Các bệnh về răng miệng, ít khi làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, nên nhiều người thường lơ là vấn đề chăm sóc, đặt biệt là giới văn phòng.
Chắc hẳn không ít lần, bạn thoáng chột dạ khi đối tác, khách hàng thoáng nhích người, quẹt mũi khi bạn nói lớn tiếng, cười hay hắt hơi, hoặc bất chợt nhìn vào tấm hình chụp với đồng nghiệp, thấy răng mình sao mờ ảo, như ánh đèn đường trong mưa!
Qua những đợt khám sức khỏe cho nhân viên các công ty, cho thấy, vấn đề
răng miệng hay gặp nhất ở nhân viên văn phòng, là bệnh về nướu răng. Theo tỉ lệ thống kê, khoảng 75% dân số thế giới, mắc các bệnh về nướu răng, ở các mức độ khác nhau, và tỉ lệ ở nam cao hơn nữ.
Việt Nam cũng không ngoại lệ, có thể là vì, chưa có thói quen khám răng, cạo vôi, đánh bóng răng định kỳ. Bên cạnh đó, là bị ảnh hưởng bởi những thói quen xấu, như hút Thu*c lá, hay ăn quà vặt, ít uống nước. Các thói quen uống trà, cà phê, ở nơi công sở, cũng góp phần làm răng có vết màu và bị nhiễm sắc.
Một vấn đề khác nữa là bệnh mòn răng, thường là mòn răng cơ học, tức do chải răng quá mạnh, nhưng lại không sạch. Một số người ý thức được việc vệ sinh
răng miệng, nhưng chưa biết cách chải răng. Việc chải răng không đúng cách, sẽ làm tổn thương đến mô răng.
Hiện tượng này kéo dài, sẽ dẫn đến tình trạng ê buốt, nếu không được ngăn chặn và chữa trị kịp thời, sẽ ảnh hưởng đến mô bên trong, nặng hơn nữa là mất răng.
Vấn đề mà các nhân viên, độ tuổi 25 trở lên hay thắc mắc và than phiền, là răng khôn. Răng khôn là răng cối thứ 3, mọc sau cùng, vào lúc trưởng thành, (trên 18 tuổi).
Do lúc này không còn đủ chỗ để mọc, nên nó rất "khôn", khi tìm mọi cách để được góp mặt cùng anh chị em, bằng cách "nằm nghiêng", "nằm xéo". Vì bị nghiêng, nên điểm tiếp xúc với các răng trước không tốt, thức ăn dễ bị kẹt lại và nằm ở những ngách, mà bàn chải khó đưa vào, tạo điều kiện thuận lợi cho sâu răng.
Đối với các răng khôn bị kẹt, không mọc lên được, sẽ gây viêm vùng mô xung quanh, với biểu hiện như sưng, đau dai dẳng. Nếu nhổ trễ, sẽ gây ra biến chứng nghiêm trọng, như tạo u và phá hủy xương hàm.
Nếu gặp phải một trong những vấn đề trên, bác sĩ thường khuyên các bạn, ở độ tuổi trưởng thành, nên chủ động chụp phim răng toàn cảnh, (panorama), để biết mình có bao nhiêu răng khôn, vị trí mọc, sau đó bác sĩ sẽ tư vấn, có nên giữ lại hay không, để nhổ kịp thời, trước khi xuất hiện biến chứng.
Bạn nên nhớ, răng chỉ thực sự có chức năng khi nó có răng đối diện, vì vậy, nếu răng khôn ở hàm dưới bạn mọc thẳng, nhưng hàm trên, ở vị trí đó trống, thì cũng không giúp bạn được gì. Điều quan trọng không phải là số lượng răng, mà là răng mọc trật tự, giúp bạn dễ dàng vệ sinh.
Vấn đề mòn răng, nên tư vấn với bác sĩ, để có hướng dẫn chải răng đúng cách, và dùng bàn chải loại có lông mềm, chải răng 2 lần mỗi ngày sau bữa ăn, mỗi lần 2 phút, kết hợp với chỉ nha khoa làm sạch kẽ răng. Vấn đề viêm nướu, vàng răng, bạn cần súc miệng bằng nước lọc sau khi ăn uống, uống nhiều nước hằng ngày, để tăng lưu lượng nước bọt, giúp ngừa sâu răng, và ngăn chặn quá trình hình thành các mảng bám VHC:
| Tổ chức Nha khoa Thế giới khuyên, nên đánh răng 2 lần mỗi ngày, ngay sau bữa ăn và kết hợp chỉ nha khoa. Tuy nhiên, đúng là việc đánh răng sau bữa ăn gây trở ngại, đối với những nhân viên không thể ăn sáng tại nhà, hay ngại đánh răng ở công ty, vì thế, có thể súc miệng bằng nước, và dùng chỉ nha khoa, để loại bỏ các mảng bám thức ăn giữa các kẽ răng. |
Đánh răng là việc cần thiết, nhưng nếu sau mỗi lần ăn lại đi đánh răng, thì bên cạnh nguy cơ bị mòn răng, còn ảnh hưởng đến thời gian làm việc, khó tập trung cho công việc, vì thế, Tổ chức Nha khoa Thế giới khuyên, nên đánh răng 2 lần mỗi ngày, ngay sau bữa ăn, và kết hợp chỉ nha khoa. Tuy nhiên, đúng là việc đánh răng sau bữa ăn gây trở ngại, đối với những nhân viên không thể ăn sáng tại nhà, hay ngại đánh răng ở công ty.
Trong trường hợp này, bạn có thể súc miệng bằng nước, và dùng chỉ nha khoa, để loại bỏ các mảng bám thức ăn giữa các kẽ răng. Tăm xỉa răng không phải là phương pháp vệ sinh răng lý tưởng. Việc xỉa răng không đúng cách, dễ gây mòn răng, tổn thương nướu.
Nhai kẹo cao su cũng là một cách xử lý. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy, việc nhai kẹo cao su không đường, có chứa Ksylitol trong 20 phút sau bữa ăn, có thể giúp phòng ngừa sâu răng và làm tăng vận động cơ hàm.
Việc sử dụng nước súc miệng hằng ngày có chứa flour, cũng là một giải pháp tạo hơi thở thơm mát, và phòng ngừa sâu răng, đặc biệt là đối với các bạn đang niền răng. Đây cũng là phương pháp các bạn trẻ nên dùng, để tự tin trước các cuộc hẹn quan trọng. Nhưng lạm dụng nước súc miệng, sẽ gây ra cảm giác bỏng rát ở miệng, đặc biệt là người bị khô miệng, và phương pháp này chỉ có tác dụng khá ngắn.
Xin lưu ý, tất cả các phương pháp trên, chỉ mang tính hỗ trợ, không có vai trò thay thế cho việc chải răng, và sử dụng chỉ nha khoa hằng ngày.
1. Thực phẩm có lợi cho răng miệng:
Hai nhóm thực phẩm cơ bản, có liên quan đến sức khoẻ
răng miệng, là thực phẩm cứng và thực phẩm có chứa đường. Cách chúng hấp thu vào cơ thể, có ảnh hưởng đến "độ bền" của răng.
Thực phẩm chứa đường: Hàm lượng đường chứa trong một loại thực phẩm nào đó, không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến sâu răng, mà chính thời gian lượng đường đó tồn tại trong miệng, mới là quyết định. Cho dù tinh bột có trong cơm, bánh mì, khoai, sắn, vân vân, chứa đường, ít sâu răng hơn so với đường sacaroza, nhưng nếu càng nằm lâu trong miệng, thì càng gây bất lợi cho răng.
Vì thế, khi ăn các loại thực phẩm giàu tinh bột, cần biết kết hợp với các sản phẩm sữa, vì hàm lượng canxi giúp làm chắc răng, chẳng hạn như bánh mì với phô mai, hoặc ngũ cốc với sữa.
Thực phẩm cứng: Giúp các cơ hàm hoạt động, do phải nhai nhiều và tiết nhiều nước bọt. Nước bọt được tiết ra giúp bảo vệ răng, vì sẽ làm sạch và giảm độ axít ở miệng.
2. Các loại thực phẩm tốt cho răng miệng:
- Rau mùi tây: Giúp vô hiệu hóa những mùi khó chịu của miệng, trong đó có mùi Thu*c lá. Có thể thay thế rau mùi tây bằng lá bạc hà, lá ngải cứu hoặc lá khuynh diệp. Để tăng hiệu quả khi sử dụng, cần nhai các loại dược thảo này càng lâu càng tốt.
- Sữa chua: ăn sữa chua hằng ngày, giúp giảm lượng sulphur hydro trong miệng. Sulphur hydro là một trong những nguyên nhân chính, tạo hơi thở có mùi. Ăn sữa chua một cách đều đặn, còn giúp hạn chế bệnh về nướu răng, và các đốm thường xuất hiện trên men răng.
- Nước trà: Trà xanh và trà đen có chứa các hợp chất polyphenols, giúp chống lại các vi khuẩn gây mảng bám trên răng. Chúng còn tiêu diệt và ngăn cản vi khuẩn phát triển, và sinh sôi tạo thành các axít gây hại cho răng. Nhưng trà lạnh đóng hộp có tăng cường các axít hữu cơ tạo mùi, có thể xoi mòn men răng. Polyphenols trong cà phê, cũng giúp ngừa sâu răng. Nước coca cũng có chứa các thành phần ngừa sâu răng.
- Phô mai: Chứa ít đường và axít, lại nhiều canxi, giúp giảm tính axít ở miệng, tăng hiệu quả bảo vệ của nước bọt. Hơn thế, nó còn chứa casein, loại protein có trong sữa, giúp làm chắc bề mặt răng.
- Hạt mè: Ăn hạt mè giúp giảm mảng bám trên răng, và khoáng hóa cho men răng. Có thể súc miệng với dầu chế biến từ hạt mè. Hoặc dùng nước súc miệng chứa chlorhexidine, để giảm những mảng bám trên răng, bảo vệ lợi.
- Trái cây tươi: Chứa chất xơ tự nhiên, giúp kích thích sự tiết nước bọt. Chuối, táo, thơm và quýt, chứa một lượng lớn các axít trung tính, rất tốt cho răng. Trái cây họ cam quýt nhiều vitamin C, nhưng cần cẩn thận, vì cũng chứa nhiều axít. Trái cây khô chứa nhiều đường, có thể gây hại men răng.
- Củ hành tây: Chứa nhiều hợp chất sulfur, giúp kháng khuẩn cho răng. Nó còn loại bỏ nhiều loại vi khuẩn trên răng. Tốt nhất, nên ăn hành tây còn tươi đã bỏ vỏ và ăn sống. Tuy vị hăng của hành hơi khó chịu, nhưng bảo đảm tốt cho
răng miệng.
- Đậu nành và trứng: Hai thực phẩm này có chứa nhiều protein, làm đầy các tế bào, thúc đẩy tuần hoàn máu đến các dây thần kinh của răng.
Theo Bác sĩ: Nguyễn Vũ Xuân Huy.