Táo bón là hiện tượng đi ngoài phân rắn và khô, khoảng cách 2 lần đại tiện quá xa nhau, thường là trên 3 ngày. táo bón thường xảy ra ở trẻ em. theo số liệu thống kê cho thấy tình trạng táo bón ở trẻ em chiếm 3% số lần thăm khám của bác sĩ nhi khoa.
Cần tăng cường cho bé ăn rau để phòng táo bón.
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng táo bón ở trẻ. do vậy, tùy theo từng nguyên nhân để điều trị, nhưng điều chỉnh lại chế độ ăn vẫn là quan trọng nhất.
Đối với trẻ dưới 6 tháng bú mẹ hoàn toàn thì không cần uống nước, nhưng nếu trẻ bị táo bón thì vẫn cho uống 100 - 200ml nước/ngày. trẻ bắt đầu ăn dặm từ 6 - 12 tháng uống 200 - 300ml nước/ngày. trẻ 1 - 3 tuổi uống 500 - 600ml nước/ngày. trẻ 3 - 5 tuổi uống 1000ml nước/ngày. trẻ lớn hơn 10 tuổi uống bằng người lớn: 1500 - 2000ml nước/ngày.
Đối với trẻ nhỏ còn bú mẹ, cách tốt nhất là điều chỉnh chế độ ăn uống của mẹ. phải thay đổi thức ăn, vì bị táo bón khi nuôi con bú cần phải điều trị kịp thời.
Ngoài việc tăng cường rau quả thì vận động giúp hệ tiêu hóa thúc đẩy hoạt động hạn chế táo bón
Việc tăng cường ăn nhiều chất xơ trong đó tăng cường ăn nhiều rau xanh và quả chín. Cha mẹ cần lưu ý chọn các loại rau quả có tính chất nhuận tràng như: rau khoai lang, mồng tơi, củ khoai lang, đu đủ, chuối tiêu, cam, bưởi… Nên tập cho trẻ thói quen ăn nhiều rau, quả chín từ nhỏ.
Việc bổ sung thêm chất xơ, pha sữa với nước cháo loãng hoặc nước bột khoai lang nghiền (đối với trẻ nuôi sữa ngoài).
Đối với trẻ lớn hơn thì không nên ăn các loại hoa quả có vị chát: Ổi, hồng xiêm, bánh kẹo, nước uống có ga, cà phê...
Ngoài ra, táo bón còn liên quan đến chế độ vận động và lượng nước uống. hãy cho trẻ uống thêm nước và đi lại, tập thể dục nhiều hơn, tránh ngồi lâu, ngồi nhiều.
Trẻ cũng cần phải tích cực tham gia các hoạt động thể chất có thể làm tăng lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng của cơ thể, trong đó có hệ tiêu hóa, tăng cường trao đổi chất, thúc đẩy hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn và ngăn ngừa được chứng táo bón.
Ăn đủ chất xơ bằng cách bổ sung rau trái cây như táo, chuối, đu đủ… hàng ngày để phòng táo bón.
Để phòng ngừa táo bón cần cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày. ăn đủ chất xơ bằng cách bổ sung ít nhất một muỗng rau cho mỗi bát cháo hay cơm, cho trẻ ăn thêm trái cây như táo, chuối, đu đủ… hàng ngày. tập thói quen đi đại tiện cho trẻ bằng cách cho trẻ ngồi vệ sinh mỗi ngày tốt nhất là sáng sơm hoặc sau khi ăn khoảng 30 phút.
Mỗi lần ngồi khoảng vài phút nhưng không nên quá 5 phút/lần. Có thể cho trẻ uống một cốc nước đầy hay uống Thu*c làm mềm phân trước khi ngồi cầu khoảng 30 phút. Lưu ý tư thế ngồi cầu phải đúng cách, nghĩa là trẻ phải ngồi thoải mái, 2 bàn chân trẻ phải hoàn toàn chạm đất (nếu trẻ phải dùng bồn cầu người lớn thì nên kê chân cho trẻ bằng quyển sách dày hay ghế nhựa).
Việc chân trẻ không chạm đất sẽ khiến trẻ không thể đi sạch phân trong ruột, việc ứ phân dần dần sẽ tạo ra u phân gây bón. Việc tập thói quen đi đại tiện phụ thuộc nhiều vào sự kiên nhẫn và quyết tâm của gia đình và bản thân trẻ, thông thường một trẻ sẽ tập được thói quen đi đại tiện vào giờ cố định trong ngày sau khoảng 2 tuần tập nghiêm túc, tuy nhiên có trẻ cần vài tháng mới tập được thói quen này.
táo bón là những trường hợp đi tiêu không thường xuyên (dưới 3 lần/1 tuần), phân cứng, khó khăn khi đi đại tiện. táo bón chức năng là táo bón không kèm theo bất thường về mặt giải phẫu và sinh hóa, chiếm trên 90 - 95% các trường hợp táo bón ở trẻ em. táo bón thực thể là táo bón do có bất thường về mặt giải phẫu hoặc sinh hóa, chiếm dưới 5% tổng số trẻ táo bón.