Bệnh đau nửa đầu (BĐNĐ)là bệnh thường hay gặp với tỉ lệ là 5-10% dân số mắc phải và nữ mắc nhiều hơn nam. Bệnh gây ra những cơn đau nhức đầu dữ dội, thường ở một bên đầu và có thể kéo dài từ 2 giờ đến 2 ngày.
bệnh đau nửa đầu (BĐNĐ)là bệnh
thường hay gặp với tỉ lệ là 5-10% dân số mắc phải và nữ mắc nhiều hơn nam. Bệnh
gây ra những cơn đau nhức đầu dữ dội, thường ở một bên đầu và có thể kéo dài từ
2 giờ đến 2 ngày. Người bệnh bị rối loạn thị giác, buồn nôn, ói…
Hiện nay, y học vẫn chưa biết
rõ nguyên nhân chính xác gây ra BĐNĐ, chỉ nhận thấy lượng Serotonin trong máu
người bệnh bị sụt giảm đáng kể và bệnh thường có khuynh hướng gia đình.
bệnh đau nửa đầu
Tuy nhiên, hiện nay người ta
đã phát hiện ra một số yếu tố thuận lợi cho sự khởi phát BĐNĐ như:
- Yếu tố stress (căng thẳng,
lo lắng, giận dữ...).
- Yếu tố thực phẩm: một số
loại thực phẩm như chocolate, pho mát, sữa, rượu vang, cam, chanh...
- Yếu tố về môi trường sống
như: tiếng động ồn ào, ánh sáng chói quá mức…
- Phụ nữ trong giai đoạn kinh
nguyệt hay đang sử dụng Thuốc ngừa thai.
BĐNĐ được chia làm 2 dạng: Dạng
thông thường: cơn nhức đầu xuất hiện từ từ rồi tăng dần đến mức độ nghiêm
trọng. Người bệnh cảm thấy có sự va đập mạnh ở đầu, kèm theo buồn nôn, ói.
Dạng cổ điển (hiếm gặp hơn): người
bệnh cảm nhận những triệu chứng báo trước: mù lòa một phần hay tạm thời, sợ
tiếng động, sợ ánh sáng… và tiếp theo mới đến cơn nhức đầu, buồn nôn, ói.
Thuốc điều trị bệnh đau nửa
đầu
Tùy theo mục đích điều trị mà
Thuốc sử dụng trong điều trị bệnh này được chia làm 2 loại:
Nhóm Thuốc cắt cơn:
Nhóm Thuốc này được sử dụng
để làm giảm cơn nhức đầu nghiêm trọng khi bệnh khởi phát và các Thuốc được sử
dụng gồm có:
- Thuốc giảm đau đơn thuần
như paracetamol, aspirin hoặc Thuốc kháng viêm NSAID như Ibuprofene, ketoprofene…
thường được sử dụng để giảm cơn đau. Các loại Thuốc này có thể phối hợp với
codein hay cafein để tăng tác dụng giảm đau (như paracetamol codein).
- Khi người bệnh bị nôn ói,
có thể phối hợp với các Thuốc chống nôn như Metoclopramide, Domperidone…
- Dihydroergotamin và
Ergotamin là những Alkaloid của nấm cựa gà có tác dụng duy trì sự cân bằng vận mạch
ở não và kháng Serotonin nên được sử dụng trong điều trị cắt cơn đau ở BĐNĐ.
Cần lưu ý các Thuốc này
thường làm tăng rối loạn tiêu hóa, gây tai biến do thiếu máu cục bộ, loạn dưỡng
cơ ở chi và chống chỉ định với phụ nữ có thai, đang cho con bú, người suy gan, thận,
mạch vành…
- Nhóm Thuốc Triptan với các Thuốc
như: sumatriptan (Imigran), Rizatriptan (maxalt)… thường được sử dụng khi các
nhóm Thuốc trên không mang lại hiệu quả điều trị giảm đau như mong muốn.
Nhóm Thuốc này tác động như
một chất chủ vận chọn lọc và đặc hiệu lên các thụ thể 5- T1B/1D (5-Hydroxytriptamine
1B/1D) ở các mạch máu não gây co mạch.
Cần lưu ý nhóm Thuốc này
không được sử dụng cho người cao huyết áp, đau thắt ngực, không dùng chung với
Thuốc Ergotamin, với nhóm Thuốc IMAO (monoamine oxydase inhibitors).
Nhóm Thuốc dự phòng:
Nhóm Thuốc này được sử dụng trong
điều trị dự phòng, khi BĐNĐ thường hay tái phát với tần suất từ 2 lần trở lên
mỗi tháng hoặc ảnh hưởng nhiều đến công việc, học tập… của người bệnh. Các
Thuốc được sử dụng gồm có:
- Thuốc chẹn thụ thể beta
như: propanolol, atenolol...
- Thuốc chẹn kênh canxi, như:
nifedipin, verapamil, flunarizine... Hai loại Thuốc trên là những Thuốc thường
được sử dụng trong điều trị bệnh cao huyết áp.
- Thuốc chống trầm cảm 3
vòng, như: amitryptiline, nortryptiline...
- Thuốc chống co giật,
(anticonvulsants) như: sodium valproate.
Cần lưu ý: với các Thuốc trên
thường có nhiều tác dụng phụ nên người bệnh không được tự ý sử dụng mà phải có
sự chỉ định và theo dõi của các thầy Thuốc.
Ngoài việc sử dụng Thuốc
trong điều trị BĐNĐ, chính việc thay đổi lối sống là phương pháp phòng ngừa bệnh
hiệu quả: người bệnh cần tập luyện thể dục, thể thao như đi bộ, bơi lội, tập yoga...
và phòng tránh những yếu tố gây khởi phát bệnh!
DS. MAI XUÂN DŨNG