.
▪ Trẻ nên được dạy cách nhai thức ăn kỹ, tránh việc la hét, nói cười, chạy nhảy hay khóc trong khi ăn.
▪ Những Thu*c nhai chỉ được sử dụng cho trẻ trên 3 tuổi (khi trẻ đã nhai tốt).
▪ Không được trao đồng xu và các vật nhỏ cho trẻ nhỏ.
▪ Không cho trẻ sử dụng miệng để giữ các đồ dùng học tập hoặc các vật nhỏ.
▪ Để các đồ chơi có bộ phận nhỏ, và đồ gia dụng nhỏ ngoài tầm với của trẻ nhỏ.
▪ Nhận thức được hành động của trẻ lớn. Chúng có thể đưa những đồ vật nhỏ cho em.
▪ Ba mẹ, giáo viên, những người chăm sóc trẻ nên được tham gia các khóa học cơ bản về sơ cứu cho trẻ.
▪ Thực hiện các khuyến cáo về độ tuổi trên gói đồ chơi của trẻ.
BS Hưng cũng cảnh báo, những hạt trân châu trong món trà sữa đang gây “mưa gió” cả phụ huynh lẫn học sinh cũng là một món có nguy cơ cao, nhất là những hạt dai mềm, dễ bám dính có thể làm bít tắc đường thở, gây Tu vong trong tích tắc.
Nhiều người khi ăn uống mắc dị vật như xương còn cố nuốt nguyên cục cơm, hoa quả hoặc dùng chiếc lá có cột cọng chỉ để lấy dị vật ra… Điều này sẽ rất nguy hiểm. Dị vật đó thật nhỏ có thể trôi vào thực quản và được đưa ra ngoài theo đường tiêu hóa thì không sao. Còn không may dị vật trôi vào sâu hơn bị mắc lại mà không được lấy ra kịp thời dễ làm tổn thương, viêm, áp xe ở vị trí nó mắc. Hơn nữa, nó có thể chặn toàn bộ đường thở nếu bị mắc lại, khiến nạn nhân ngưng thở.
Những trường hợp hóc vật sắc nhọn như đinh, móc câu… không nên áp dụng cách chữa mẹo trước khi tìm đến cơ sở y tế. Việc chữa trị này khiến vật sắc nhọn có thể chọc vào động mạch chủ gây chảy máu, lúc này để lấy dị vật không chỉ đơn giản là nội soi mà phải tiến hành phẫu thuật rất phức tạp.
Nguyễn Lê