Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một rối loạn thường gặp, do hút Thuốc lá; các bệnh nhiễm khuẩn, ô nhiễm môi trường và chịu tác động của bụi khói do nghề nghiệp, có thể có vai trò trong bệnh căn.
Thế nào là bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính?
(SKDS) - Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một rối loạn thường gặp, do hút Thuốc lá; các bệnh nhiễm khuẩn, ô nhiễm môi trường và chịu tác động của bụi khói do nghề nghiệp, có thể có vai trò trong bệnh căn.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (tắc đường thở mạn tính) bao gồm nhiều rối loạn ngăn cản dần dần lưu lượng không khí như bệnh viêm phế quản và tràn khí (phế thũng).
Trong bệnh viêm phế quản, các tuyến nhầy bị mở rộng và có sự gia tăng về tế bào trong màng nhầy ở phế quản, dẫn đến sự gia tăng chất nhầy và làm dày thành của phế quản. Bệnh nhân bị ho ra nhiều đờm, có thể bị khò khè, co thắt phế quản và thường bị nhiễm khuẩn đường hô hấp. Trường hợp nặng, mạn tính, đường dẫn khí bị hẹp dẫn đến chứng xanh tím, giảm ôxy vào phổi tăng CO
2 trong máu, suy tim phải…
Bệnh tràn khí có trạng thái mở rộng thường xuyên các không gian không khí, cách xa các tiểu phế quản tận cùng, kèm theo sự phá hủy thành của phế nang và không bị xơ hóa rõ ràng. Đó là tình trạng xẹp đường dẫn khí khi thở ra và tắc đường dẫn khí không hồi phục được. Khó thở là triệu chứng nổi bật, có thể ghi nhận ho có đờm, thở khò khè, nhiễm khuẩn tái phát đường hô hấp và giảm thể trạng.
Thuốc điều trị bệnh COPD
Việc đầu tiên là khuyên người bệnh bỏ hút Thuốc lá, cần có sự hỗ trợ tâm lý và điều trị bằng Thuốc. Để phòng bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp là việc cần xem xét, nên dùng vắc-xin phòng cúm và phế cầu khuẩn.
Thuốc điều trị
Thuốc điều trị đầu tiên là chữa và giảm đỡ triệu chứng bệnh: các Thuốc giãn phế quản corticosteroid và liệu pháp dùng ôxy. Theo các chuyên gia, bắt đầu dùng các Thuốc chủ vận beta 2 có tác dụng nhanh (các Thuốc kháng muscarin có hiệu quả thấp hơn Thuốc chủ vận beta 2 đối với bệnh nhân loại này). Các chuyên gia khác lại khuyên dùng thêm ipratropium. Có thể sử dụng Thuốc xanthin (như theophylin). Kết hợp với các Thuốc hít khác. Theophylin có thể cải thiện chức năng cơ hô hấp đối với các bệnh nhân này.
Đối với bệnh nhân bị COPD nặng nên dùng thêm liệu pháp ôxy.
Khi bệnh nặng hơn, ngoài Thuốc giãn phế quản, corticosteroid và liệu pháp ôxy, dùng thêm kháng sinh cũng có lợi ích (khi có triệu chứng nhiễm khuẩn). Các Thuốc kích thích hô hấp (như doxapram) nên dùng hạn chế, ngắn hạn. Một số bệnh nhân nguy kịch vì liệt cơ hô hấp, đòi hỏi hỗ trợ bằng thông khí.
Các phản ứng không mong muốn của Thuốc chữa COPD
Một số tác dụng không mong muốn khi dùng Thuốc chữa COPD: đánh trống ngực, làm tim đập nhanh và mạnh; run cơ, nhất là các chi; rối loạn tiêu hóa (nôn, buồn nôn); quen Thuốc.
Theophylin và dẫn xuất gây mất ngủ, bồn chồn, đánh trống ngực, đối với trẻ em, theophylin có thể gây co giật liên tục dẫn đến Tu vong.
Doxapram, Thuốc kích thích hô hấp được dùng trong các trường hợp mạn tính khó thở cũng có những phản ứng không mong muốn. Thuốc không được dùng cho bệnh nhân động kinh và các trạng thái kinh giật khác, tăng huyết áp nặng và tai biến mạch máu não, mẫn cảm với Thuốc, nghẽn đường hô hấp, hen nặng.
Thận trọng dùng Thuốc viên cho bệnh nhân cường giáp. Tránh dùng cho trẻ em và trẻ sơ sinh.
DS. Thế Hiệp