Xã hội hóa, kết hợp công tư trong khám chữa bệnh: Hướng đi đúng của ngành y tế

Ngày 16/9, Bộ Y tế tổ chức hội nghị “Đẩy mạnh xã hội hóa và kết hợp công tư trong hoạt động khám chữa bệnh theo Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 15/12/2014 của Chính phủ” với sự tham gia của Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội, các bộ, ngành liên quan; đại diện các vụ, cục trực thuộc Bộ Y tế và một số bệnh viện trong cả nước.

Phát biểu khai mạc tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Hệ thống y tế Việt Nam hiện nay đang dần được đổi mới và hoàn thiện theo hướng công bằng - hiệu quả - phát triển, bảo đảm an sinh xã hội. Trong những năm qua, ngành y tế đã được Nhà nước quan tâm đầu tư phát triển các cơ sở khám, chữa bệnh từ trung ương đến địa phương bằng các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, trái phiếu Chính phủ, ODA và các nguồn vốn khác. Từ năm 2008 đến nay, cả nước đã có 610/760 bệnh viện từ tuyến trung ương, tuyến tỉnh, tuyến huyện được đầu tư từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ và từng bước hoàn thành đưa vào sử dụng để phục vụ bệnh nhân.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng cho rằng rặc dù đã có sự quan tâm rất lớn của Nhà nước, nhiều nỗ lực cố gắng của ngành y tế và toàn xã hội nhưng cơ sở hạ tầng của ngành y tế hiện nay vẫn chưa đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân. Tỷ lệ giường bệnh trên vạn dân còn thấp, hiện mới đạt 24 giường bệnh/10 vạn dân trong khi theo khuyến nghị của các tổ chức quốc tế phải là 39/10 vạn dân. Hầu hết các bệnh viện đều có công suất sử dụng giường bệnh cao do chưa được mở rộng từ năm 1975 đến nay. Số giường bệnh nhiều chuyên khoa như tim mạch, ung bướu, chấn thương, sản nhi,… còn thấp so với nhu cầu và cơ cấu bệnh tật. Cơ sở vật chất y tế tuyến cơ sở xuống cấp, trang thiết bị y tế thiếu, lạc hậu, không đồng bộ, gây ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ y tế.

Vì thế, trong điều kiện nguồn vốn từ ngân sách nhà nước hạn chế, nợ công tăng cao; giải pháp huy động các nguồn lực từ xã hội để đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, hợp tác về quản lý, nâng cao chất lượng của hệ thống y tế đang được kỳ vọng sẽ mang lại những hiệu quả khả quan. Nguyên tắc tự chủ, công khai minh bạch, tránh xung đột lợi ích, lợi ích nhóm, phải đặt bệnh nhân làm trung tâm.

Thúc đẩy đầu tư phát triển cơ sở khám chữa bệnh, giảm tải bệnh viện, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu khám và điều trị của người dân là mục tiêu quan trọng đã được Bộ Y tế đặt ra từ nhiều năm qua. Để hiện thực hóa vấn đề trên, Bộ đã và đang tập trung kết hợp nhiều giải pháp về cơ chế, chính sách tài chính y tế.

Theo ông Nguyễn Nam Liên- Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), đầu tư từ ngân sách Nhà nước và trái phiếu Chính phủ cho ngành y tế đã có bước đột phá, thực hiện nghiêm việc đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải. Nhiều bệnh viện chuyên khoa, bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh đã được đầu tư và hình thành được hệ thống bệnh viện vệ tinh tại hầu hết các tỉnh. Hầu hết các bệnh viện Trung ương đều có công trình, hạng mục công trình hoàn thành đưa vào sử dụng.

Bên cạnh đó, việc vay vốn, hợp tác để xây dựng cơ sở hạ tầng trong bệnh viện công bước đầu đã mang lại hiệu quả tích cực, giúp hoàn thành, đưa vào sử dụng sớm nhiều cơ sở y tế như: Viện Huyết học-Truyền máu Trung ương, Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP Hồ Chí Minh, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức… từ đó đã góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách và giảm quá tải bệnh viện.

Ngoài ra, việc liên doanh, liên kết đã đạt được một số kết quả tích cực như phát triển nhiều kỹ thuật mới, trang bị được nhiều loại thiết bị hiện đại, tiên tiến như hệ thống PET.CT, CT-Scanner các loại (có cả loại 256, 128 và 64 lớp cắt), hệ thống cộng hưởng từ, máy gia tốc tuyến tính, các thiết bị tán sỏi ngoài cơ thể, mổ Phaco, siêu âm màu, máy xét nghiệm các loại... giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị, phát hiện sớm, chính xác bệnh tật, giảm tỷ lệ Tu vong. Nhiều kỹ thuật mới, kỹ thuật cao đã được thực hiện, làm cho trình độ kỹ thuật về y tế của Việt Nam đang dần tiến bộ ngang với các nước tiên tiến trong khu vực. Người dân, trong đó có người nghèo, cận nghèo, trẻ em, đối tượng chính sách, cũng được hưởng lợi vì được sử dụng các dịch vụ này, kể cả các dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn và được BHYT thanh toán.

Vụ Kế hoạch Tài chính đề xuất, để tiếp tục xã hội hóa và kết hợp công tư trong khám chữa bệnh hiệu quả, thời gian tới ngành y tế cần sớm thực hiện tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế vì hiện nay giá dịch vụ mới chỉ tính 3/7 yếu tố chi phí. Các bệnh viện phải tính toán cụ thể các trang thiết bị nào cần sử dụng các nguồn vốn của bệnh viện (như quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp, ngân sách), trang thiết bị nào cần vay vốn, liên kết... để có hiệu quả nhất; đồng thời nghiên cứu thực hiện việc đấu thầu cung ứng dịch vụ chiếu, chụp, chẩn đoán, xét nghiệm, xử lý chất thải, giặt là... tại bệnh viện và lựa chọn các đơn vị cung ứng có chất lượng, giá hợp lý để ký hợp đồng...

Thái Bình

Mạng Y Tế