Đã có lần tôi hỏi con:
- Con ơi! Con có yêu mẹ không?
- Dạ có, con yêu mẹ
- Con có yêu ba không?
- Con cũng yêu ba
- Con yêu ba hay yêu mẹ hơn?
- Yêu ba
- Mẹ đã sinh ra con vất vả rồi, ngày nào cũng ở nhà chăm con, làm đồ ăn ngon cho con, mua đồ chơi, mua quần áo. Con nên thương mẹ nhất chứ. Con làm mẹ buồn lắm.
Sau này, khi tôi hỏi lại con câu hỏi tương tự, con trả lời không chút do dự: "Yêu mẹ!". Ban đầu tôi vui lắm, nhưng sau khi nghe chồng tôi hỏi câu đấy với con, nó lại trả lời không chút đắn đo: "Con yêu ba!". Lúc cả hai chúng tôi hỏi con cùng lúc, hoặc là con không trả lời, hoặc con sẽ nói rằng yêu ba và mẹ nhất.
Tôi khá lo lắng, không nghĩ rằng đứa trẻ mới 3 tuổi mà đã biết phân biệt và có câu trả lời "lươn lẹo" như thế. Tôi bắt đầu tìm đến các chuyên gia để xem con mình có vấn đề gì cần uốn nắn hay không. Nhưng chuyên gia bảo, người có vấn đề là ba mẹ chứ không phải đứa trẻ.
Thực tế, khi còn nhỏ, suy nghĩ của đứa trẻ rất đơn giản, trẻ sẽ không hiểu hết suy nghĩ của người lớn, cũng không xem xét vấn đề theo quan điểm của người khác. Ba mẹ không nên dẫn dắt con cái nói những điều trái ý mình vì ganh đua mà nên định hướng cho con một cách chính xác. Nếu con nói rằng con yêu bạn, trẻ biết rằng điều này sẽ làm mẹ vui, không bị mắng mà còn được khen ngợi.
Việc yêu cầu con trả lời câu hỏi như thế sẽ có 2 tác động tiêu cực đến trẻ:
- Thứ nhất, nó sẽ khiến trẻ hình thành thói quen xấu là nói dối. Nếu trẻ nắm bắt được những điều mình nói có thể khiến bố mẹ hài lòng, được khen thưởng thì dần dần, trẻ sẽ nói có chọn lọc. Thực ra, đây cũng là tâm lý của chúng ta khi nói dối.
- Thứ hai, đứa trẻ sẽ thấy lạc lõng và thiếu an toàn. Yêu cầu trẻ trả lời câu hỏi "con yêu ai hơn" thường xuyên sẽ khiến trẻ lo lắng. Bởi vì trẻ có thể yêu cả hai nhưng không biết cách diễn đạt thế nên sẽ có câu trả lời không làm hài lòng ba hoặc mẹ, hoặc khiến trẻ rụt rè không dám nói.
Thế nên, thay vì hỏi con kiểu câu hỏi như thế, ba mẹ nên làm 3 việc sau:
Nếu bạn thực sự tò mò muốn biết trẻ có yêu mình hay không thì tốt hơn hết là nên thay đổi cách hỏi để trẻ có trẻ thoải mái trả lời. Ví dụ như: Con thích chơi với ai, con thích ôm ai ngủ… Điều này không chỉ giúp trẻ thoát khỏi rắc rối trong việc lựa chọn mà còn mang đến sự thoải mái cho trẻ được kể những việc mình thích làm cùng ba hay cùng mẹ.
Đôi khi những câu hỏi này không phải từ ba mẹ mà từ những người thân quen, hàng xóm. Sự vô tình của họ khiến đứa trẻ bất lực và họ lấy đó làm trò vui. Thậm chí một số người còn ác ý nhận xét, đánh giá câu trả lời của trẻ. Ngay lúc đó, bạn có thể nói trực tiếp với con rằng nếu không muốn, con có thể từ chối trả lời loại câu hỏi này. Theo thời gian, chẳng ai còn hỏi trẻ câu này nữa.
Ba mẹ có thể nói với con rằng: "Thực ra ba mẹ đều rất yêu con. Mẹ luôn ở nhà chăm só con còn ba rất chăm chỉ đi làm kiếm tiền. Đó là lý do tại sao ba mẹ có thể mua nhiều đồ chơi cho con. Ba cũng luôn bên con bố nghỉ ngơi, đưa con đi chơi, ăn những món ngon. Ba yêu con nhiều như mẹ yêu con vậy".
Làm như thế không chỉ có thể hướng dẫn đứa trẻ khám phá ưu điểm của người khác mà còn cải thiện trí thông minh cảm xúc của trẻ.
(Nguồn: Zhihu)