Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) cho biết qua thanh tra đã phát hiện, tiêu hủy hơn 48 tấn soda (Na2CO3), hóa chất công nghiệp không có danh mục chỉ định dùng cho thực phẩm và sản xuất thực phẩm để chế biến nước mắm bán thành phẩm (nước hoa cà) tại một số doanh nghiệp (DN).
Ngày 13-1, ông Nguyễn Văn Tiến, Chánh Thanh tra Bộ NN-PTNT, cho biết qua thanh tra, bộ đã nắm được 4 DN có dấu hiệu sản xuất - kinh doanh, chế biến nước mắm không đúng quy định.
Cụ thể, 4 DN gồm: Công ty TNHH MTV Điều Hương (huyện Châu Thành, tỉnh An Giang), Công ty TNHH Chế biến thực phẩm Hòa Hiệp (TP Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long), Công ty TNHH Thực phẩm Tấn Phát (huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long), Công ty CP Chế biến Thủy hải sản Liên Thành (huyện Bình Chánh, TP HCM).
Theo ông Tiến, 4 DN này vi phạm 2 hành vi: sản xuất, chế biến không có lưới che chắn để côn trùng, động vật gây hại xâm nhập; sản xuất nguyên liệu nước mắm dùng phụ gia không được phép sử dụng trong sản xuất, chế biến thực phẩm. Thanh tra Bộ NN-PTNT đã thành lập đoàn thanh tra liên ngành kiểm tra các hành vi vi phạm của các DN này. Trên cơ sở kết quả của đoàn thanh tra, Thanh tra Bộ NN-PTNT đã chuyển hồ sơ cho Bộ Công an để xem xét, xử lý theo quy định. "Căn cứ vào kết quả, cơ quan công an đã yêu cầu Thanh tra Bộ NN-PTNT tiếp tục phối hợp để xác minh thêm, lấy thêm mẫu nước mắm trên thị trường và chuyển đến Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia để kiểm nghiệm. Căn cứ vào kết quả kiểm nghiệm, Thanh tra Bộ NN-PTNT và các cơ quan chức năng của Bộ Công an kết luận: Toàn bộ kết quả kiểm nghiệm cho thấy các chất cấm và kim loại nặng đều dưới ngưỡng quy định" - ông Tiến cho biết.
Theo tài liệu Báo Người Lao Động có được, tại Công ty Điều Hương, đoàn thanh tra phát hiện công ty này đang sản xuất chưng cất nước hoa cà, nơi sản xuất rất bẩn, không có giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất về an toàn thực phẩm (ATTP). Đoàn thanh tra đã thu một số mẫu tại hiện trường: Nước bột ngọt V., qua cảm quan có màu vàng đục, rất chua; bột soda màu trắng, không mùi; dịch hoa cà có màu đen, không mùi.
Đoàn thanh tra đã yêu cầu Công ty Điều Hương tạm dừng sản xuất, giữ nguyên trạng số nước hoa cà còn lưu kho và cho niêm phong số hóa chất soda công nghiệp để chờ quyết định giải quyết. Kết quả lấy mẫu nước hoa cà tại công ty này cho thấy: Đạm tổng số 35,2 g/100 ml (độ đạm), monosodium glutamate (mì chính) 5,45 g/100 ml (%). "Cảm quan thấy có mùi mắm, màu nâu đen, vẩn đục. Không phát hiện kim loại nặng hoặc dưới ngưỡng" - ông Tiến cho hay.
Theo báo cáo của đại diện Công ty Hòa Hiệp, DN này đã sử dụng hóa chất soda ash light 99,2%, xuất xứ Trung Quốc để trung hòa axít (khử chua) trong nước bổi cá; nhãn phụ của bao hóa chất ghi: "Hóa chất cơ bản dùng trong ngành xà bông", không ghi dùng trong chế biến thực phẩm. "Như vậy, Công ty Hòa Hiệp đã sử dụng soda công nghiệp để chế biến nước mắm bán thành phẩm, hóa chất này không có trong danh mục hóa chất sử dụng trong sản xuất thực phẩm" - Thanh tra Bộ NN-PTNT thông tin. Bên cạnh đó, qua kiểm tra phát hiện công ty này chưa có đầy đủ hệ thống lưới chống côn trùng và động vật gây hại vào khu sản xuất, kho chứa nguyên liệu. "Và việc sử dụng soda công nghiệp để sản xuất nguyên liệu nước mắm là hành vi vi phạm hành chính cần phải xử lý nghiêm" - ông Tiến cho hay.
Đối với Công ty Tấn Phát, tại thời điểm kiểm tra ở khu vực bể dịch đạm, có 1 gian nhà kho chứa 345 bao (loại 50 kg/bao) soda ash light - Na2CO3, xuất xứ Trung Quốc, ghi công dụng: Hóa chất cơ bản dùng trong ngành sản xuất công nghiệp như thủy tinh, xà bông… (không có thông tin chỉ định dùng cho thực phẩm). Còn tại Công ty Liên Thành, nguyên liệu đầu vào như nước hoa cà được mua từ một số công ty ở các tỉnh Đồng Nai, Vĩnh Long, nước bột ngọt mua của Công ty CP Hữu hạn Vedan (Đồng Nai) để chạy qua hệ thống xác cá, nước thu được sau khi cho chạy qua các lô chượp khác nhau được nước thành phẩm (độ đạm thấp). Kiểm tra khu ủ chượp có trên 100 thùng chượp với thời gian ủ từ 5 - 6 năm; cống thoát nước thải vi phạm điều kiện sản xuất.
Quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đối với Công ty Tấn Phát
Thanh tra Bộ NN-PTNT đã ban hành 4 quyết định xử phạt hành chính đối với 4 công ty nêu trên với tổng số tiền phạt là 782 triệu đồng, đồng thời yêu cầu và buộc 4 DN vi phạm phải chuyển đổi mục đích sử dụng đối với nguyên liệu đã chế biến còn lại tại xưởng sản xuất. "Cả 4 đơn vị này đều đã cam kết thực hiện theo yêu cầu là chuyển đổi mục đích sử dụng đối với nước mắm bán thành phẩm vào làm thức ăn chăn nuôi (do kết quả kiểm nghiệm an toàn với các chất cấm, kim loại nặng) cũng như đã nộp đầy đủ tiền phạt vào ngân sách nhà nước" - ông Tiến cho hay.
Kết quả xử lý vi phạm hành chính đối với 4 công ty nêu trên, cụ thể: Công ty TNHH Thực phẩm Tấn Phát đã sử dụng hóa chất soda ash light - Na2CO3 là hóa chất công nghiệp không có trong danh mục chỉ định dùng cho thực phẩm và sản xuất thực phẩm để sản xuất nước mắm bán thành phẩm (nước hoa cà). Thanh tra Bộ NN-PTNT đã ra quyết định xử phạt 266 triệu đồng và buộc công ty trả lại nơi mua 18 tấn soda công nghiệp (DN đã chấp hành).
Công ty TNHH Chế biến thực phẩm Hòa Hiệp cũng bị xử phạt 235 triệu đồng và buộc công ty trả lại nơi mua 13 tấn soda công nghiệp (DN đã chấp hành). Tương tự, Công ty TNHH MTV Điều Hương cũng bị phạt 275 triệu đồng và buộc công ty trả lại nơi mua 17 tấn soda công nghiệp (DN đã chấp hành). Công ty CP Chế biến Thủy hải sản Liên Thành bị xử phạt 6 triệu đồng với lỗi khu vực sản xuất nước mắm có khu xử lý nước thải bị ứ đọng, không được che kín.
Chiều 13-1, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, bà Ngô Thị Hoàng Mai, Phó Giám đốc Thường trực Công ty CP Chế biến Thủy hải sản Liên Thành, cho biết công ty không hề vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm, càng không vi phạm sử dụng chất phụ gia công nghiệp soda. "Việc thông tin sai lệch, gộp chung Công ty Liên Thành vào danh sách vi phạm, trong đó có vi phạm sử dụng phụ gia không được phép, đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín thương hiệu Liên Thành" - bà Mai bức xúc.