Tình trạng bất thường xuất hiện từ khi Quân 4 tuổi, khớp gối cứng không gập được, phẫu thuật lần đầu không bớt. Quân không thể đi hay đạp xe đến trường.
15 tuổi, Quân tiếp tục phẫu thuật khớp gối bên phải, sau đó chân đau, không vận động nhiều nên các cơ bị teo. Em nằm liệt giường, mọi sinh hoạt cá nhân đều nhờ bố mẹ giúp. Nằm một chỗ hơn một năm, em tập phục hồi chức năng, tự đi được nhờ chống gậy.
Bệnh nhân viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề, hai chân khuỳnh, xoay ra ngoài (trước mổ). ảnh: bệnh viện cung cấp.
Tháng 11, quân khám ở bệnh viện trung ương quân đội 108, bác sĩ chẩn đoán viêm cột sống dính khớp. đây là ca lần đầu tiên bệnh viện tiếp nhận một bệnh nhân bị viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề, khác thường. hai chân quân biến dạng, xoay hai chân ra ngoài, chân phải dạng 90 độ, chân trái dạng khoảng 80 độ.
"người viêm cột sống dính khớp thông thường vẫn có thể đi được hoặc dùng nạng, còn quân phải dùng gậy chống để đu người ra phía trước", tiến sĩ nguyễn quốc dũng, phó chủ nhiệm khoa phẫu thuật khớp, nhận xét.
Các bác sĩ đã mổ thay khớp háng hai chân cho bệnh nhân và lựa chọn đường mổ trước - ngoài. Đây không phải là đường mổ thông thường, song các bác sĩ phải thực hiện để quan sát được hết bờ ổ cối, cổ xương đùi dính chặt, giúp cắt xương, lắp khớp chính xác nhất.
Bác sĩ Dũng cho biết, bên cạnh vấn đề về xương, phần mềm xơ cứng cũng là yếu tố khó khăn khi phẫu thuật. Khớp háng của bệnh nhân dính từ lâu, phần mềm co rút, khi thay khớp phải làm sao cân bằng phần mềm tốt đảm bảo khớp nhân tạo thật vững. Như vậy, sau mổ, bệnh nhân vẫn vận động bình thường.
Một khó khăn nữa là chân của Quân khuỳnh rất rộng, không vào được lồng CT nên không chụp được CT để đánh giá hết cấu trúc và biến dạng xương. Vì vậy, các bác sĩ phải hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm trên phim X-quang thông thường. Ngoài ra, bệnh nhân không thể nằm nghiêng được do khớp háng cứng ở tư thế dạng, các bác sĩ phải tính toán, kê kích bàn mổ để có thể cố định vững bệnh nhân ở tư thế nghiêng.
"Trước khi phẫu thuật, các bác sĩ phải nằm thử trên bàn mổ với tư thế của Quân xem tính toán kê đặt bàn đã phù hợp và thuận lợi khi mổ bệnh nhân", bác sĩ Dũng nói.
Những bước đi chập chững đầu tiên của Quân sau phẫu thuật. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.
Nhờ tính toán kỹ lưỡng, ca mổ thành công. Sau mổ, hai chân và khớp háng của bệnh nhân duỗi thẳng, cổ chân, khớp gối và khớp háng không có dấu hiệu tổn thương thần kinh. Sau hai ngày phẫu thuật, Quân đứng lên được. Gần hai tuần sau, cậu bắt đầu chập chững những bước đi đầu tiên.
"Từ trước đến nay em chưa được tự đi lần nào, phải đi bằng gậy. Bây giờ, em tự bước đi trên đôi chân của mình, thật hạnh phúc", Quân nói.
Quân phải tập luyện tích cực để có thể đi lại và hoạt động bình thường.
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi.