ThS.BS Đinh Thạc, BV Nhi đồng 1 cho biết, rối loạn tăng động giảm chú ý là một trong số những rối loạn tâm thần vận động thường gặp ở trẻ.
Theo những báo cáo khoa học có giá trị trên thế giới cho thấy có khoảng 3% - 7% trẻ ở lứa tuổi
học đường mắc rối loạn này. Trẻ nam có tỷ lệ mắc rối loạn này cao hơn trẻ nữ từ 2,5 -
5,6 lần. Nếu phát hiện muộn, khả năng chữa khỏi là rất thấp, làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới
khả năng học tập, cuộc sống hàng ngày, cũng như sự nghiệp sau này của trẻ.
Dấu hiệu trẻ mắc chứng
rối loạn tăng động giảm chú ý
Theo ThS.BS Đinh Thạc, để nhận biết trẻ bị chứng
rối loạn tăng động giảm chú ý, phụ
huynh cần quan sát, theo dõi chặt chẽ mọi hoạt động hàng ngày của trẻ từ việc ăn uống, ngủ nghỉ đến
học tập, vui chơi. Dưới đây là một sốnhững biểu hiện giảm chú ý thường thấy ở trẻ.:
- Thường quên bài vở, mất dụng cụ học tập: ở lớp, trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý thường hay để
quên tập vở ở nhà. Khi về nhà, bố mẹ trẻ lại thường đau đầu do con liên tục làm mất bút (thậm chí
mất cả cặp) khiến phải mua mới liên tục và dặn dò kỹ lưỡng nhưng trẻ "quên vẫn hoàn quên".
- Ngại giao tiếp: Trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý thường thiếu tự tin trong giao tiếp với người
xung quanh kể cả bạn bè, thầy cô. Điều này càng khiến trẻ gặp khó khăn trong việc thích nghi môi
trường mới.
- Lơ đãng: trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý không hề kém thông minh so với các bạn. Tuy nhiên,
chúng gặp khó khăn để lắng nghe hướng dẫn từ thầy cô, từ đó thường xuyên tỏ ra lơ mơ, không kịp nắm
bắt lời giảng hoặc những yêu cầu của việc làm bài tập.
- Khó thể hiện cảm xúc: trẻ mắc
rối loạn tăng động giảm chú ý cũng thường phải đối mặt với chứng
nhận thức và trạng thái chậm phát triển đặc hiệu về vận động và ngôn ngữ đi kèm.
Hệ quả tất yếu là trẻ hay gặp khó khăn khi bày tỏ cảm xúc bằng lời hoặc những cử chỉ thông
thường.
- Không tập trung: trong cơ thể trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý dường như có
một "chiếc máy hoạt động không nghỉ". Trẻ thường không thể ngồi im. Xu hướng là trẻ luôn cố gắng
đứng lên và chạy xung quanh. Khi buộc phải ngồi xuống, trẻ cảm thấy rất khó chịu thường liên tục
ngọ nguậy, vặn vẹo trên ghế.
- Khó đợi đến lượt: trẻ tăng động thường không có khả năng nhận biết được nhu cầu, mong muốn của
người khác. Trẻ có thể cắt ngang lời khi người khác đang nói chuyện và rất khó khăn khi chờ đến
lượt của mình trong hoạt động ở lớp hoặc khi chơi cùng với bạn.
- Hay quậy phá, dễ nổi giận: trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý rất khó kiềm chế cảm xúc. Trẻ có
thể bùng phát các cơn thịnh nộ ở những thời điểm không phù hợp.
- Kết quả học tập không ổn định: do độ tập trung kém sẽ dẫn đến việc tiếp thu chậm nên kết quả học
tập ở trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý thường không ổn định. Trẻ cũng gặp khó khăn về đọc và viết.
Khoảng 20% trẻ mắc chứng
rối loạn tăng động giảm chú ý cần phải có chế độ giáo dục đặc biệt.
Biện pháp can thiệp đối với trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý
ThS.BS Đinh Thạc cho biết, đối với từng học sinh có biểu hiệu tăng động giảm chú ý, giáo viên cần
phối hợp chặt chẽ với gia đình để hỗ trợ quá trình điều trị cho trẻ
rối loạn tăng động giảm chú ý.
Thiết thực hơn, chính giáo viên nên là người để ý quan sát, phát hiện và khuyên cha mẹ nên đưa trẻ
đi khám bệnh kịp thời. Việc chữa trị cho trẻ cần có sự phối hợp chặt chẽ nhiều phương pháp như liệu
pháp tâm lý kết hợp với giáo dục phù hợp sẽ giúp trẻ mau hồi phục và có thể hòa nhập lại cuộc sống
nhanh hơn.
- Liệu pháp hành vi nhận thức: giải thích cho trẻ hiểu việc cần làm, nêu những hành vi tốt mà ta
mong đợi ở trẻ, chia nhỏ nhiệm vụ thành các bước và hướng dẫn trẻ cách làm, khen thưởng khi trẻ
tiến bộ để củng cố hành vi tốt.
- Huấn luyện nếp sống và các kỹ năng xã hội: giúp trẻ dễ dàng hòa minh vào cuộc sống và môi trường
học tập.
- Quan tâm đến trẻ: cha mẹ cần dành thời gian hơn trong việc quan tâm và nhắc nhở trẻ, nhất là
việc thống nhất cách nuôi dạy trẻ.
- Tăng cường vận động hợp lý: các bài tập vận động nhằm giúp trẻ lập kế hoạch vận động phù hợp,
làm chủ vận động và trương lực cơ, một số bài tập tăng sự tập trung chú ý ở trẻ.
- Trò chơi trị liệu phù hợp: giúp trẻ giải tỏa căng thẳng, tập luyện tính kiên trì, học cách tổ
chức và ứng xử với bạn trong khi chơi… Không nên chơi những trò chơi kích thích ngoài tầm kiểm soát
của trẻ. Việc đi bộ, tập thư giãn tốt cho trẻ sẽ giúp làm giảm hiệu quả mức độ tăng hoạt động ở
trẻ.
- Dùng Thu*c: do bác sĩ điều trị chỉ định và cần kết hợp với liệu pháp tâm lý đối với những trẻ
quá tăng hoạt động, một số Thu*c thường được bác sĩ chỉ định như Risperidone liều thấp,
Amitriptiline, Clonidine liều thấp, các Vitamin và một số yếu tố vi lượng.
Kết quả cho thấy những trẻ tăng động giảm chú ý có trí tuệ tốt được điều trị sớm có tiên lượng tốt
hơn những trẻ có trí tuệ kém. Chính vì vậy các bậc phụ huynh nên chú ý trẻ nhiều hơn để có thể phát
hiện sớm giúp trẻ được chữa trị và can thiệp kịp thời.
Theo Phạm Minh - VnMedia