Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng hôm nay

Là một chuyên khoa về kỹ thuật y học, thuộc lĩnh vực khoa học sức khỏe hỗ trợ, thực hiện những kỹ thuật vật lý không dùng thuốc trực tiếp tác động lên người khuyết tật để điều trị như nhiệt trị liệu (tia hồng ngoại, bùn nóng, parafin), điện trị liệu, thủy trị liệu (nước suối khoáng, nước nóng), laser trị liệu, xoa bóp, … Một số bệnh lý có thể điều trị bằng vật lý trị liệu như đau do chấn thường sau thể thao, đau đầu mất ngủ kinh niên, đau lưng do thoái hóa - thoát vị đĩa đệm cột sống, đau cổ gáy, viêm quanh khớp vai, đau dây thần kinh cơ xương khớp,….

Cách tập vật lý trị liệu phục hồi sau đột quỵ

Mangyte ơi, sau khi được cấp cứu đột quỵ bệnh nhân thường được khuyên tập vật lý trị liệucàng sớm càng tốt. Vậy như thế nào là sớm, và liệu tập sớm có gây ra tai biến gì không?
TS. BS Nguyễn Huy Thắng, trưởng khoa Bệnh lý mạch máu não, BV Nhân dân 115 (TPHCM) xác nhận:"Nên tập vật lý trị liệu (VLTL) 24 giờ sau đột quỵ, khi huyết áp đã ổn định là tốt nhất".

Đây là một phần quantrọng trong lộ trình đưa bệnh nhân trở về hòa nhập với cuộc sống bình thường.

Ông khuyên những bệnh nhân gia đình có người thân biết tiếng Anh, truy cập vào trang youtube, phần tìm kiếm gõ cụm từ "post stroke exercises", tham khảo các bài tập nguồn từ SingaporeHealth.

Theo TS.BS Nguyễn Huy Thắng, các bài tập có nguồn từ SingaporeHealth là đáng tin cậy. Người nhà theo đó tập cho bệnh nhân.

Tuy nhiên, vẫn cần tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị trước từng bài tập, vì tùy theo mức độ đột quỵ mà có bài tập vật lý trị liệu khác nhau, mức độ tập cũng nâng dần theo từng giai đoạn hồi phục.



Các bài tập có nguồn từ SingaporeHealth được TS.BS Thắng giới thiệu

Sau đây là bài tập tay và chân có nguồn từ SingaporeHealth, mời bạn đọc tham khảo 2 video dưới đây:
     Nói thêm về việc tập VLTL, kỹ thuật viên VLTL Trần Thị Minh Tâm, khoa Bệnh lý mạch máu não, BV Nhân dân 115cho biết, tại BV Nhân dân 115 thì việc tập VLTL được thực hiện ngay sau thời gian cấp cứu đột quỵ.

Công việc này được thực hiện ở 3mức độ, dành cho bệnh nhân bị tổn thương não từ nặng đến nhẹ:

1. Kỹ thuật viên tập hoàn toàn chobệnh nhân

2. Kỹ thuật viên và người nhà thay phiên tập cho bệnh nhân

3. Người nhà và bệnh nhân tựtập.

Tập VLTL giúp người bệnh hồi phục chức năng vận động, duy trì lực của cơ và lưu thông máuhuyết.

Bệnh nhân cần tập bên bị liệt, đồng thời được khuyến khích tập bên còn khỏe duy trì lực cơ.Nếu không duy trì vận động, bệnh nhân sẽ dễ bị cứng khớp.

Việc tập VLTL tại bệnh viện nhằm hướng dẫn cho bệnh nhân và người nhà biết cách tập để có thểthực hiện tại nhà.

Kỹ thuật viên khuyến khích người nhà rảnh rỗi lúc nào thì tập lúc đó. Tuy nhiên,nếu vừa mới uống sữa hoặc ăn cháo thì phải đợi 30 phút sau mới tập để tránh bị trào ngược dạdày.

Không chỉ người bị đột quỵ mà tất cả bệnh nhân phải nằm dưỡng bệnh lâu ngày rất cần tập vật lýtrị liệu để giúp duy trì lực cơ.

Mỗi bài tập có nhiều động tác, tùy theo bệnh trạng và lực cơ của bệnh nhân.

Ví dụ: Ngườiđã phẫu thuật tim cần phải thận trọng với động tác giơ tay lên cao. Người bị bán trật khớp, ngườibị gãy xương, người đột quỵ, người bại liệt có bài tập khác nhau. Người bị liệt hoàn toàn, bị liệtở bậc 3, bậc 5 mức độ tập khác nhau".

Khi bệnh nhân phải nằm nhiều, các vị trí chịu lực đè của cơ thể như: lưng, mông, gót chân, mắtcá chân… rất dễ lở loét. Vì vậy, cách 1,5 - 2 giờ đồng hồ người nhà nên giúp bệnh nhân xoay trở 1lần để tránh lở loét hoặc giúp vết loét mau lành.
Lưu ý, mỗi bệnh nhân khi bắt đầutập VLTL đều phải được kỹ thuật viên hướng dẫn, và phải được bác sĩ chỉ định tập ở mức độ nào làphù hợp.

Bài tập VLTL dành cho người đột quỵ gồm nhiều giai đoạn, lộ trình cơ bản như sau:

Bệnh nhân chưa ngồi dậy được
- Tập co duỗi tay và các ngón- Tập co duỗi chân.- Chú ý thỉnh thoảng cho bệnh nhân xoay cổ (ngoại trừ bệnh nhân bị đau ở cổ)- Xoay trở tư thế nằm- Giai đoạn này chưa tập lưng

Bệnh nhân ngồi dậy được- Tập ngồi dậy (chú ý khi đỡ bệnh nhân ngồi dậy nên nâng phần vai, tránh nâng đầu/cổ bệnhnhân)- Tập tay khi ngồi- Tập chân khi ngồi

Bệnh nhân đứng được: tập đứng, tập đi…Trong giai đoạn đột quỵ cấp, bài tập chỉ gồm những động tác nhẹ, đơn giản, thực hiện tạigiường. Khi sức khỏe bệnh nhân tiến triển, bài tập sẽ nâng cao hơn.


Mạng Y Tế
Nguồn: Alo bác sĩ (http://alobacsi.com/cach-tap-vat-ly-tri-lieu-phuc-hoi-sau-dot-quy-n107266.html)

Tin cùng nội dung

  • Kính chào Mangyte, Mangyte ơi, xin tư vấn và hướng dẫn em các khoa khám của BV Nhân dân 115 với, em nghe nói bệnh viện có khoa khám bệnh ở địa chỉ mới. Mong nhận được tư vấn của Mangyte. Chân thành cảm ơn. (Nguyễn Thị Diễm Viên - Quận 10, TPHCM)
  • Mangyte.vn cho hỏi ở quận 6 có chỗ nào vật lý trị liệu tốt không ạ.? Mẹ tôi bị cứng cả cổ không nhúc nhích được. Cử động thì đau. (Huynh Trong Anh Quan, Q6 - TPHCM)
  • Chú tôi bị tai biến mạch máu não, hiện sức khỏe ổn rồi và đang tập vật lý trị liệu tại nhà. Tôi tham khảo tài liệu trên mạng thì được biết phương pháp điều trị bệnh bằng chiếu tia laser nội mạch sẽ giúp bệnh nhân bị tai biến phục hồi chức năng nhanh hơn. Xin hỏi kỹ thuật này thực hiện ở đâu, chi phí thế nào? Mà ngoài giờ hành chính tôi mới đưa chú đi được. Nhà chú tôi ở đường Quang Trung, gần chợ Hạnh Thông Tây, đi đến đâu thì gần? Cảm ơn mangyte! (Ngọc Diệp – TPHCM)
  • Chào mangyte, Tôi vừa bị đột quỵ tháng trước, đã được điều trị tạm ổn tại bệnh viện rồi. Bác sĩ dặn về nhà cần tập vật lý trị liệu tiếp. Nhưng tôi làm công việc kinh doanh, rất bận rộn nên không thể tập VLTL trong giờ hành chính được. Nhờ mangyte giới thiệu giúp tôi có thể tập VLTL ngoài giờ ở đâu uy tín, giá cả thế nào? Nếu mời kỹ thuật viên đến tập tại nhà có được không? Cảm ơn mangyte rất nhiều! (Đức Cường – Q. Tân Phú, TPHCM)
  • Việc chẩn đoán cơn đột quỵ đang tiến triển là cực kỳ quan trọng, bởi vì cách thức điều trị đột quỵ được quyết định tùy vào kiểu đột quỵ, và trong một số trường hợp, tùy cả vào vị trí của tổn thương não.Những tình trạng bệnh lý khác có các triệu chứng tương tự như đột quỵ và cơn thiếu máu não thoáng qua (transient ischemic attack, TIA) sẽ phải được loại trừ để chấn đoán đột quỵ.
  • Sau một cơn đột quỵ, hầu hết những người bệnh đều cảm thấy mệt mỏi ở một mức độ nào đó. Những bệnh nhân sau đột quỵ thường phải nỗ lực nhiều hơn để bù lại sự suy yếu hoặc mất đi những chức năng thông thường
  • Bộ não kiểm soát khả năng vận động, cảm giác, giao tiếp, suy nghĩ và hành động. Tổn thương não do đột quỵ có thể ảnh hưởng tới bất kỳ khả năng nào nêu trên.
  • Đột quỵ do xuất huyết xảy ra khi mạch máu bên trong hoặc gần não bị đứt làm máu tích tụ trong não gây hại cho các tế bào não.
  • Đột quỵ xảy ra khi xuất huyết não bộ hoặc khi lưu lượng máu tới não bộ bị tắc nghẽn. Liên hệ bác sĩ ngay lập tức nếu có triệu chứng của đột quỵ.
  • Trị liệu và tư vấn tâm lý là phương pháp chữa bệnh nhằm mục đích cải thiện sức khoẻ tâm thần cho những bênh nhân bị rối loạn tâm thần hay những người đang gặp vấn đề về tâm lý hoặc hành vi. Với bệnh nhân tâm thần đang được chữa trị bằng Thu*c, trị liệu tâm lý giúp hỗ trợ kết quả điều trị.
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY