Những năm gần đây, tình trạng vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội (bhxh), bảo hiểm y tế (bhyt) xảy ra ngày càng phổ biến, không chỉ thiệt hại đến quỹ bhxh, bhyt mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động và trật tự an toàn xã hội. theo bhxh việt nam, nợ bhxh tăng cao qua từng năm. nếu như năm 2007 số nợ bhxh, bhyt là 1.734 tỉ đồng thì đến năm 2014 con số này lên tới 7.200 tỉ đồng.
Theo báo cáo của BHXH các địa phương, từ năm 2010 đến 2014, BHXH các tỉnh, thành phố đã khởi kiện 5.376 đơn vị nợ BHXH, trong đó có 1.759 đơn vị đã bị đưa ra xét xử. Tuy nhiên, theo đại diện Ban Pháp chế - BHXH Việt Nam, biện pháp này vẫn chưa hiệu quả đối với những đơn vị cố tình vi phạm, không thực hiện nghiêm quyết định thi hành án dân sự, dẫn đến các bản án được thi hành án thấp. Trong số 1.240 vụ đã có bản án, quyết định của tòa án chuyển cho cơ quan thi hành án, có tới 375 vụ chưa được thi hành (chiếm 30,2%). Tính riêng năm 2014, trong số 219 vụ có bản án, quyết định của tòa án chuyển cho cơ quan thi hành án, cơ quan thi hành án đã giải quyết được 143 vụ, còn 76 vụ chưa được thi hành án (chiếm 34,7%).
Hầu hết bhxh các tỉnh, huyện đều gặp khó khăn trong công tác xác minh điều kiện thi hành án do đơn vị nợ bhxh không hợp tác cung cấp số tài khoản, thông tin về tài sản hiện có theo yêu cầu hoặc cung cấp thông tin không chính xác gây khó khăn cho việc thi hành án. nhiều trường hợp không có tài sản trên thực tế để cưỡng chế, buộc cơ quan thi hành án phải trả lại đơn yêu cầu thi hành án của bhxh.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành án cũng gặp rất nhiều khó khăn. Thực tế cho thấy, mặc dù cơ quan thi hành án đã tổ chức cưỡng chế bằng việc áp dụng các biện pháp khác nhau như: Khấu trừ tiền trong tài khoản; thu hồi, xử lý tiền, giấy tờ có giá; kê biên, xử lý tài sản... nhưng việc thi hành án đối với đơn vị nợ BHXH vẫn rất khó khăn.
Mặc khác, thời hạn thi hành án kéo dài từ khi cơ quan thi hành án thụ lý hồ sơ đến khi ra quyết định thi hành án, dẫn đến tình trạng đơn vị nợ đọng BHXH bỏ trốn, tẩu tán tài sản, không còn tài sản để thi hành án.
Thậm chí, nhiều đơn vị nợ BHXH bị khởi kiện sau khi được tòa án hòa giải thành công với lộ trình trả nợ cụ thể, nhưng vẫn không thực hiện đúng cam kết với cơ quan BHXH, doanh nghiệp không chịu trả hoặc trả theo nhiều lần. Có doanh nghiệp thua kiện nhưng mấy năm sau vẫn chưa trả tiền, kiện đến lần thứ 2 vẫn không trả.
Lãnh đạo ban thu thuộc bhxh việt nam cho biết, lý do nợ đọng tăng là có một số doanh nghiệp lớn được phép khoanh, giãn nợ. cùng với đó, việc khởi kiện ra tòa để đòi quyền lợi về bảo hiểm cho người lao động cũng gặp nhiều khó khăn. việc thẩm định tài sản để thi hành án cũng gặp khó do đa số doanh nghiệp nợ bhxh lớn đều đang trong nguy cơ dừng hoạt động.
Ngoài ra, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng đang còn nhiều khó khăn. Một số doanh nghiệp tập trung lo lương cho người lao động, chưa chú trọng tới việc đóng BHXH cho người lao động.
Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong công tác thi hành án, bhxh việt nam và tổng cục thi hành án dân sự - bộ tư pháp vừa ký kết quy chế phối hợp trong công tác thi hành án dân sự liên quan đến bhxh, bhyt và bảo hiểm thất nghiệp.
Mục đích của công tác phối hợp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong công tác thi hành án dân sự liên quan tới lĩnh vực bhxh, tạo điều kiện và hỗ trợ các bên thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định pháp luật, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các cá nhân, tập thể, bảo đảm lợi ích của nhà nước, an sinh xã hội.
Bên cạnh việc phối hợp cung cấp thông tin và tuyên truyền chính sách BHXH, trọng tâm của công tác phối hợp còn là việc chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ liên quan tới công tác thi hành án dân sự.
Theo đó, trong thời gian 10 ngày kể từ ngày nhận được văn bản của tổng cục thi hành án dân sự hoặc các cơ quan thi hành án dân sự các cấp, bhxh việt nam sẽ tổ chức phối hợp xác minh điều kiện thi hành án, cung cấp thông tin tài khoản, thu nhập của đối tượng phải thi hành án.
Bhxh việt nam chủ động hoặc cùng bhxh các cấp cũng phối hợp, hỗ trợ cơ quan thi hành án dân sự trong việc áp dụng các biện pháp đảm bảo việc cưỡng chế thi hành án dân sự và các vấn đề phát sinh trong thi hành án dân sự...
Đồng thời, tổng cục thi hành án dân sự chủ động hoặc chỉ đạo các cơ quan thi hành án dân sự xác minh điều kiện thi hành án, áp dụng các biện pháp đảm bảo, biện pháp cưỡng chế thi hành án dân sự theo luật định; tập trung tổ chức thi hành dứt điểm các vụ có điều kiện thi hành, nhất là những vụ án lớn, có giá trị thi hành án cao, tránh trường hợp tẩu tán tài sản, trốn tránh nghĩa vụ thi hành án.
Chủ đề liên quan:
bảo hiểm xã hội bảo hiểm y tế bhxh việt nam cách nào gặp khó khăn người lao động quy chế phối hợp thi hành án dân sự vi phạm pháp luật