phình đại tràng bẩm sinh là một bệnh lý đường ruột gây ra nhiều nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. các triệu chứng thường xuất hiện ngay sau khi sinh.
Phình đại tràng bẩm sinh xảy ra khi các dây thần kinh trong ruột hình thành không đúng cách trong quá trình phát triển phôi thai. tình trạng này thường được phát hiện trong 2 tháng đầu đời.
Các dây thần kinh ruột kích hoạt các cơn có thắt cơ để di chuyển phân qua ruột. Do đó, không có các dây thần kinh trong các bộ phận ruột khiến phân không thể di chuyển dẫn đến táo bón nghiêm trọng hoặc tắc nghẽn toàn bộ ruột.
Có 2 loại phình đại tràng bẩm sinh là phân đoạn ngắn hoặc phân đoạn dài, được xác định bởi khu vực ruột thiếu tế bào thần kinh. trong bệnh phình đại tràng phân đoạn ngắn, các tế bào thần kinh chỉ bị thiếu ở khúc cuối cùng của ruột già. loại này phổ biến nhất với hơn 80% trẻ bị chẩn đoán phình đại tràng.
Còn phình đại tràng phân đoạn dài nghiêm trọng hơn bởi phần lớn ruột già thiếu tế bào thần kinh. loại này chiếm khoảng 20% những người mắc bệnh phình đại tràng bẩm sinh.
Nguyên nhân gây phình đại tràng bẩm sinh có thể là do sự đột kiến ở một trong các gen ret , ednrb và edn3. tuy nhiên, nguyên lý di truyền của tình trạng này khá phức tạp và chưa được tìm hiểu rõ.
Đột biến trong gen ret là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra phình đại tràng bẩm sinh ở trẻ. gen này đóng vai trò chỉ thị sản xuất một loại protein tham gia vào việc truyền tín hiệu trong các tế bào. protein này cũng rất cần thiết cho sự phát triển bình thường của một số loại tế bào thần kinh, bao gồm cả dây thần kinh trong ruột. đột biến trong gan ret dẫn đến những protein không hoạt động, do đó không thể truyền tín hiệu trong các tế bào. không có tín hiệu của protein ret, tế bào thần kinh sẽ không phát triển đúng cách.
Gen EDNRB chỉ thị sản xuất một loại protein là thụ thể endothelin loại B, còn gen EDN3 chỉ thị sản xuất endothelin 3 – một trong những endothelins tương tác với thụ thể endothelin loại B. Cả endothelin 3 và thụ thể endothelin loại B đều đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành dây thần kinh ruột. Sự thay đổi ở gen EDNRB hoặc EDN3gen làm gián đoạn hoạt động của thụ thể endothelin loại B hoặc endothelin 3, ngăn chúng truyền tín hiệu quan trọng để thần kinh ruột phát triển. Kết quả là những tế bào thần kinh này phát triển không bình thường trong quá trình phát triển phôi.
Các triệu chứng của bệnh phình đại tràng bẩm sinh còn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. thông thường các triệu chứng xuất hiện ngay sau khi sinh, nhưng đôi khi đến thời kỳ trưởng thành mới được phát hiện.
Thông thường, dấu hiệu phổ biến nhất khi trẻ bị phình đại tràng bẩm sinh là không đi tiêu trong 48 giờ đầu tiên sau sinh.
Các biện pháp điều trị phình đại tràng bẩm sinh còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, sức khỏe tổng thể của trẻ. các biện pháp điều trị bao gồm:
Để điều trị phình đại tràng bẩm sinh, phẫu thuật sẽ thực hiện để cắt bỏ phần đại tràng không chứa tế bào thần kinh. sau đó phần đại tràng bình thường sẽ được gắn vào hậu môn. phẫu thuật thường được thực hiện thông qua nội soi.
Ở những trẻ bị phình đại tràng nghiêm trọng, phẫu thuật sẽ được thực hiện thông qua 2 bước. bước đầu tiên, phần bất thường của đại tràng được loại bỏ và phần đại tràng khỏe mạnh trên cùng sẽ được kết nối với một lỗ hở. điều này cho phép phân rời khỏi cơ thể thông qua lỗ mở này.
Sau phẫu thuật, phần lớn trẻ sẽ đại tiện bình thường, một số ít sẽ bị tiêu chảy nhưng chỉ trong thời gian đầu.
Nếu trẻ bị táo bón sau phẫu thuật, bác sĩ có thể khuyên bạn nên thực hiện một số biện pháp khác phục tại nhà để hỗ trợ điều trị như:
Trên đây là những thông tin mà bạn nên biết về bệnh phì đại tràng bẩm sinh ở trẻ. nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy hỏi trực tiếp ý kiến của bác sĩ chuyên môn.
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, ThuocDanToc.vn không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị thay thế.