Suốt 58 năm qua, nhất là sau khi có Nghị quyết T.Ư 4, khóa VII về chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS - KHHGÐ), với sự nỗ lực của toàn Ðảng, toàn dân, công tác dân số đã đạt được những kết quả nhất định. Tốc độ gia tăng quy mô dân số đã được khống chế, hạn chế tăng thêm hàng chục triệu người. Mức sinh thay thế được duy trì trong suốt 13 năm qua. Cơ cấu dân số chuyển dịch tích cực, phân bố dân số hợp lý hơn, gắn với quá trình đô thị hóa. Từ năm 2007, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh (chiếm 70% số dân) nước ta chính thức bước vào thời kỳ dân số vàng. Bên cạnh đó, chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt. Tuổi thọ trung bình tăng nhanh (đạt 73,5 tuổi năm 2018), cao hơn nhiều nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người. Tình trạng suy dinh dưỡng và tỷ suất Tu vong trẻ em đã giảm hai phần ba; tỷ số Tu vong mẹ giảm ba phần tư (so với năm 1990). Mạng lưới tầm soát, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh đã từng bước được triển khai ở tất cả các tỉnh, thành phố.
Tuy nhiên, theo đánh giá, mặc dù đã đạt được những thành tựu quan trọng, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của đất nước, song công tác dân số đang gặp nhiều khó khăn, thách thức lớn như: mức sinh chênh lệch đáng kể giữa các vùng, miền, tỉnh, thành phố; thậm chí có những nơi mức sinh đã xuống thấp như TP Hồ Chí Minh, các tỉnh vùng Ðông Nam Bộ, đồng bằng sông Cửu Long. Trong khi đó, các tỉnh miền núi phía bắc, Bắc Trung Bộ, và duyên hải miền trung, Tây Nguyên lại có mức sinh rất cao. Mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức nghiêm trọng. Lợi thế của dân số vàng chưa được khai thác hiệu quả, chưa có giải pháp đồng bộ. Tốc độ già hóa dân số nhanh chưa có hệ thống giải pháp thích ứng với già hóa dân số. Chất lượng dân số còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công tác truyền thông giáo dục về dân số ở một số khu vực, nhóm đối tượng hiệu quả chưa cao...
Nhằm khắc phục những hạn chế, thách thức để đưa công tác dân số ổn định một cách bền vững, theo Tổng cục trưởng DS - KHHGÐ (Bộ Y tế) Nguyễn Doãn Tú, thời gian tới, công tác dân số sẽ chuyển trọng tâm chính sách dân số từ KHHGÐ sang dân số và phát triển. Công tác dân số sẽ chú trọng phát triển toàn diện các mặt quy mô, cơ cấu, phân bổ, nhất là chất lượng dân số nhằm bảo đảm phát triển nhanh, bền vững. Tiếp tục tìm giải pháp nhằm duy trì vững chắc mức sinh thay thế, đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên. Củng cố mạng lưới dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, dịch vụ tầm soát, chẩn đoán sớm bệnh tật trước sinh, sơ sinh, hỗ trợ sinh sản, tư vấn kiểm tra sức khỏe sinh sản trước hôn nhân. Phát triển mạnh hệ thống chuyên ngành lão khoa trong các cơ sở y tế. Tuyên truyền mạnh nội dung chính sách dân số và phát triển, song song tiếp tục thực hiện cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có hai con. Ðáng chú ý, Việt Nam cũng đang trong thời kỳ chuyển đổi cơ cấu dân số vàng sang già hóa dân số với tốc độ thuộc hàng nhanh nhất thế giới, cho nên sẽ có những giải pháp triệt để nhất, để tránh nguy cơ nước ta trở thành quốc gia dân số già trong tương lai không xa…
Hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về dân số và Ngày dân số Việt Nam năm nay, bên cạnh mục đích chính thì tháng hành động còn tạo được những nhận thức sâu rộng trong toàn xã hội, tiến tới huy động được mọi nguồn lực để quy mô, cơ cấu, chất lượng dân số phát triển một cách toàn diện nhất tạo tiền đề cho mục tiêu dân số Việt Nam đến năm 2030. Theo đó, các địa phương cũng như các bộ, ngành liên quan cần coi trọng là chuyển trọng tâm chính sách dân số từ KHHGÐ sang dân số và phát triển. Công tác dân số phải chú trọng toàn diện các mặt quy mô, cơ cấu, phân bổ, nhất là chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế - xã hội... để bảo đảm phát triển nhanh, bền vững. Tập trung giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề cơ cấu, phân bổ, chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế - xã hội. Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số; phân bổ dân số hợp lý; nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển đất nước bền vững. Có những giải pháp thích ứng già hóa dân số...
Chủ đề liên quan:
ăn ốc an toà bộ y tế chấn chỉnh cháu bé chó lai công nghệ công tác cứu sống dân số đất nước di truyền đột biến giải mã hôn mê ngừng tuần hoàn nguy kịch nha khoa phát triển phát triển bền vững