Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới, việt nam có khoảng 7,8 triệu người mắc viêm gan b mạn tính, hơn 13.000 người bị xơ gan mất bù, gần 6.000 người bị ung thư tế bào gan và hơn 6.400 người Tu vong do gây nên.
Thiếu tướng, gs.ts lê trung hải, chủ tịch hội gan mật việt nam, cho biết nếu năm 2017 ung thư phổi có tỷ lệ người mắc cao nhất, sau đó là ung thư vú, ung thư gan. năm nay, số người mắc ung thư gan đã ở vị trí số 1, gây Tu vong cho khoảng 24.000 người mỗi năm, gấp đôi tỷ lệ Tu vong do T*i n*n giao thông. các bệnh lý viêm gan, đã và đang là những thách thức to lớn đối với nền y tế và chuyên ngành gan mật việt nam.
Nhưng hiện nay, bên cạnh các bệnh lý về gan, việc sử dụng rượu bia bừa bãi, đồ ăn nhanh, thực phẩm nhiều giàu mỡ, người dân có thói quen ít vận động, sử dụng Thu*c tuỳ tiện, kể cả Thu*c bổ, thậm chí các loại Thu*c nam không rõ nguồn gốc …. tất cả đã vô tình tạo thêm gánh nặng cho gan. người dân còn có tâm lý chủ quan, chưa quan tâm đến sức khoẻ cũng như việc bảo vệ lá gan của mình. theo các bác sĩ, nhiều trường hợp bệnh nhân mắc viêm gan b, c nhưng không tuân thủ điều trị, bỏ dở đã dẫn đến những hậu quả đáng tiếc như xơ gan, ung thư gan.
Nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về dấu hiệu của bệnh gan, cách điều trị và phòng ngừa căn bệnh này, báo điện tử sức khỏe&đời sống - suckhoedoisong.vn tổ chức buổi tư vấn với chủ đề
nhiễm, bệnh viện bạch mai
Chương trình được trên suckhoedoisong.vn, trên kênh youtube và fanpage của báo sức khoẻ&đời sống bắt đầu từ
Trong mỗi chương trình chúng tôi sẽ có những câu hỏi tương tác tới khán giả và những khán giả có câu trả lời chính xác và nhanh nhất, đồng thời like và share thông tin của chương trình sẽ nhận được những phần quà.
Báo điện tử sức khoẻ&đời sống (suckhoedoisong.vn) trân trọng cảm ơn pgs.ts trịnh thị ngọc, phó chủ tịch hội gan mật việt nam, nguyên trưởng khoa nhiễm, bệnh viện bạch mai; pgs.ts lê bạch mai – nguyên phó viện trưởng viện dinh dưỡng quốc gia đã nhận lời tham gia chương trình.
Cảm ơn nhãn hàng
MC :Thưa PGS. TS Trịnh Thị Ngọc, xin PGS có thể cho khán giả của chúng tôi một cái nhìn toàn cảnh về bệnh gan nói chung và các loại bệnh gan ở Việt Nam hiện nay ra sao? Gan có chức năng như thế nào trong cơ thể?
Chúng ta biết gan là bộ phận quan trọng, trên thế giới và vn có thay đổi. trên thế giới, các nói chung có nhiều loại: gan, xơ viêm gan virut, viêm gan do nhiễm độc, viêm gan tự miễn… trước hết đối với viêm gan virut thì là viêm gan virut b, c. chúng ta biết trước đây tỷ lệ nhiễm viêm gan virut b là 400 triệu người trên thế giới. hiện nay theo who tỷ lệ giảm xuống do có tiêm phòng, hiện còn 275-280 triệu người trên thế giới chủ yếu châu phi và châu á. viêm gan c chưa có vaccxin phòng nên tỷ lệ còn cao 160-170 người, châu phi là cao nhất. sự lây truyền của hai virut viêm gan đó tương đối giống nhau (gần giống hiv) từ mẹ sang con, theo đường máu. ngoài viêm gan b, c còn có viêm gan e, a (ít chuyển sang mạn tính), còn có viêm gan tự miễn, viêm gan nhiễm độc và viêm gan nhiễm trùng. ở vn tỷ lệ nhiễm viêm gan b từ 10-12%, thậm chí còn 25%. gần đây do làm tốt tiêm phòng tỷ lệ có giảm xuống nhưng chưa nhiều. ở vn lây viêm gan b chủ yếu từ mẹ sang con, ngoài ra viêm gan c là người truyền máu, chạy thận nhân tạo, tiêm chích. ngoài viêm gan virut b, c, hiện nay viêm gan do rối loạn chuyển hóa do gan nhiễm mỡ, rượu, bia chiếm tỷ lệ cao. nguyên nhân tự nhiễm (trong cơ thể sản sinh ra chất làm tổn thương tế bào gan), viêm gan nhiễm trùng (viêm gan sau sốt rét, viêm gan do sán lá gan).
Trước đây vn tỷ lệ ung thư gan chỉ chiếm thứ 2, tuy nhiên trong năm nay tỷ lệ bệnh nhân ung gan trên cả ung thư phổi và một số ung thư khác. cho nên chúng ta cần để phòng và khi chưa chuyển sang giai đoạn ung thư,.
Gan như một nhà máy có nhiều chức năng, chức năng đầu tiên là thải độc, các chất ăn vào đi qua đường tiêu hóa và được chuyển hóa tại gan. Chức năng tổng hợp như chất abumin và một số chất khác và ngoài ra còn giúp quá trình đông máu.
MC :Thưa PGS.TS Trịnh Thị Ngọc, hiện nay men gan cao đang là một vấn đề y tế mà chúng ta phải đối mặt, vậy như thế nào được gọi là men gan tăng? Các loại bệnh gan có gây tăng men gan không?
Như chúng ta biết men gan tăng là một biểu hiện của rất nhiều loại bệnh, men gan tăng khi nó tăng hơn mức bình thường. Men gan bình thường có 3 loại bình thường từ 30-50 đơn vị vượt qua giới hạn đó gọi là tăng cao, tất nhiên có sự khác nhau một chút giữa nữ và nam.
Nguyên nhân tăng men gan có nhiều: virut viêm gan (gồm: a, b, c, d, e) thường viêm gan cấp thì men gan cao (5000-10000 đơn vị) trong trường hợp viêm gan mạn tính thì tăng gấp đôi. viêm gan do nhiễm độc (nhiễm độc trong tự nhiên hoặc Thu*c, Thu*c đông y bảo quản không đúng, ăn nấm độc, uống Thu*c tây y, đặc biệt do rượu, bia (nếu vượt quá ngưỡng thì ảnh hưởng đến gan). khi uống rượu làm gan tổn thương, bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ cũng tăng men gan, nhiễm trùng hoặc ký sinh trùng (sốt rét, sốt xuất huyết, sán lá gan), men gan tăng do tự miễn. tùy từng nguyên nhân nào tăng men gan thì chúng ta đó chính, sử dụng một số Thu*c làm giảm men gan, giảm đau sườn phải ăn ngon hơn.
MC :Thưa PGS Ngọc, men gan tăng gây ra những nguy cơ gì với người bệnh? Bệnh gan nào sẽ dẫn đến xơ gan hay ung thư gan?. Xin bà cho biết cụ thể?
Nếu men gan càng tăng cao chứng tỏ sự hủy hoại tế bào gan càng lớn, có trường hợp men gan tăng hơn 5000 đơn vị thì bệnh nhân thấy rất đau tức hạ sườn phải. nếu men gan tăng cao kéo dài nếu không tìm ra nguyên nhân để sẽ dẫn đến hiện tượng viêm gan mạn tính rồi xơ gan và ung thư gan cho nên khi men gan tăng cao cần chẩn đoán và dùng Thu*c hạ men gan, bảo vệ gan tốt hơn.
MC :Thưa PGS Ngọc, trong các bệnh về gan, gan nhiễm mỡ là căn bệnh rất phổ biến hiện nay. Nếu tình trạng nhiễm mỡ của gan kéo dài mà không được phát hiện và điều trị có dẫn tới xơ gan hay ung thư gan không?
Danh từ gan nhiễm mỡ rất phổ biến, từ năm 1994, ở bên pháp gan nhiễm mỡ được người ta chú ý nhiều. trong gan có lượng mỡ nhất định khoảng dưới 10% trọng lượng của gan, nếu vượt qua là tình trạng gan nhiễm mỡ ( trên 10, 20, 30% tức là gan nhiễm mỡ độ 3, độ 4) nếu bệnh nhân gan nhiễm mỡ sẽ thấy đau tức hạ sườn phải, tăng cân, thậm chí bị tiểu đường, tổn thương gan hay xảy ra. khi chưa có máy đo độ gan nhiễm mỡ thì thường chúng ta chỉ có nhìn qua siêu âm gan thấy gan có màu trắng hơn bình thường (có trường hợp mỡ máu tăng cao hoặc không tăng cao). gan nhiễm mỡ, xét nghiệm men gan tăng cao. viêm gan b khó nhưng cần bệnh nhân uống Thu*c đều và một số tuân thủ, gan nhiễm mỡ cần: chế độ ăn (giảm calo, chất béo, ăn nhiều rau), tập thể dục, dùng Thu*c giảm độ gan nhiễm mỡ. khi gan nhiễm mỡ bị kéo dài (s2, s3) dần dẫn đến xơ gan rồi có thể dẫn đến ung thư gan.
MC :Thưa PGS Ngọc, xin bác sĩ có thể cập nhật cho khán giả của chúng tôi được biết, các phương pháp điều trị tăng men gan hiện nay không? Với xơ gan hay ung thư gan, có phải là những bệnh vô phương cứu chữa không?
Cần nguyên nhân, nếu men gan vượt quá 50 đơn vị. nguyên nhân như tăng men gan do virut, viêm gan nhiễm độc thì cần loại bỏ chất độc, men gan nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, nhiễm ký sinh trùng, viêm gan tự nhiễm. Thu*c men gan thì có rất nhiều có thể dùng Thu*c tây y hoặc thảo dược để hạ men gan.
Với xơ gan hay ung thư gan cũng không hẳn là vô phương cứu chữa. hiện nay với sự tiến bộ của khoa học, y học có nhiều biện pháp điều trị, với xơ gan thì có hai giai đoạn xơ gan còn bù và xơ gan mất bù thì xơ gan còn bù vẫn còn kéo dài sự sống, còn xơ gan mất bù (xơ gan cổ trướng) gan không còn sản suất abumin thì đây là trường hợp nặng hoặc bệnh nhân ung thư gan khó khăn. xơ gan mất bù, ung thư gan thì chúng ta ngoài triệu chứng như hồi phục lại lượng abumin hoặc một số yếu tố khác thì một biện pháp cứu cánh là ghép gan. dù hiện nay lượng gan để ghép rất ít và Thu*c sau ghép gan cũng rất nặng.
MC :Thưa các chuyên gia để phòng mắc bệnh gan nói chung và tăng men gan nói riêng có cách gì?
Để phòng tăng men gan và thì ngoài 4 nguyên nhân bệnh lý về gan: virut, nhiễm độc, nhiễm trùng, tự miễn. virut thì đáng ngại là viêm gan b, c trong đó viêm gan b có vacxin thì cần tiêm phòng đầy đủ, đặc biệt là người mẹ mang thai. hoặc các cặp đôi trước khi cưới cần tiêm phòng để phòng lây nhiễm. còn viêm gan c chưa có vaccin thì cần có chế độ sinh hoạt lành mạnh (không tiêm chích M* t*y). với viêm gan e chưa có vaccin và lây qua đường tiêu hóa (ăn uống), viêm gan a có vaccin. với gan nhiễm độc (do rượu bia, Thu*c), do nhiễm trùng, viêm gan tự miễn (cần đi khám và điều trị). khi đã bị phải điều trị đúng, hợp lý (không sử dụng bừa bãi). cần có chế độ ăn hợp lý và không uống rượu bia.
MC :Tôi thấy ở VN có rất nhiều dược liệu giải độc gan, trong đó có cà gai leo. Vậy chuyên gia cho tôi được biết rõ cà gai leo có tác dụng gì đối với gan, dùng hàng ngày có được không?
Cà gai leo là một loại thảo dược, chiết xuất từ cà gai leo trong nhà máy được đóng dạng viên và tôi thấy sử dụng hoàn toàn không độc, có thể uống hàng ngày, cần có đơn của bác sĩ. Sau một tháng sử dụng cần có sự tư vấn của bác sĩ, nếu tốt có thể ngừng nếu chưa tốt thì bác sĩ tiếp tục cho đơn Thu*c và sử dụng tiếp 2-3 tháng được vì đây là một loại thảo dược an toàn và rất dễ tiêu hóa.
Thu Bình (Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) :Thưa các bác sĩ, tôi vừa làm hồ sơ sinh cháu và được chuẩn đoán virut HBsAg dương tính. Tôi được bác sĩ cho xét nghiệm định lượng virut để đánh giá lây nhiễm và cho kết quả âm tính nên bác sĩ nói con tôi ít khả năng lây nhiễm. Tôi muốn hỏi, làm cách nào để phòng lây bệnh cho bé, khi cháu lớn lên có cần tiêm nhắc lại ngoài các mũi trong chương trình tiêm chủng không? Chồng tôi xét nghiệm đã có kháng thể HBsAg trong máu. Vậy có cần tiêm phòng nữa không?
Khi bạn xét nghiệm virut hbsag dương tính chứng tỏ bạn nhiễm virut b nhưng may mắn là virut không phát triển không nhân lên thì chúng ta biết rằng khi người mẹ mang hbsag dương tính, mà hbsag âm tính (không có virut nhân lên) thì khả năng truyền cho con 20-30% nếu mẹ cả kháng nguyên bề mặt dương tính khả năng truyền cho con khoảng 80%. nếu người mẹ có virut và có hiện tượng nhân lên cao như vậy thì thứ nhất người mẹ có thai tháng thứ 6 phải uống Thu*c. khi em bé sinh ra tiêm vaccin và kháng thể thì giảm lây truyền từ 80% xuống 5-10%. trường hợp bạn thì khả năng truyền cho con là 20%, bạn nếu ở tháng thứ 6 thì không cần uống Thu*c còn em bé sinh ra cần tiêm vaccin, nếu có điều kiện thì tiêm kháng thể là tốt. vaccin thì tiêm 3 mũi còn kháng thể tiêm 1 lần.
Ở vn lây truyền virut chủ yếu từ mẹ sang con. người mẹ cần đi khám xem virut có nhân lên không. chồng bạn có kháng thể rồi cần định lượng xem cao hay thấp. nếu kháng thể còn thấp (dưới 100) thì cần tiêm vaccin.
Bạn Thu Hà (Hà Đông) :Do yêu cầu công việc và các mối quan hệ xã hội, ông xã tôi thường xuyên phải tiếp khách, uống rượu bia. Dạo gần đây tôi thấy anh có vẻ mệt mỏi, ăn uống không ngon miệng vàng da thấy rõ. Tôi dược biết uống rượu bia thường xuyên dễ dẫn tới xơ gan nên tôi rất lo không biết chồng tôi có mắc xơ gan không? Dấu hiệu của bệnh xơ gan là gì? Tôi xin cảm ơn.
Bạn nên cần đi kiểm tra toàn bộ chức năng gan xem virut có bị không để điều trị. triệu chứng của xơ gan thì rất âm ỉ. tôi đã theo dõi một nghiên cứu trong hơn 100 trường hợp bệnh nhân xơ gan cổ trướng, ung thư gan (50% lần đầu đến bác sĩ) nếu không đi bác sĩ thì không biết được, triệu chứng tiềm tàng và âm ỉ) từ lúc bệnh nhân đến xơ gan cổ trướng, ung thư gan phải từ 20-30 năm. các triệu chứng xơ gan (nếu xơ gan còn bù thì không có triệu chứng đặc biệt: bệnh nhân đau hạ sườn phải, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu, ăn chán… nếu xét nghiệm hoặc có virut hoặc không. nếu siêu âm thì mật độ hơi thô) nếu bạn xơ gan mất bù thì vàng mắt, phù cổ trướng thì dễ phát hiện ra
MC :Có mối liên quan nào giữa tỷ lệ mắc bệnh gan cao và thói quen ăn uống của người Việt Nam không , thưa chuyên gia dinh dưỡng Lê Bạch Mai? Bà có thể kể những vấn đề trong thói quen ăn uống của người Việt ảnh hưởng tới sức khỏe của lá gan?
Gan là cơ quan thải độc cơ thể, nên tất cả thức ăn ta ăn vào đều đưa vào gan để khử đi chất độc. Thói quen ăn uống ảnh hưởng lớn đến gan, nhất là thực phẩm bẩn, thực phẩm giả, làm tăng gánh nặng cho gan. Thói quen của người Việt càng làm tăng gánh nặng này. Như ăn thực phẩm chiên rán, chất béo bão hòa, sản phẩm trung gian quá trình chuyển hóa chất béo làm gan hoạt động nhiều hơn. Vì vậy, mong người Việt thay đổi thói quen này. Thứ hai, người Việt thích bia và rượu, đối với nhiều người đây là thứ không thể thiếu trong các bữa nhậu, bữa liên hoan. Lá gan chỉ chịu được 2 đơn vị rượu mỗi ngày thôi, nếu chúng ta uống dồn dập gây gánh nặng cho gan lớn, làm ảnh hưởng xấu tới chức năng của gan. Người Việt không thích ăn rau, ngại vấn đề tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật hoặc cho rằng giá trị dinh dưỡng trong rau quả không quan trọng. Mà trong rau quả chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp cho chức năng thải độc của gan. Đó là những thói quen xấu làm chức năng của gan xấu đi.
MC: :Hiện nay có trào lưu thực dưỡng Osawa với gạo lứt muối vừng được chọn là thức ăn chủ yếu, chỉ cần search google “thực dưỡng Osawa chữa bệnh ung thư” ra gần 30.000 kết quả trong nháy mắt. Là chuyên gia dinh dưỡng, xin bà cho biết quan điểm của mình về vấn đề này thế nào? Với người mắc bệnh men gan cao nói chung thậm chí là xơ gan, ung thư gan, thực dưỡng bằng gạo lứt muối vừng, ăn nhiều rau quả có nên không? Nhiều người tin rằng để khối u ch*t đi cần phải ăn tăng kiềm ….chế độ ăn như vậy có chữa được bệnh không?
Xu hướng thực dưỡng hiện đang thịnh hành. Thực dưỡng Osawa có 7 cấp độ khác nhau. Còn nếu chế độ chỉ dùng gạo lứt muối mè. Gạo lứt cũng tốt: có chất bột đường, có chất xơ giúp chất đường thấm vào từ từ, gan làm việc từ từ nhẹ nhàng hơn. Muối mè hay vừng là nguồn cung cấp chất đạm, chất béo tốt, acid amin, lưu huỳnh tốt. Nhưng chỉ có gạo lứt muối mè không thể cung cấp đủ dưỡng chất. Vì ngoài bột đường còn cần vitamin, chất béo cần cả acid béo không no cần thiết. Nếu chất dinh dưỡng này chỉ trông vào nguồn cung gạo lứt muối mè sẽ không tốt cho sức khỏe tổng thể và sức khỏe lá gan. Thực phẩm nào cũng có mặt ưu và mặt ngược. Nhược điểm của gạo lứt muối mè là thiếu chất béo cần thiết. Chất béo trong mè không thể có omega-3 để cung cấp cho cơ thể. Một bữa ăn hợp lý là bữa ăn đạ dạng có 5 nhóm thực phẩm khác nhau. Trong bữa ăn gia đình cần có 15 loại thực phẩm trở lên. Gạo lứt muối mè rau quả không phải là Osawa triệt để. Bữa ăn này cân đối hơn nhưng chưa đảm bảo dinh dưỡng hợp lý. Nếu không đảm bảo đủ các nhóm thực phẩm và đủ thực phẩm thì không thể là dinh dưỡng tốt cho lá gan. Trên thực tế, kể cả khi ta ăn ít, thì tế bào ung thư vẫn lấy đi dinh dưỡng của ta. Nên nếu ta kiêng khem quá, thì chúng ta ch*t vì thiếu dinh dưỡng trước khi ch*t vì ung thư. Đối với bệnh nhân ung thư, có thể hạn chế ăn bớt thịt đỏ, nhưng ăn lườn gà để nuôi dưỡng cơ thể. Nên ăn tăng rau quả, chất chống oxy hóa làm tăng khả năng miễn dịch, giúp khử gốc tự do bởi gốc tự do là nguồn gốc sinh ra tế bào ung thư. Chúng ta nên tăng chất chống oxy hóa từ beta caroten trong rau quả, pectin trong táo, chất chống ung thư allicin trong tỏi, curcumin trong nghệ.
Có bệnh nhân bị ung thư mới áp dụng nhịn ăn, bỏ đói tế bào ung thư nhằm để khối u biến mất. Bà đang từ 50 kg sụt cân xuống còn có 30 kg mà vẫn ăn gạo lứt muối mè để khối u biến mất. Mà trong khi đó bà không thể đi nổi nữa bởi khối cơ đã mất hết rồi. Con trai phải đập đầu xuống đất và mang cáng đưa mẹ đi khám khoa dinh dưỡng.
MC: :Thưa PGS Mai, nhân chuyện về căn bệnh gan nhiễm mỡ, tôi xin hỏi hiện nay có một trào lưu ăn theo chế độ Keto, tức là loại hẳn carbohydrate ra khỏi khẩu phần ăn, chỉ ăn đạm gồm thịt cá, chất béo để giảm mỡ trong cơ thể, điều này có đúng không? Có cơ sở khoa học không?
Chế độ ăn nhiều người áp dụng để giảm cân là bỏ hẳn chất bột đường (carbonhydrate) thay vào đó sử dụng chất đạm và chất béo. Mỗi người theo độ tuổi, tình trạng và lao động khác nhau thì nhu cầu năng lượng khác nhau. Năng lượng cho cơ thể đến từ chất béo, chất đạm, bột đường (trong đó chất bột đường chiếm trên 50%), nếu loại bỏ bột đường thay vào đó là chất béo và chất đạm thì khẩu phần ăn đấy lại bổ sung thêm nhiều thịt cá. Và lại phải dùng thêm chất béo nhiều, và lại làm tăng mỡ vào gan. Và lượng protein nhiều đòi hỏi chuyển hóa của gan và thận, nó gây mệt mỏi cho bộ máy tiêu hóa. Gan phải hoạt động nhiều hơn để chuyển hóa chất đạm và thải trừ chất độc ra ngoài. Chất béo muốn chuyển hóa được lại phải được bao quanh bởi mật từ gan tiết ra. Như vậy nó làm gan quá tải lên. Gan phải tiết mật mới chuyển hóa được chất béo. Nếu quá chất tải của gan dễ làm gan nhiễm mỡ.
Trong cơ thể của chúng ta, bộ não rất quan trọng. Bộ não có cấu trúc 60% chất béo nhưng năng lượng lại đến từ chất bột đường, chất glucose. Não có minh mẫn hay không đến từ chất glucose. Nếu không ăn chất bột đường thì việc chuyển hóa năng lượng từ chất béo, chất đạm cho não rất là nhọc nhằn, thậm chí cơ thể phải lấy glycogen từ trong gan, trong cơ ra để nuôi não thì rất hại gan và không tốt. Nên ăn tổng năng lượng 50% chất bột đường (carbon hydrate) để tiết kiệm năng lượng cho cơ thể, tiết kiệm sức khỏe cho các cơ quan nội tạng của chúng ta và có nghãi chúng ta sẽ sống lâu hơn và chất lượng sống sẽ tốt hơn.
MC: :Những thực phẩm nào không có lợi cho sức khỏe lá gan? Với những người bị tăng men gan hoặc mắc bệnh gan, cần tuân thủ chế độ ăn như thế nào đề không tạo thêm gánh nặng cho gan?
Thực phẩm không tốt cần tránh là thực phẩm chế biến sẵn, bởi nó giàu chất béo, đặc biệt chất béo sử dụng đi sử dụng lại nhiều lần sinh ra chất béo trung gian tạo ra gốc tự do làm gan phải làm việc nhiều hơn để chuyển hóa và thải độc. Thứ hai là bia và rượu. Hiện 77% nam giới và 11% nữ giới ở Việt Nam có uống bia rượu. Trong đó, 44% nam mới, gần một nửa các anh uống rượu là lạm dụng rượu bia. Theo WHO, 1 đơn vị rượu tương đương với 10g cồn, nghĩa là tương đương với 3/4 lon bia 330ml, tương đương với 1 cốc bia hơi, tương đương với 100ml rượu vang và tương đương với khoảng 30ml rượu nặng. Chúng ta đừng uống quá 2 đơn vị rượu với nam 1 đơn vị rượu với nữ trong 1 ngày và không uống quá 5 ngày trong 1 tuần. Tuy nhiên, báo cáo mới cho thấy uông rượu dù cấp độ nào đều không tốt cho sức khỏe. Rượu bia là kẻ thù của sức khỏe nói chung và đặc biệt là lá gan. Măng không tốt cho gan. Thực phẩm để mốc đặc biệt lạc mốc không tốt chút nào. Lạc mốc sinh ra chất aflatoxin, yếu tố gây ung thư gan. Ăn quá mặn cũng không tốt cho sức khỏe lá gan. Đối với những ai hay ăn phủ tạng (lòng, dồi, "sống trên đời ăn dồi chó"), chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol tỷ lệ không cân đối làm gan phải làm việc nhiều, mệt mỏi hơn rất nhiều. Rất mong mọi người có lựa chọn thực phẩm tốt hơn cho lá gan của mình.
Thực phẩm tốt cho sức khỏe lá gan, trước tiên phải ăn thực phẩm sạch. Thực phẩm này không phải là nguồn gây bệnh cho cơ thể, không chứa chất độc hại: tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật, tồn dư Thu*c kháng sinh... Nghĩa là tất cả những cái gì không có lợi cho cơ thể chúng ta đều phải qua nhà máy khử độc là gan. Và gan sẽ giữ lại, nhà máy đó càng chứa nhiều chất độc thì thời hạn sử dụng nhà máy đó càng ngắn lại. Phải đảm bảo an toàn thực phẩm. Thứ hai, không lạm dụng rượu bia. Thứ ba, nên ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa mang tính kiềm từ rau xanh quả chín, chứa nhiều chất chống oxy hóa chia sẻ nhiệm vụ khử độc của lá gan, giúp sức khỏe lá gan tốt hơn.
Nếu không uống rượu bia thì nên uống nước trắng giúp cho thải độc tốt hơn. Thứ hai là nước chè, đặc biệt là trà xanh chứa catechin, rồi các loại nước quả như nước bưởi, nước cam (chứa nhiều vitamin C), nước cà rốt, nước cà chua (chứa beta-caroten) giúp thải độc, khử độc tốt, hỗ trợ cho vai trò của gan.
MC: Với những người bị gan mãn tính, có cần cai rượu bia hẳn hay không? Ở Việt Nam có khá nhiều người hội hè sinh nhật. Những cuộc đó không bao giờ thiếu rượu bia. Vậy những người bị gan mạn tính có cần kiêng hẳn rượu bia hay không?
Chúng ta chọn cuộc sống của mình hay chỉ vui trong chốc lát. lá gan khỏe mà uống rượu bia đã không tốt rồi. một lá gan đã ốm mãn tính mà vẫn vì cuộc vui mà uống thì người không thể duy trì sức khỏe gan cho mình được. nên lựa chọn giữa cái vui trước mắt và cuộc sống dài lâu thì bạn sẽ tìm được câu trả lời rõ ràng.
Nguyễn Mạnh :Thưa bác sĩ, mỗi khi uống rượu bia, mặt tôi rất nhanh đỏ, đi uống về thì thấy nổi mẩn khắp người. Tôi đã đi xét nghiệm thì âm tính với virus viêm gan B,C, nhưng bị gan nhiễm mỡ, triglyceride 6,2. Nhưng như vậy có phải là tôi bị yếu gan không? Tôi nên ăn uống thế nào? Tôi có nên sử dụng các loại thực phẩm tốt cho gan như chè mướp đắng, chè nhân trần không? Tôi có nên uống Thu*c bổ gan không, nếu uống nên uống thời gian bao lâu?
Glyceride máu cao thường không phải do đồ ăn nhiều chất béo đâu mà có thể ăn nhiều bột đường, ăn kẹo, ăn nhiều cơm, ăn nhiều thứ quả ngọt. Nó cung cấp lượng đường lớn và gây ra glyceride máu cao. Nó liên quan đến rối loạn chuyển hóa lipid máu sẽ liên quan tới tim mạch và chuyển hóa lipid trong gan nữa, làm yếu đi sức khỏe của gan. Bạn nên xem xét lại lượng chất bột đường trong chế độ ăn. Bạn không nói rõ cân nặng chiều cao bao nhiêu để có thể tư vấn cụ thể hơn. Thông thường đối với người trong độ tuổi lao động, với glyceride máu cao như vậy thì mỗi ngày ăn nhiều nhất khoảng 350 g gạo, tương đương 700 g cơm, là khoảng hơn 3 bát cơm một chút chia ra làm 3 bữa để có thể điều chỉnh lượng carbonhydrate. Nên mỗi ngày ăn 4 lạng rau, chú ý tăng nhiều rau lá (nhiều chất xơ) làm giải phóng chất bột đường từ từ để giảm tải cho gan. Nó cung cấp chất chống oxy hóa để hỗ trợ cho gan tốt hơn. Uống rượu bia thì mặt đỏ bởi nó giãn mạch, nổi mẩn chứng tỏ sức khỏe của gan không khỏe. Nên hạn chế, tốt nhất là cai rượu bia để sức khỏe lá gan tốt hơn. Nên uống nước atiso, nhân trần, mướp đắng. Riêng nước thôi đã giúp chuyển hóa bình thường hơn, thải độc giúp gan chuyển hóa tốt hơn.
Phạm Mạnh :MC: Tôi năm nay 29 tuổi, công việc của tôi văn phòng nhưng rất bận, tôi thường xuyên thức khuya, bị stress, ăn uống toàn ngoài hàng quán vì không có thời gian nấu nướng. Ăn hoài như vậy tôi rất lo về vệ sinh an toàn thực phẩm ảnh hưởng đến chức năng gan. Xin hỏi bác sĩ làm thế nào để có lá gan khỏe khi vẫn phải sinh hoạt như tôi? Tôi cũng thường xuyên phải uống rượu, có phải có Thu*c uống vào thì uống rượu bia sẽ không hại gan không?
Thay đổi thói quen ăn uống và thay đổi cách sinh hoạt nhiều khi khó và thách thức, nhất là đối với người bận rộn, làm việc văn phòng. Mong rằng bạn chú ý hơn tới chế độ ăn của mình. Ăn Ngoài hàng quán là không tốt rồi, bởi có thể sử dụng chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo hương vị để hấp dẫn khách. Kể cả được chứng nhận và ở mức độ an toàn nhưng ngày nào cũng đưa những chất đó vào cơ thể sẽ không tốt cho gan chút nào, khiến gan phải thải độc nhiều hơn. Có thể mình không tự nấu nhưng có thể là mẹ mình, cô hàng xóm, bạn gái hoặc nếu đã kết hôn thì vợ mình nấu cho. Ai cũng muốn giữ mãi tuổi thanh xuân của mình nên hy vọng bạn bè và bạn đồng nghiệp sẽ chia sẻ với bạn để giúp thay đổi thói quen tốt. Thực sự cũng có thức uống để giảm tác hại của rượu, như trước khi ăn hàng phải uống bia rượu thì nên ăn trước ở nhà, là rau quả cơm sẽ ngấm bia vào đấy, đưa vào gan chuyển hóa từ từ để khỏi bị đột ngột khi thân chủ uống nhiều bia. Nó góp phần giảm bớt tác hại với gan. Bạn có thể dùng vitamin, khoáng chất, cồn có thể chuyển hóa tốt với vitamin nhóm B, vitamin C trong tình huống bất đắc dĩ thôi để giảm bớt tác hại của rượu. Nói gì đi nữa, tổng số cồn vẫn đưa vào lá gan của bạn và cơ thể bạn phải giải quyết nó đều không tốt. Mình có thay đổi cách sống, phương thức làm việc, thay đổi quan hệ trong giao tiếp để có thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh hơn.
Một bạn giấu tên :Tôi rất thích ăn đồ nướng, nhất là vào mùa đông này. Tuy nhiên mỗi đợt tôi ăn nhiều đồ dầu mỡ, thịt thường hay nổi mụn, ngứa ngáy trong người? Xin hỏi bác sĩ tôi có bị yếu gan không? Nếu mỗi khi ăn đồ nướng tôi uống thêm nước hoa quả như cam chanh có giảm ảnh hưởng tới gan không?
Ăn đồ nướng rán là thói quen của nhiều người, khá là phổ biến. Ăn đồ nướng rán tẩm cả chất đường cho có chất ngọt và nướng già để giòn tan, thì gây ra hoạt chất gây ung thư (nướng rán ở nhiệt độ cao). Nó không tốt cho gan bởi chất độc phải qua gan xử lý, gan hoạt động nhiều hơn, gây nóng trong người như nổi mụn, táo bón,....Thường là nướng đồ mỡ, giàu chất đạm, khi chuyển hóa đều cần nước, bởi cơ thể 55-70% là nước. Nếu không uống đủ nước, thì sẽ gây mệt mỏi cho cơ quan chuyển hóa, làm cho quá trình chuyển hóa không bình thường, khiến cho gốc tự do tấn công tế bào, có thể gây nổi mụn, ngứa, hen, ảnh hưởng tới hệ tim mạch, hệ hô hấp xảy ra trong quá trình chuyển hóa không bình thường, gốc tự do. Thói quen ăn uống ảnh hưởng tới chức năng gan. Bạn nên đi làm xét nghiệm gan như men gan, xem gan có bị nhiễm mỡ hay không, tế bào gan có bị phá vỡ hay không?
Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia.
Chủ đề liên quan:
bệnh gan chăm sóc lá gan khỏe mạnh điều trị điều trị bệnh phòng bệnh gan trị bệnh trực tuyến truyền truyền hình truyền hình trực tuyến viêm gan xơ gan