Những tuần gần đây, mạng xã hội trung quốc lan truyền câu hỏi: "nếu bạn sắp bị một con hổ cắn, bạn sẽ kêu cứu chứ?". câu trả lời phổ biến nhất của người dùng là: "không. tôi có thể ch*t, nhưng sẽ không nhờ giúp đỡ vì sẽ phải mở lời chào với ai đó".
Đây là cách diễn đạt phóng đại và cực đoan của tình trạng "ám ảnh xã hội", còn gọi là shekong trong tiếng Trung Quốc. Thuật ngữ trở nên thông dụng trong thời gian gần đây, miêu tả những người trẻ sợ giao tiếp xã hội trong thế giới thực. Các chủ đề liên quan đến shekong được bàn luận sôi nổi trên ứng dụng Weibo và Zhihu.
Khoảng 80% sinh viên đại học tại trung quốc cho biết họ có các triệu chứng sợ hãi xã hội hoặc rối loạn lo âu thể nhẹ, theo một cuộc khảo sát trên 4.800 tình nguyện viên của tờ nhật báo thanh niên trung quốc vào tháng 11 năm ngoái. khoảng 7% có biểu hiện nghiêm trọng hơn.
Nghiên cứu y khoa do các chuyên gia Mỹ và Canada thực hiện, công bố trên tạp chí PLOS One vào năm 2020 cũng cho thấy tỷ lệ mắc các chứng lo âu ở thanh niên tại 7 quốc gia, trong đó có Trung Quốc, đang tăng lên. Tại Trung Quốc, 32% người từ 16 đến 29 tuổi đạt đến ngưỡng ám ảnh xã hội.
Huang jing, nhà tâm lý học làm việc tại hàng châu, cho biết mạng xã hội trở nên phổ biến, kết nối internet được cải thiện là lý do khiến nỗi ám ảnh tâm lý gia tăng.
"Tình trạng dễ thấy ở thanh thiếu niên ngày nay, những người ở độ tuổi tò mò và thích khám phá, là họ thường từ chối ra khỏi nhà hoặc gặp gỡ, giao tiếp với bất kỳ ai", Jing nói.
Bà cho rằng đây là vấn đề toàn cầu, khi mạng xã hội thống trị cuộc sống hàng ngày. tuy nhiên, ảnh hưởng của nó với trung quốc lớn hơn so với những nơi khác trên thế giới, đặc biệt là ở thanh thiếu niên.
"Họ quá phụ thuộc vào giao tiếp online", bà nói.
Li Li, một cô gái 17 tuổi ở Thượng Hải, cho biết cô luôn ở nhà vào thứ 7 và Chủ nhật sau một tuần học ở trường.
"Tôi có thể nói rất nhiều trên mạng. Nhưng khi gặp mọi người ở ngoài, tôi trở nên ngại ngùng, không biết phải nói gì. Có lẽ giao tiếp trên mạng an toàn hơn. Ít nhất bạn không cần đối diện với họ", Li Li nói.
Thanh thiếu niên trung quốc ngại giao tiếp do chứng ám ảnh xã hội. ảnh: handout
Lý do khác dẫn đến ám ảnh xã hội là nhiều thanh thiếu niên trung quốc sinh ra trong thời kỳ chính sách một con. họ lớn lên một mình, được ông bà, cha mẹ bảo vệ quá mức, theo ji longmei, theo chuyên gia tư vấn tâm lý cấp cao tại trung tâm tư vấn sức khỏe tâm thần thượng hải.
"Một mặt, họ không có anh chị em để chơi cùng. Mặt khác, các em phải đối mặt với nhiều kỳ vọng từ gia đình về thành tích học tập, trong bối cảnh cạnh tranh giáo dục khốc liệt. Do đó, các em sẽ dành phần lớn thời gian ở nhà để tự học", bà nói.
Bà kể về một khách hàng có con trai là tiến sĩ, song anh không thể làm việc hoặc hẹn hò với phụ nữ vì chứng sợ xã hội. Anh không thể làm gì khác ngoài việc học.
"Bà ấy phải lo cho con mình mọi thứ, từ việc buộc dây giày", Ji kể lại.
Dù vậy, bà cho rằng nhiều người trẻ trung quốc đang lạm dụng thuật ngữ ám ảnh xã hội. theo bà, không phải tất cả những người tự cho rằng mình mắc chứng ám ảnh xã hội thực sự gặp vấn đề này. họ đôi khi sử dụng nó như một cái cớ để từ chối tham gia sự kiện nhất định, gặp gỡ gia đình và họ hàng.
Ji cho rằng người trẻ trung quốc đang ở giai đoạn nhận thức rõ ràng về sức khỏe tâm thần.
"Một hoặc hai thập kỷ trước, không ai bị trầm cảm dám công khai thừa nhận việc này, vì họ thấy đây là điều đáng xấu hổ. Ngày nay, nó được chấp nhận rộng rãi, không ai e ngại về nó nữa", bà nói.
Chủ đề liên quan:
ám ảnh xã hội bệnh tâm lý Câu chuyện sức khỏe khám chữa bệnh mạng xã hội phân tích tin nóng trung quốc