Thu*c kháng histamin H1 là loại Thu*c được sử dụng phổ biến trong điều trị dị ứng hiện nay. Vì sao histamin H1 lại có tác dụng đối với dị ứng...
Thu*c kháng histamin H1 là loại Thu*c được sử dụng phổ biến trong điều trị dị ứng hiện nay. Vì sao
histamin H1 lại có tác dụng đối với dị ứng và sử dụng Thu*c như thế nào cho đúng vẫn là một câu hỏi với nhiều người.
histamin H1 trong điều trị dị ứng
Histamin là một trong những chất trung gian giữ vai trò quan trọng trong sốc phản vệ và phản ứng dị ứng. Có 2 loại
Thu*c kháng histamin tương ứng với 2 loại thụ thể, đó là Thu*c kháng
histamin H1 và Thu*c kháng histamin H2. Thu*c kháng
histamin H1 được dùng điều trị các bệnh dị ứng: viêm mũi dị ứng; nổi mày đay, ban da, viêm da dị ứng; viêm kết mạc dị ứng; các trường hợp bị côn trùng cắn... Ngoài ra, Thu*c còn được dùng điều trị say tàu xe, máy bay; điều trị buồn nôn và nôn trong thai nghén; dùng như Thu*c an thần gây ngủ.
histamin H1 và lưu ý khi dùng
Clorpheniramin là một kháng histamin có rất ít tác dụng an thần. Thu*c được dùng điều trị những triệu chứng dị ứng khác như: mày đay, viêm mũi vận mạch do histamin, viêm kết mạc dị ứng, viêm da tiếp xúc, phù mạch, phù Quincke, dị ứng thức ăn, phản ứng huyết thanh; côn trùng đốt; ngứa ở người bệnh bị sởi hoặc thủy đậu.
Hiện nay, clorpheniramin thường được phối hợp trong một số chế phẩm bán trên thị trường để điều trị triệu chứng ho và cảm lạnh. Tuy nhiên, Thu*c không có tác dụng trong điều trị triệu chứng nhiễm virut.
Ngoài ra, clorpheniramin có thể làm tăng nguy cơ bí tiểu do tác dụng phụ chống tiết acetylcholin của Thu*c, đặc biệt ở người phì đại tuyến tiền liệt, tắc đường niệu, tắc môn vị tá tràng và làm trầm trọng thêm ở bệnh nhân nhược cơ.
Khi dùng Thu*c clopheniramin mà uống rượu hoặc dùng đồng thời với Thu*c an thần khác thì tác dụng an thần tăng lên. Do vậy, khi đang uống Thu*c này thì không nên uống rượu và không dùng thêm loại Thu*c an thần khác. Thu*c cũng có thể gây ngủ gà, chóng mặt, hoa mắt, nhìn mờ và suy giảm tâm thần vận động ở một số bệnh nhân, do vậy, cần tránh dùng cho người đang lái xe hoặc điều khiển máy móc. Thu*c cũng có một số biến chứng ở đường hô hấp như suy hô hấp và ngừng thở, do vậy, hết sức thận trọng khi sử dụng cho bệnh nhân mắc bệnh tắc nghẽn phổi hoặc trẻ nhỏ. Những bệnh nhân cần dùng Thu*c clorpheniramin kéo dài cũng có thể bị sâu răng do tác dụng chống tiết acetylcholin gây khô miệng.
Promethazin cũng là Thu*c kháng
histamin H1, được dùng làm Thu*c an thần, phòng và kiểm soát nôn, chống say tàu xe, chống dị ứng...
Thu*c cũng có một số phản ứng có hại như gây buồn ngủ, ngầy ngật, hạ huyết áp tư thế, khô miệng, táo bón… Ngoài ra, Thu*c còn tương tác với một số Thu*c như an thần, Thu*c chống trầm cảm, Thu*c hạ huyết áp… Do vậy, khi cần thiết sử dụng Thu*c này, bệnh nhân cần thông báo với bác sĩ các Thu*c hiện đang sử dụng để tránh tác hại của tương tác Thu*c.
Acrivastine làm giảm triệu chứng viêm mũi dị ứng, nổi mày đay… Tuy nhiên, Thu*c được đào thải qua thận, do đó, không nên dùng cho bệnh nhân suy thận nặng. Với bệnh nhân đang dùng Thu*c ức chế hệ thần kinh trung ương, cần hết sức thận trọng khi dùng.
Levocetirizine cũng là Thu*c kháng
histamin H1, được chỉ định trong các trường hợp viêm mũi dị ứng theo mùa và không theo mùa, chàm mạn tính. Thu*c chống chỉ định với bệnh nhân dị ứng với thành phần của Thu*c, bệnh nhân suy thận nặng. Bệnh nhân có thai và cho con bú thì không nên dùng. Tương tự như các Thu*c kháng histamin khác, Thu*c cũng tương tác với các Thu*c ức chế thần kinh trung ương và rượu.
Loratadine được chỉ định trong những triệu chứng liên quan đến viêm mũi dị ứng như hắt hơi, chảy nước mũi, ngứa mũi, ngứa mắt, mày đay mạn tính và các rối loạn dị ngoài da khác.
Cũng như các Thu*c khác, Thu*c này không được dùng cho bệnh nhân dị ứng với bất kỳ thành phần nào của Thu*c. Với bệnh nhân suy gan nặng, phải thận trọng khi dùng và phải bắt đầu từ liều rất nhỏ. Thu*c cũng có tương tác với rượu và một số Thu*c như ketoconazole, erythromycine, cimetidine… Do vậy, bệnh nhân cần nhớ các loại Thu*c đang sử dụng để thông báo với bác sĩ nhằm tránh tương tác Thu*c.
Như vậy, tất cả các Thu*c kháng
histamin H1 đều có nhiều tác dụng phụ nên phải dùng đúng liều lượng và thời gian, theo chỉ định của bác sĩ, không nên lạm dụng Thu*c, đặc biệt chú ý ở các đối tượng phụ nữ mang thai và trẻ em. Trong thời kỳ mang thai, khoảng 1/3 phụ nữ có tình trạng viêm mũi dị ứng, hen phế quản, mày đay hay chàm nặng lên, do vậy, vẫn cần phải sử dụng Thu*c chống dị ứng. Tuy nhiên, phụ nữ trong thời kỳ này chỉ nên sử dụng những Thu*c có đầy đủ bằng chứng về độ an toàn.
DS.