Giảm trí nhớ là điều thường thấy ở nhóm người trung cao tuổi. Tuy nhiên, người ta có thể can thiệp để làm chậm quá trình này thông qua một số khuyến cáo đơn giản, dễ thực hiện dưới đây do trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Mỹ (CDC) vừa giới thiệu.
Giảm trí nhớ là điều thường thấy ở nhóm người trung cao tuổi. Tuy nhiên, người ta có thể can thiệp để làm chậm quá trình này thông qua một số khuyến cáo đơn giản, dễ thực hiện dưới đây do trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Mỹ (CDC) vừa giới thiệu.
1. Đi bộ hay chạy bộ
Duy trì cuộc sống vận động nói chung và năng chạy bộ hay đi bộ nói riêng được xếp đầu bảng giúp
tăng cường trí nhớ cho con người. Nó không chỉ làm tăng cơ bắp mà còn làm tăng khối lượng chất xám trong não. Theo nghiên cứu mang tên Urbana Champaign do Đại học Illinois, Mỹ (UOI), thực hiện cuối năm 2011 ở 60 người độ tuổi từ 55 - 80, mỗi tuần đi bộ 40 phút và nhóm 60 người khác luyện tập yoga với thời gian tương tự. Sau một năm cho thấy cả hai nhóm đều có mức co ngót thể tích vùng dưới đồi não (hippocampus) chưa tới 1%, riêng nhóm đi bộ thể tích vùng hippocampus lại tăng tới 2%, điều này ngược lại với quy luật bởi vùng hippocampus thường tự nó co ngót theo tuổi tác. Tiến sĩ Arthur Kramer, người đứng đầu nghiên cứu cho hay, lợi ích của luyện tập là kích hoạt não bài tiết yếu tố tăng trưởng, giúp máu lưu thông đến não nhanh, cung cấp các chất dinh dưỡng, oxy kịp thời và cuối cùng làm cho não khỏe, trí nhớ ít bị ảnh hưởng.
2. Quan tâm đến giấc ngủ
Tiêu chí quan trọng thứ hai làm chậm quá trình suy giảm trí nhớ là ngủ đủ. Đơn giản, giấc ngủ chất lượng mang đến cho con người nhiều lợi thế, trong đó có những lợi thế mang tính sinh học bởi khi ngủ, não làm nhiệm vụ truy cập, xử lý thông tin diễn ra trong ngày trước khi đưa vào bộ nhớ dài kỳ. Qua nghiên cứu trên chuột, các nhà khoa học phát hiện thấy khi ngủ, hai khu vực đại não là vùng dưới đồi và vùng thùy não trước trán, nơi đảm nhận việc xử lý lưu giữ thông tin hoạt động rất mạnh. Quá trình này được xem là tiêu chí quan trọng để củng cố và lưu giữ thông tin, nhưng nếu bị thiếu ngủ, ngủ không đủ, trí nhớ sẽ bị sa sút và suy giảm. Vì tầm quan trọng như vậy, mỗi ngày cần duy trì 7 - 8 tiếng ngủ có chất lượng, kể cả giấc ngủ ban trưa.
3. “Tập thể dục” cho não
Một trong những cách tốt nhất để “tập thể dục” cho não, làm cho não “ra mồ hôi” là thực hiện một số bài tập kiểu chơi game dùng riêng cho não như chương trình có tên Lumosity do các chuyên gia thần kinh và tâm lý học ở Đại học Stanford và Đại học California (Mỹ) phát minh. Chương trình này giúp những
người cao tuổi cải thiện trí nhớ, sự tập trung và giúp não tỉnh táo và cải thiện được cả tâm tính. Đây là chương trình đăng ký miễn phí trên mạng giúp cho người dùng có thể truy cập đến trên 30 trò chơi. Nếu trả tiền, người đăng ký sẽ được tiếp cận với nhiều dịch vụ hữu ích khác, được theo dõi sức khỏe kèm theo những tư vấn cụ thể. Ngoài Lumosity, còn nhiều chương trình khác giúp luyện tập não như chương trình Sudoku, chương trình chơi game, giải ô chữ mang tính logic và giúp cho các tiếp hợp thần kinh nhạy bén hơn và cuối cùng làm cho não bộ khỏe ra và không bị trì trệ.
4. Thực phẩm cho não
Qua nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện, một chế độ ăn uống cân bằng, ợp lý và khoa học mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người, kể cả bên trong lẫn bên ngoài, cá thể chất lẫn tinh thần, giúp người ta trẻ lâu, đầu óc minh mẫn hơn. Riêng não, nhóm thực phẩm giàu chất chống oxy hóa được xếp đầu bảng, chẳng hạn như quả việt quất, táo, chuối, rau xanh thẫm màu, tỏi và cà rốt. Chất chống oxy hóa là những phân tử “tìm và diệt” các gốc tự do trôi nổi trong dòng máu con người. Các gốc tự do chính là thủ phạm làm cho con người chóng già, tiêu diệt tế bào não. Ngoài ra, não người được hình thành chủ yếu từ các chất béo tốt, trong đó có cả axit béo omega-3, vì vậy để giúp não tự sửa chữa và phục hồi sự cố liên quan đến các tế bào thần kinh thì phải cung cấp các nguyên liệu nói trên. Omega-3 có nhiều trong nhiều loại cá và thực phẩm dạng hạt và sôcôla.
5. Một số phát hiện khoa học mới có lợi cho não
Năm 2002, các nhà khoa học Anh đã thực hiện một nghiên cứu và phát hiện thấy nhai kẹo cao su tốt cho não. Hiệu ứng của việc nhai kẹo cao su cả ngắn hạn lẫn dài hạn, điều này đã làm cho các nhà khoa học rất ngạc nhiên bởi đến nay con người chưa khám phá bí ẩn của việc làm này và tuy hiệu ứng nhỏ nhưng lại có ý nghĩa rất lớn. Có thể nhai kẹo cao su làm cho cơ thể tiết ra nhiều nước bọt, làm tăng nhịp tim hoặc tác động đến chức năng vùng não có tên là hippocampus (khu vực dưới đồi não), giúp cơ thể giải phóng insulin để chuẩn bị cho việc xử lý thực phẩm. Dù là lý do nào đi chăng nữa thì việc nhai kẹo cao su đã có tác động tích cực về mặt tâm thần, tác động lên não và giúp cải thiện sức khỏe não bộ và cải thiện tâm tính cho con người (ảnh 5) .
Năm 2003, các nhà khoa học Mỹ đã thực hiện nghiên cứu ở 144 tình nguyện để phát hiện ra tác dụng của các loại hương vị tới khả năng nhận thức và trí nhớ của não bằng cách sống trong phòng có mùi tinh dầu lá hương thảo, mùi hoa oải hương và các loại mùi vị khác để đối chứng. Kết quả, nhóm tiếp xúc với mùi hương thảo trí óc minh mẫn, tỉnh táo và dễ chịu hơn so với nhóm người sống trong môi trường có các loại hương vị khác.
KHẮC NAM
Theo WHM-1/2012