Vẩy nến là chứng bệnh rất hay gặp, với biểu hiện vùng da nổi đỏ sần sùi có nhiều vảy trắng hay ngứa gãi, có khi sưng đau phát nóng sốt rất khó chịu.
Theo Y học cổ truyền, vảy nến phần nhiều do huyết nhiệt ứ kết bì phu, bệnh liên quan đến tạng can tạng phế “phế chủ bì phu” và “gan chủ về huyết dịch”.Người bệnh da khô sần do phế nhiệt táo; ngoài da mụn nhọt, lở ngứa sưng đỏ đau thường do huyết nhiệt. Phép trị nên thanh huyết, mát gan, nhuận phế, trừ phong, thông kinh mạch tăng cường khí huyết nuôi dưỡng tới bì phu. Sau đây là một số bài Thuốc theo 4 thể thường gặp:
Thể do phong nhiệt: thường vùng da vảy nến sắc hồng đỏ có vảy khô, mùa hè bệnh tăng… Phép trị: lương huyết, thanh nhiệt. Dùng bài Ngưu bàng giải cơ thang gia giảm: ngưu bàng tử, kinh giới, liên kiều, chi tử, đơn bì, thạch hộc, huyền sâm, hạ khô thảo, cát căn mỗi vị 12-14g. Sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: sơ phong, thanh nhiệt, tiêu thủng.
trị vảy nến do gan huyết nhiệt vẩy nến hay phát ở vùng trên đầu mặt.
Thể do huyết hư táo: vùng da vảy nến khô hồng nhợt, vết ngứa lõm, bệnh kéo dài, bệnh tăng mùa khô hanh. Phép trị: dưỡng huyết, trừ phong, nhuận táo. Dùng bài Tứ vật tiêu phong ẩm II gia giảm: sinh địa 16g, đương quy 14g, xuyên khung 12g, xích thược 16g, phòng phong 10g, kinh giới 10g, độc hoạt 10g, sài hồ 12g, bạc hà 12g, thuyền thoái 10g, bạch tiên bì 14g. Sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: trị huyết hư, phong nhiệt ngoài da lông khô, mụn nhọt, lao thương, cảm phong. Dùng thích hợp chứng vảy nến do huyết hư phế táo.
Thể do nhiệt độc thịnh: vùng da vảy nến đỏ thâm, có khi sưng phù, cảm giác nóng rát đau phát sốt. Phép trị: lương huyết, thanh nhiệt, tiêu độc. Dùng bài
Ngân hoa giải độc thang gia giảm: kim ngân hoa 18g, liên kiều 14g, bồ công anh 16g, hạ khô thảo 14g, xích thược 14g, hoàng liên 10g, ngưu giác 12g. Sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: thanh nhiệt, giải độc tả hỏa, lương huyết.Trị mụn nhọt, vảy nến, trứng cá, do nhiệt độc.
Thể do huyết ứ thấp nhiệt: vảy nến da dày cộm, có khi mụn mủ ngứa gãi chảy nước… Phép trị: hoạt huyết hóa ứ, thanh thấp nhiệt. Dùng bài
Tứ vật đào hồng gia giảm: sinh địa 20g, đương quy 14g, xuyên khung 14g, xích thược 14g, đào nhân 12g, hồng hoa 10g, ngưu tất 12g, thổ phục linh 12g, ý dĩ 14g, thương truật 12g, hoàng bá 12g. Sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: bổ huyết hoạt huyết thanh thấp nhiệt.
trị vảy nến do thấp nhiệt, phát nhiều ở chân.
Lưu ý: vảy nến có nhiều nguyên nhân, do đó điều trị cần hỏi kỹ các yếu tố gây bệnh hoặc làm bệnh tăng, lựa chọn bài Thuốc phù hợp thể chứng mỗi người. Vảy nến thường phải chữa trị nhiều ngày mới thấy hiệu quả, có người rất khó khỏi hẳn. Phòng tái phát nên ăn uống bổ mát thanh đạm, tăng cường rau trái cây tươi, uống nhiều nước, bỏ hút Thuốc lá, hạn chế ăn vị cay nóng mặn quá. Thay đổi nơi làm việc nắng nóng bụi bẩn, tránh căng thẳng thần kinh thì bệnh sẽ giảm rõ rệt.
Lương y Minh Phúc