Bệnh nhi nam, 9 tuổi, quê Cà Mau được chuyển viện đến BV Nhi đồng 1 TP.HCM ngày 25/8 trong tình trạng lồi mắt trái do chấn thương.
Trước đó, khoảng 16 giờ ngày 24/8, bệnh nhi tự đi xe đạp, tay lái xe đạp (ghi-đông xe) đập vào mắt trái. Sau chấn thương, bệnh nhi được gia đình đưa đến BV Đa khoa Cà Mau, sau đó được chuyển viện đến BV Mắt TP.HCM.
Các bác sĩ tại đây chẩn đoán bệnh nhi bị lồi nhãn cầu do chấn thương, khô giác mạc, bệnh nhi được tiếp tục chuyển viện đến BV Nhi đồng 1 TP.HCM.
BS Trần Châu Thái cho biết, thời điểm nhập viện bệnh nhi tỉnh táo, sinh hiệu ổn, da niêm hồng.
Kết quả khám lâm sàng mắt trái, nhãn cầu và phần phụ của mắt lồi ra khỏi ổ mắt, khô giác mạc, phù bọng kèm theo xuất huyết kết mạc. Kết quả chụp CT cũng cho thấy bên cạnh lồi nhãn cầu, bệnh nhi còn bị chấn thương vỡ sàn sọ và bờ ngoài ổ mắt.
Bác sĩ Thái chia sẻ: “Trường hợp của bệnh nhi là rất hiếm, bản thân tôi có thâm niên trong ngành đã 33 năm, đây là lần đầu tiên gặp phải trường hợp bị chấn thương như vậy”.
Theo đó, đối với những ca chấn thương dẫn đến lồi nhãn cầu khác, thông thường phía sau nhãn cầu của bệnh nhân thường có tình trạng máu tụ, từ từ đẩy nhãn cầu lồi ra và nhãn cầu không lồi hẳn hoàn toàn ra ngoài.
Ở các trường hợp trên, phương pháp điều trị là lấy hết máu tụ, từ từ xử trí những tổn thương sau đó đưa nhãn cầu về lại hốc mắt.
Tuy nhiên đối với bệnh nhi này, do gặp phải chấn thương quá mạnh khiến nhãn cầu lồi hẳn hoàn toàn ra khỏi vòng mi (vòng dây chằng bên ngoài ổ mắt), phía sau nhãn cầu không có tình trạng máu tụ.
Các bác sĩ không thể can thiệp đưa nhãn cầu về lại hốc mắt như các trường hợp thông thường do vòng mi thắt chặt lại.
“Trường hợp của bệnh nhi rất hiếm gặp, tôi tìm các sách y học và các tài liệu để tìm phương pháp nhưng hoàn toàn không có chút tư liệu nào. Dù lúc ăn, lúc ngủ tôi cũng nghĩ đến phương án xử trí cho bệnh nhi. Các bác sĩ đã nghĩ đến phương án cắt bỏ nhãn cầu bị tổn thương. Suốt 1 ngày tôi “căng não” tìm phương pháp bảo tồn tốt nhất cho bệnh nhi, cuối cùng tôi nghĩ đến phương án cắt dây chằng mí ngoài (vòng mi), sau đó dùng chỉ thắt vào 2 mí mắt từ từ đưa nhãn cầu về lại hốc mắt. Nếu phương án đó thất bại, phương án thứ 2 là tiếp tục mở rộng mí vùng thái dương”- BS Thái cho biết.
Ngay sau đó, ê kip phẫu thuật gồm bác sĩ tại các đơn vị: Mắt, Răng hàm mặt, Ngoại thần kinh, Gây mê hồi sức… đã được thành lập. Sau 30 phút can thiệp, ca phẫu phuật kết thúc, các bác sĩ đã đưa nhãn cầu về lại hốc mắt thành công mà không gặp biến chứng nào. Sau phẫu thuật, vết thương mí mắt trên của bệnh nhi lành tốt, còn sẹo mờ giác mạc trung tâm nhẹ, phù bọng kết mạc giảm nhiều, vận nhãn không hạn chế, không song thị, không lé, thị lực đạt 6/10 (trước đó bệnh nhi không thấy được bàn tay ở trước mặt). Dự kiến bệnh nhi sẽ hồi phục hoàn toàn sau 2 tuần tới.
Chia sẻ về những khó khăn của ca phẫu thuật, BS Thái cho hay: “Khó khăn đầu tiên là chúng tôi lo ngại chấn thương mắt sau 6 tiếng đồng hồ sẽ ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác của bệnh nhi, tuy nhiên may mắn là sức khỏe của bệnh nhi tốt, sức chống chịu với chấn thương tốt nên đảm bảo cho thủ thuật được thực hiện thành công. Thứ 2, bệnh nhi có tình trạng vỡ sàn sọ, trong quá trình phẫu thuật các bác sĩ đã rất cẩn trọng không tác động vào khu vực sàn sọ để trnahs nguy chơ chấn thương não. Đối với tình trạng vỡ sàn sọ sẽ được đơn vị Ngoại chấn thương điều trị bảo tồn, không cần can thiệp phẫu thuật.