SKĐS -Nói đến nội tiết tố nam giới người ta thường nhắc đến testosterone, chất này được tổng hợp từ cholesterone trong tế bào Leydig ở mô kẽ của tinh hoàn.
Ngoài testosterone, các
nội tiết tố Sinh d*c nam khác không phải do tinh hoàn tiết ra mà được tiết ra từ não, chính xác là tuyến yên, đó là FSH, LH và prolactine. Ba chất này không chỉ có ở nam giới mà cũng có ở phụ nữ. Ở đây ta thấy tinh thần “trọng nữ khinh nam” của các bác sĩ vì ba chất này đều có tên nữ, được đặt tên theo hoạt động của chúng trên cơ thể phụ nữ cho dù trên cơ thể nam giới chúng chẳng có tác động nữ nào hết.
FSH và LH
Nếu FSH và LH quá thấp
Nồng độ của các chất này trong máu thường vào khoảng 2-6mIU/ml. Khi tuyến yên không tiết ra hai chất FSH và LH này (do bẩm sinh) thì hai tinh hoàn không phát triển to lên được. Từ đó, nồng độ testosterone trong máu sẽ thấp, bệnh nhân có bộ phận Sinh d*c như của em bé, không lông râu và dĩ nhiên chẳng có tinh trùng. Bệnh này gọi là suy tuyến Sinh d*c do giảm
nội tiết tố hướng Sinh d*c, mà nếu chẩn đoán đúng thì điều trị bằng Thu*c
nội tiết tố rất hiệu quả. Khi được điều trị bằng tiêm FSH và HCG (tương đương LH), nhờ tác động của chúng mà bệnh nhân cao lên, tinh hoàn và D**ng v*t nở nang ra, lông mọc đầy đủ, tinh thần bệnh nhân trở nên phấn chấn.
Nếu FSH và LH quá cao
Nếu tinh hoàn không sản xuất ra tinh trùng nữa hay chỉ sản xuất quá ít thì chất FSH sẽ được tiết ra rất nhiều. Khi nồng độ FSH trong máu vượt quá 14mIU/ml thì hầu như hai tinh hoàn đều bị hư các tế bào sinh tinh. Tương tự, LH trong máu cũng sẽ tăng rất cao trong máu nếu tế bào Leydig của hai tinh hoàn bị hư không đủ sức tiết ra testosterone nữa. Như vậy, FSH quá cao nghĩa là tinh hoàn bị hư phần sản xuất tinh trùng, còn LH quá cao thì tinh hoàn bị hư phần sản xuất testosterone. Nếu cả hai chất này đều cao thì tinh hoàn bị hư toàn bộ, cả phần sản xuất tinh trùng lẫn phần sản xuất testosterone. Chỉ cần điều trị cho tinh hoàn hết bệnh, sản xuất lại tinh trùng và testosterone thì FSH và LH sẽ tự giảm.
Prolactine
Prolactine cũng do tuyến yên tiết ra, liên quan đến tiết sữa ở phụ nữ. Trong suốt giai đoạn người mẹ mang thai và cho con bú, lượng prolactin cao hơn bình thường từ 10 - 20 lần. Đàn ông và phụ nữ không mang thai cũng sản xuất chút ít prolactine. Prolactine mà tăng cao (do tuyến yên có u lành) thì bệnh nhân nam trở nên mất ham muốn, cương giảm, tinh trùng yếu, không thấy yêu đời nữa. Bình thường nồng độ chất này trong máu dưới 40ng/ml. Cách điều trị để chất này giảm xuống có thể bằng Thu*c như bromocriptine hay phẫu thuật cắt bỏ u lành tuyến yên.
Các chất nội tiết này cùng với testosterone tạo nên điều kỳ diệu ở nam giới. Thiếu bất cứ một loại
nội tiết tố nào cũng gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sinh hoạt T*nh d*c ở nam giới. Nếu bị ảnh hưởng của bệnh tật và tuổi tác hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, chớ nên tự ý dùng Thu*c mà lại rước họa vào thân.
TS.BS. Nguyễn Thành Như