Đây là mùa thu hoạch lúa hoặc mùa mưa làm ngập ruộng khiến bướm, côn trùng không còn chỗ trú sẽ bay vào nhà. Điều đáng lưu ý là tổn thương viêm da do tiếp xúc với côn trùng dễ nhầm với bệnh ngoài da khác nên tổn thương lan rộng và dẫn đến bội nhiễm.
Có nhiều loại côn trùng gây , trong bài viết này chỉ đề cập đến trường hợp do 2 loại côn trùng là bướm và kiến khoang gây ra.
Bướm tryporyza incertulas hay còn gọi là bướm hai chấm đục thân lúa có chu kỳ phát triển mạnh vào tháng 5 - 6, tháng 9 - 10. Con cái có màu ngà trắng, trên cánh có hai chấm màu đen nhỏ. Con đực có màu hơi nâu và không có chấm.
Loại bướm này thường bay thành chùm quanh đèn cao áp, đèn nhà, bám vào tường. Đây là một trong những loài côn trùng (bướm) phổ biến nhất hay gây bệnh cho người. Khi những con bướm này đập cánh, phấn của chúng bay ra gây ngứa đỏ da…
Bệnh xảy ra mang tính chất dịch tễ, cùng một lúc có nhiều người mắc bệnh, thường xảy ra vào tháng 5 - 6 hoặc 9 - 10. Những người mắc bệnh này chủ yếu sống ở rìa làng hoặc những nhà ở cánh đồng. Vị trí tổn thương chủ yếu là phần hở, hay gặp nhất ở cổ, mặt, ngực, mu bàn tay và cẳng tay. Vị trí kín thường ít gặp hơn.
Biểu hiện ban đầu bệnh nhân thấy một đám đỏ da, thông thường có kích thước lớn bằng bàn tay, không có ranh giới với vùng da lành. Đám da này nhạt màu dần ở vùng xung quanh, trên đám đỏ da có các mụn nước nhỏ, không thấy các phỏng nước và vết hoại tử do miết ngón tay vào.
Tổn thương mang tính chất phù nề và phần lớn bệnh nhân không phát hiện được yếu tố gây bệnh. Cảm giác chủ yếu là thấy ngứa và rát. Ít khi có nhiễm khuẩn thứ phát. Sau 2 - 3 ngày tổn thương mất dần và tự khỏi nếu không tiếp xúc với bướm nữa.
Ở một số trường hợp thương tổn ở vị trí hở như mặt, cổ, tay, chân, đôi khi có viêm kết mạc mắt do đi đường bị ấu trùng bướm bay thẳng vào mắt, hoặc đêm ngủ ấu trùng bò lên vùng mắt.
Theo BS Mạnh Hùng - Sức Khỏe Đời Sống